به گزارش روز چهارشنبه گروه فرهنگی ایرنا، حسن بلخاری رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، در نشست بزرگداشت یدالله ثمره که عصر چهارشنبه به همت این انجمن و به صورت مجازی برگزار شد، با اشاره به اهمیت فلسفی زبان گفت: بین زبان و معنا نسبت ذاتی وجود دارد اگر جان معنا را درنیابد زبان الکن خواهد بود ثمره نیز بنیادگذار علم زبان شناسی در زبان فارسی است، و زبانشناسی به سقراط و ارسطو بازمیگردد.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران افزود: سقراط در برابر علم فروشان نخستین هسته علم منطق را بنیاد گذاشت که از مغلطه و سفسطه در فلسفه جلوگیری کند و پس از آن شاگرد شاگرد او یعنی ارسطو کارش را کامل کرد. اینگونه ما میدانیم وقتی اندیشه به کمال می رسد بر زبان جاری می شود.
بلخاری با اشاره به تعریف ارسطو از انسان که او را ناطق می داند، ادامه داد: منطق، در باطن اندیشه است و در ظاهر بیان؛ پس فکر بشر با زبان او نسبت مهمی دارد که در قلمرو فلسفه و حکمت به وحدت رسیده است. قوت در زبان و زبانشناسی به معنی قوت در اندیشه است. استادانی چون یدالله ثمره با نشان دادن قدرت زبان به قدرت گرفتن اندیشه یاری می رسانند نقش زبان در رشد اندیشه بسیار مهم است و قدرت گرفتن آن اندیشه را رونق میدهد.
ثمره یکی از ارزشمندترین استادان ما بوده است
محمود بیجن خان، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، با اشاره به سابقه آشنایی و همکاری با یدالله ثمره و آثار این استاد گفت: کتاب آواشناسی او از پراستنادترین کتابها در زبانشناسی است و در رشتههایی چون گویششناسی، گفتار درمانی، پردازش زبان گفتاری که از رشتههای مخابرات است و حتی آواز مورد استفاده قرار گرفته، رشته های متفاوتی در علوم انسانی علوم پایه پزشکی و غیره از این کتاب برای پیشبرد پژوهش هایشان بهره گرفتند.
وی به تشریح روش علمی ثمره در واج شناسی و هجاها پرداخت و افزود: در کنار دانش گسترده اش، خلق و خوی او منحصر به فرد بود و در برخورد با انسان ها به جایگاه و موقعیت مالی و اجتماعی آنها توجهی نمیکرد و محور اصلی رفتار او انسانیت بود. قضاوتهای شخصی را در برخورد با افراد دخالت نمیداد و اگر نکته ای را از کسی میدید در خفا او را نصیحت میکرد.
بیجن خان ادامه داد: ثمره همیشه با دانشجویانش صمیمی می شد و نقطه ضعف همکاران را متذکر شده و در رفع آن با ایشان همراهی میکرد، از سر بزرگواری کارهای همه همکاران و دانشجویانش را شخصاً پیگیری میکرد و تعهد کاری و همراهی او با همکاران و دانشجویان در دوران مدیر گروهی دوباره او را به بیمارستان کشاند که ۷ روز بستری شد، ثمره یکی از ارزشمندترین استادان ما بوده است.
تاریخ زبانشناسی ثمره را فراموش نمیکند
امید طبیب زاده، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،با اشاره به زندگی علمی ثمره گفت: او وقتی دوره دکتری اشتر دانشگاه لندن را آغاز کرد در واقع خود یک استاد بود، پایاننامهاش که در ساخت هجایی نوشته و در سال ۱۳۴۷ دفاع شد، هنوز مورد استناد پژوهشگران است و نکات مورد تازه بسیاری دارد.
وی ادامه داد: ثمره پس از بازگشت به ایران وارد دانشگاه تهران شد، در کار خود بسیار توانا بود و دانش خود را به دانشجویان انتقال داد از نظر اخلاق هم بی نظیر بود و استادی صاحب نظر به شمار میرفت. تاریخ زبانشناسی، ثمره را فراموش نمیکند.
ثمره استادی پرشور و عاشق زبان فارسی بود
شهین نعمت زاده، رئیس انجمن زبانشناسی ایران، با اشاره به سالهای تدریس یدالله ثمره گفت: او همیشه به موقع می آمد و همه کارها را دقیق انجام میداد، دانشجویان را فرزند خود می دانست و حتی وقتی یکی از دانشجویانش مشروط شروع شده بود و کار را رها کرده بود، پروندهاش را شخصاً پی میگرفت. در دوره ای که نوشتن مقاله مشترک با دانشجویان دکتری کار مرسومی به شمار نمی آمد ثمره با شاگردانش مقاله مینوشت و برای اینکار به خود میبالید.
عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا، با اشاره به این که ثمره اولین رئیس انجمن زبانشناسی ایران بود گفت: وی زمانی که انجمن تاسیس شد به ما گفت از سالها پیش به دنبال تاسیس این انجمن بودیم من از تاسیس این انجمن که کانون فعالیت زبانشناسان است خوشحالم.
نعمتزاده اضافه کرد: او با استفاده از زبان شناسی اولین مجموعه تدریس زبان فارسی به غیرفارسی زبانان را در پنج جلد به نام آزفا منتشر کرد، این مجموعه به ۱۶ زبان ترجمه شده است.
وی در ادامه به کتابها و سرفصل های دروس ثمره در دانشگاه اشاره کرد و اظهار داشت: ثمره استادی پرشور و عاشق زبان فارسی بود دانشگاه را خانه اول خود می دانست و دانشجویانش فرزندانش بودند، او با جدیت و شجاعانه کار میکرد.
ثمره انسانی واقعی با ویژگی های ارزشمند اخلاقی بود
در پایان این نشست ایران کلباسی، همسر استاد مرحوم یدالله ثمره و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با اشاره به ۴۳ سال زندگی مشترک با این استاد گفت: من از نزدیک کار او را مشاهده کردم. رفتارهای انسانی و کارهای علمی او را دیدم یک انسان واقعی با ویژگی های ارزشمند اخلاقی بود.
کرباسی افزود: ثمره هرگز در حق کسی بدی نکرد و در برابر بداخلاقیها سکوت کرد قلب مالامال از محبت بود، من در همه زندگی انسانی چون او ندیدم که هرچه مدارج علمی بالاتر و جایگاه اجتماعی بهتری را به دست آورد افتاده تر می شد.
کلباسی در پایان از انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برای برگزاری این بزرگداشت تشکر کرد.