بازار جهانی طلا یکی از حوزه‌هایی است که در بحران‌های سیاسی، اجتماعی و امنیتی جهان نه‌تنها دچار آسیب و تخریب نمی‌شود بلکه شاهد رونق آن نیز هستیم. از روزی هم که ویروس کرونا جهان را درگیر خود کرد، رکود به جان ابراقتصادهای دنیا افتاد و طبیعتاً پول ملی هر یک از این کشورها با بحران کاهش شدید ارزش مواجه شد.
اما شرایط در بازار طلا کاملاً متفاوت بود چراکه قیمت هر اونس از این فلز گرانبها همزمان با تشدید بحران کرونا افزایش می‌یافت و انگار هیچ عاملی نمی‌توانست جلوی این روند را بگیرد. این وضعیت تا جایی ادامه یافت که حتی رکورد اعجاب‌آور هر اونس طلا به قیمت بیش از دو هزار دلار نیز رسید و همگان را انگشت‌به‌دهان کرد. اما روند صعودی نرخ طلا همزمان با اعلام خبر تولید واکسن کرونا متوقف شد و به طرز معناداری، مسیری که پیموده بود را بار دیگر تا کانال ۱۷۰۰دلار بازگشت. کارشناسان معتقدند هرچه به روزهای پایانی کرونا نزدیک شویم این فلز محبوب و کمیاب نیز ارزش خود را بیش‌ازپیش از دست خواهد داد و در عوض سرمایه افراد به سمت بازارهای سهام و بخش‌های تولیدی خواهد رفت.
نشانه‌های این وضعیت در کشور ما نیز مشهود است؛ چراکه در هفته‌های اخیر شاهد کاهش قیمت طلا و سکه در بازار تهران بوده‌ایم، به‌نحوی‌که بسیاری در پی فروش اندوخته طلای خود در منازل برآمده‌اند. اما اقتصاد ایران از شاخص‌های دیگری نیز پیروی می‌کند که آن را بین سایر کشورهای جهان یگانه کرده است. قیمت طلا نیز از همین الگو پیروی می‌کند، از همین رو بسیاری از فعالان بازار بر غیرقابل‌پیش‌بینی بودن بازار طلا در سال ۱۴۰۰ تاکید می‌کنند.
برای پیدا کردن درک درستی از وضعیت بازار طلا در کشورمان نزد محمد کشتی‌آرای، نائب رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران رفته و نظر او را پیرامون چشم‌انداز بازار طلا در سال ۱۴۰۰ جویا شدیم. در ادامه این گفت‌وگو را می‌خوانید با گسترش نیوز همراه باشید.
چشم‌انداز بازار طلا در سال ۱۴۰۰را چطور می‌بینید؟
متغیرهای زیادی وجود دارد که می‌تواند شرایط را دگرگون کند، برای مثال کسی فکرش را هم نمی‌کرد که ویروس کرونا بتواند جهان را وارد یک شوک اقتصادی کند.
البته همزمان با شروع واکسیناسیون در بسیاری از کشورها، وضعیت اقتصادی جهان نیز بهتر شده و طبیعتاً چشم‌انداز بهتری را پیش روی فعالان اقتصادی در سرتاسر دنیا ترسیم کرده است.
این بهبود چه تاثیری روی بازار طلا خواهد داشت؟
بله کاملاً درست است! قیمت‌ها به دلیل افت شاخص‌های اقتصادی به طرز بی‌سابقه‌ای افزایش یافت که این امر مبیّن تقاضای بیش‌ازحد معمول نیز هست.
اما با وجود اراده‌ای که در بین رهبران جهان برای کنترل بیماری کووید۱۹ دیده می‌شود انتظار می‌رود که در سال۱۴۰۰ اقتصادهای بزرگ و کوچک جهان به شرایط پیش از شیوع کرونا بازگردند. این اتفاق که قطعاً همراه با افزایش قیمت دلار و سایر ارزهای معتبر خواهد شد به معنای کاهش تقاضا و متعاقب آن قیمت طلا است.
بااین‌وجود باید منتظر ارزان‌تر شدن طلا باشیم؟
بله این‌طور به نظر می‌رسد، اگر اتفاق غیرمنتظره دیگری رخ ندهد سرمایه‌ها به سمت صنایع و تولیدات خواهد رفت و طبیعتاً همان‌طور که گفته شد خریداران طلا به‌شدت کاهش می‌یابند که نتیجه این اتفاقات چیزی جز کاهش قیمت اونس طلا در بازارهای جهانی نخواهد بود.
آیا این کاهش قیمت را در بازار طلای ایران هم شاهد خواهیم بود؟
بله قطعاً! هرگاه قیمت‌ها در بازار جهانی، دستخوش نوسان می‌شود بازارهای داخلی نیز از آن الگو تبعیت کرده و با توجه به مسیر حرکتی قیمت جهانی، افزایش یا کاهش می‌یابد. البته فاکتورهای دیگری هم در اقتصاد ایران تاثیرگذار است که بازار طلا را نیز شامل می‌شود. در مقاطعی دیده شده که قیمت‌ها بیش از آنکه تحت تاثیر نرخ جهانی باشند از سایر رویدادهای سیاسی و اجتماعی کشورمان تبعیت می‌کنند.
می‌توانید چند مثال درباره این فاکتورها ارائه کنید؟
اتفاقاً یکی از این فاکتورها که همین حالا در جریان است به موضوع احتمال از سرگیری مذاکرات هسته‌ای و احیای برجام مربوط می‌شود. می‌دانیم که اخبار مربوط به این مسئله تاثیرات بسزایی در تعیین نرخ طلا، ارز، سکه و... دارد.
یکی دیگر از موارد مهم، انتخابات ریاست‌جمهوری در سال ۱۴۰۰ است، از همین حالا می‌توان تاثیراتی هرچند اندک ولی واضح را در مواردی مانند بودجه، نرخ دلار و... دید.
اما مواردی هم هستند که آثار منفی بر اقتصاد دارند؛ از آن جمله می‌توان به موضوع FATF و قرار گرفتن نام ایران در لیست سیاه گروه اقدام مالی مشترک اشاره کرد.
باید توجه داشت که اگر توافقاتی با غربی‌ها پیرامون برجام انجام شود احتمالاً به دلیل نپذیرفتن لوایح CFT و پالرمو دسترسی به منابع بلوکه‌شده ایران در کشورهایی مانند کره، ژاپن، چین، امارات، ترکیه و... سخت خواهد بود.
توجه داشته باشید که آزاد شدن این منابع و بازگرداندن آنها به کشور می‌تواند نرخ ارز را کاهش دهد که در این صورت بازار طلا نیز تحولات بزرگی را خواهد دید و قیمت‌ها نیز دستخوش تغییراتی می‌شوند.
وضعیت بازار ارز را چطور می‌بینید؟
به باور من این بازار در شرایطی قرار نگرفته که بتوان با استناد به آن پیش‌بینی و تحلیل دقیقی را ارائه داد. اما به‌طورکلی انتظار می‌رود در صورت آزادسازی منابع ارزی ایران قیمت دلار نیز سیر نزولی در پیش بگیرد.
وضعیت اقتصاد کشور را در سال ۱۴۰۰ چطور پیش‌بینی می‌کنید؟
با در نظر گرفتن آغاز روند واکسیناسیون و همچنین احتمال احیای برجام، می‌توان ادعا کرد که در سال آینده اقتصاد ایران روزهای بهتری را در مقایسه با سال ۹۹ تجربه کند.
فکر می‌کنید قیمت طلا در سال ۱۴۰۰ چه وضعیتی داشته باشد؟
همان‌طور که پیشتر نیز گفته شد به دلیل کنترل کرونا قیمت جهانی طلا روند رو به رشد خود را ادامه نخواهد داد. اما در ایران با توجه به شرایط فعلی سیاسی و اجتماعی و چشم‌انداز نسبتاً مثبت برای اقتصاد، انتظار می‌رود قیمت طلا نیز روند کاهشی را پیش روی خود ببیند. البته بازهم تاکید می‌کنم همه این تحلیل‌ها در صورتی امکان‌پذیر است که اتفاقات عجیب‌وغریبی مانند شیوع بیماری کووید۱۹ رخ ندهد!
