مهدی مظهر، کارشناس دیپلماسی اقتصادی در گفتگو باخبرنگار مهر گفت: دولت تدبیر و امید اگرچه در روزهای نخستین توافق برجام، این توافق را یک توافق متوازن می‌نامید و معتقد بود تعهدات ایران در برجام برگشت‌پذیر است و در صورتی که نقض عهدی از سوی طرف‌های غربی اتفاق بیفتد، بر اساس بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام ایران نیز می‌تواند تعهدات خود را تعدیل نماید، اما تبلیغات گسترده دولت درباره منافع برجام و دستاورد تراشی از آن توسط رسانه‌های همسو با دولت به حدی بود که «برجام» برای این دولت به یک موضوع حیثیتی تبدیل شد.
وی افزود: از این رو دولت از هر اقدامی که موجودیت برجام را به خطر اندازد پرهیز دارد. نه تمدید تحریم‌های داماتو توسط اوباما، نه خروج آمریکا از برجام و بازگرداندن تحریم‌های نفتی و بانکی علیه ایران و نه تخلف کشورهای اروپایی از تعهدات برجامیِ خود، هیچکدام نتوانستند دولت را قانع کنند که برجام مرده و قبل از آنکه بوی تعفنش برخیزد، باید دفن شود! این موضوع به ویژه در ماه‌های منتهی به انتخابات از اهمیت ویژه‌ای برای جریان غربگرا برخوردار است چرا که شکست برجام آن هم چند ماه مانده به انتخابات به معنای شکست گفتمان مذاکره است که این طیف سیاسی سال‌هاست با همین شعار قدرت را در اختیار داشته‌اند.
مظهر گفت: با روی کار آمدن بایدن در آمریکا بار دیگر امید جریان غربگرا به احیای برجام افزایش یافته و آنان به تکاپو افتاده‌اند در ماه‌های منتهی به انتخابات با اقداماتی که منجر به بازگشت آمریکا به برجام ولو به صورت نمایشی گردد، برجام را زنده کرده و حیثیت از دست رفته خود را بازیابند. از این رو دولت از هر اقدامی که سبب دور شدن از این هدف سیاسی شود، پرهیز می‌کند. به عنوان نمونه پس از آنکه مهلت دو ماهه مجلس به طرف‌های غربی جهت لغو تحریم‌ها به پایان رسید، دولت مکلف بود تمام بازرسی‌ها و نظارت‌های فراتر از پادمان را متوقف کند. با این حال در یک عقب‌نشینی آشکار و در پی مذاکراتی که بین سازمان انرژی اتمی ایران و دبیر کل آژانس صورت گرفت، عملاً بخشی از نظارت‌های فراتر از پادمان به جای خود باقی ماند.
راهبرد چماق و هویج غرب در قبال ایران در ماه‌های منتهی به انتخابات
این کارشناس دیپلماسی اقتصادی تصریح کرد: اما در آن سوی میدان، طرف‌های غربی که شاید در ابتدا گمان نمی‌کردند دولت روحانی تا این حد به توافق برجام پایبند بماند، وقتی بی‌عملیِ دولت را در مقابل نقض عهدهای مکرر خود دیدند به این اطمینان رسیدند که دولت روحانی نسبت به برجام شرطی شده و هرگز از آن خارج نخواهد شد! این موضوع به ویژه در آستانه انتخابات پررنگ‌تر از قبل است. آمریکا و اروپا با آگاهی از شرایط ویژه دولت در این چند ماه در تلاشند با استفاده از استراتژی «چماق و هویج» و با استفاده از فشارهای سیاسی بر ایران از مسیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و در کنار آن با دادن برخی امتیازات بی‌خاصیت، برای رسیدن به «توافقی بهتر»، ایران را پای میز مذاکره بیاورند.
مظهر ادامه داد: در همین راستا آمریکا روز پنج‌شنبه ۱۴ اسفندماه «حمایت» خود را از تصمیم اروپایی‌ها برای پس گرفتن قطعنامه خود علیه ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام و ابراز امیدواری کرد تهران با «گفتگو» با واشنگتن موافقت کند. پالس مذاکره در حالی از سوی آمریکا فرستاده می‌شود که برخی سیگنال‌های اقتصادی مانند آزادسازی بخشی از منابع ارزی بلوکه شده ایران در کره جنوبی و عراق نیز بر جذابیت آن برای دولتی که به شدت به این مذاکرات نیازمند است، افزوده است!
چرا نباید در شرایط حاضر با آمریکا مذاکره کرد؟!
وی گفت: باید توجه داشت که مذاکره در این شرایط، دامی است که آمریکا برای ایران پهن کرده است. چرا که هدف اصلی آمریکا از راهبرد چماق و هویج، وادار کردن ایران به قبول نقطه توازن جدیدی است که تعهداتی فراتر از برجام را به ویژه با تکیه بر محدودسازی توان موشکی، بر ایران تحمیل می‌کند. با توجه به وضعیت فعالیت‌های هسته‌ای ایران (کمتر بودنِ ظرفیت غنی‌سازی، مقدار ذخایر اورانیم، درصد غنای اورانیم و … نسبت به سال ۹۲) و همچنین وضعیت اقتصادی کشور (کسری بودجه، نرخ تورم، کاهش قدرت خرید مردم، افزایش ضریب جینی و…) که نسبت به شرایط سال ۹۲ بدتر شده است، ایران نسبت به سال ۹۲ در موضع ضعیف‌تری قرار دارد. این در حالی است که آمریکا ساختار تحریم‌های خود را تقویت کرده و از ۸۰۰ تحریم در سال ۹۲ به حدود ۱۵۰۰ تحریم رسیده است.
این کارشناس دیپلماسی اقتصادی افزود: پذیرش پیشنهاد مذاکره در چنین شرایطی عملاً به توافقی بهتر از برجام منتهی نخواهد شد بلکه ایران را مجبور به پذیرش شرایطی سخت‌تر به ویژه درباره مؤلفه‌های قدرت ایران خواهد کرد که علاوه بر تهدیدات اقتصادی، می‌تواند ابعاد امنیتی جدی برای کشور ایجاد کند. این در حالی است که آمارهای اقتصادی نشان می‌دهد تحریم‌های آمریکا اثربخشی خود را به تدریج از دست داده است و ادامه این روند می‌تواند به بی‌اثر شدن و تحقق اقتصاد مقاومتی در کشور منجر شود.
مظهر تاکید کرد: ایران نباید وارد بازی جدیدی که دولت آمریکا برای ایران طراحی کرده است، شود.
