شمخانی: علیه کاندیدای نظامی فضاسازی کردند

علی شمخانی گفت: ما امروز در شرایط خاصی هستیم و شاخص های اقتصادی ما مناسب و شایسته مردم ایران نیست اما این شاخص ها قابل تغییر است.

وی در این گفت وگو با بیان اینکه مسأله اصلی انتخابات این نیست که گرو های سیاسی چه کسی را برای حضور در انتخابات معرفی می کنند تا رای آوری مناسبی داشته باشد، اظهار کرد: کسی باید خود را در معرض انتخاب مردم قرار دهد که توانمندی ارتقای شاخص های توسعه کشور را داشته باشد.

وی همچنین درباره نامزدشدن افراد نظامی تصریح کرد: مدیرت موفق در بخش دفاعی به تنهایی نمی تواند تضمین کننده توانایی افراد برای قرار گرفتن در پست ریاست جمهوری باشد اما ترساندن مردم از نظامیان به بهانه ایجاد محدودیت جفا است.

گفت و گو با دریابان علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی به شرح زیر است:

سوال -آیا مشکلات کشور راه حل دارد

به طور قطع، رفع مشکلات کشور راه حل دارد. با وجود منابع سرشار، زیرساخت های بسیار مناسب در حوزه های مختلف، موقعیت جغرافیایی، امنیت مثال زدنی، نیروهای تحصیلکرده جوان، ثبات سیاسی و قدرت منطقه ای، همه زمینه ها برای رفع مشکلات فعلی وجود دارد. البته در کنار موارد مثبتی که گفته شد موضوع تحریم های ظالمانه یکی از محدودیت های مهمی است که روند پیشرفت کشور را البته با شیوه های مدیریتی که در بیست سال گذشته داشته ایم دچار مشکل می کند.

به صورت طبیعی در شرایط خاص باید روش های مدیریتی متناسب و ویژه جایگزین شیوه های کلاسیک شود. ما در این بخش دچار مشکل هستیم. نکته ای که در مورد کارآمدی دولت های نفتی عرض کردم در شرایط تحریم و فشار خارجی بیشتر خودش را نشان می دهد. یعنی زمانی که دولت ها برنامه هایشان را بر مبنای تولید و فروش نفت و درآمد حاصل از آن تنظیم می کنند عملا با قرار گرفتن در شرایط تحریم و محدودیت هایی که در حوزه فروش نفت ایجاد می شود دچار مشکل می شوند.

بر همین اساس من معتقدم روشی که اکنون گروه های سیاسی در زمینه تعیین و معرفی کاندیداهای ریاست جمهوری ۱۴۰۰ دنبال می کنند، کامل و دقیق نیست آنچه امروز در بین سیاسیون به عنوان اولویت مطرح است و آن را پیگیری می کنند این است که چه کسی را برای حضور در انتخابات ۱۴۰۰ نامزد کنند تا بتواند رآی اوری مناسبی داشته باشد.



به نظر من مساله اصلی انتخابات، این نیست. همه باید در این اندیشه باشند که چه کسی بعد از انتخاب شدن با توجه به شرایط فعلی و آتی کشور که باید موضوع تداوم تحریم ها را نیز در آن مفروض دانست، توانمندی اداره کشور و رفع مشکلات موجود بویژه نارسایی های اقتصادی و معیشتی که اصلی ترین اولویت امروز مردم است را دارد.

اگر گروههای سیاسی بدنبال پاسخ واقعی به این سوال باشند قطعا گزینه های ما بسیار محدود می شود. متاسفانه عدم توجه به الزام مهمی که به آن اشاره کردم موجب شده که شعارهایی که از سوی کاندیداها مطرح می شود و طبیعتا باید در طول ۴ سال حضور در پست ریاست جمهوری به آن وفادار باشند پس از مدت کوتاهی فراموش می شود و روسای جمهور یا به دلیل ناتوانی و یا بواسطه مواجه شدن با واقعیت هایی که قبلا به آن فکر نکرده بودند در مسیر تحقق وعده های داده شده به مردم گام بر نمی دارند. ما امروز در شرایط خاصی هستیم و شاخص های اقتصادی ما مناسب و شایسته مردم ایران نیست؛ اما این شاخص ها قابل تغییر است.

کسی باید خود را در معرض انتخاب مردم قرار بدهد که توانمندی ارتقاء شاخص های توسعه را داشته باشد و بتواند با گردآوری تیمی با انگیزه، پرنشاط، متخصص، متعهد، در داخل خود هماهنگ و دارای توانمندی برای تعامل با سایر قوا و بخشهای کشور، به صورت مرحله ای و اولویت بندی شده کشور را به سمت شرایط مطلوب هدایت کند.

با توجه به تجربیات دولت های گذشته معتقدم که گروه های سیاسی باید با ارائه شاخصهای قابل اندازه گیری نسبت به گزینش و معرفی کاندیداها اقدام کنند

سوال_ رئیس جمهور و دولت کارآمد از نظر شما چه شاخص هایی دارد؟

به اعتقاد من کارآمدی با اندازه گیری شاخص های مهمی چون حفظ و ارتقاء امنیت در همه ابعاد آن، افزایش وحدت ملی و توانمندی لازم برای قرار دادن کشور در ریل توسعه همه جانبه و پایدار قابل سنجش است. در مرحله بعدی توانایی حل مشکلات معیشتی و اقتصادی روزمره وارتقاء زیست اجتماعی و فرهنگی مردم باید مدنظر باشد.

امروز مردم ما چون در وضعیت مناسبی از نظر امنیت، زندگی می کنند نگرانی قابل توجهی در این حوزه ندارند و دغدغه و مشکل اصلی آنها مسایل معیشتی و اقتصادی است.

سوال_ در بین کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری، افرادی با سابقه نظامی هم دیده می شوند. آیا داشتن کارنامه موفق در حوزه نظامی تضمینی برای موفقیت در قوه مجریه هم هست؟

طبیعتا مدیریت موفق در بخش دفاعی به تنهایی نمی تواند تضمین کننده توانایی افراد برای قرار گرفتن در پست ریاست جمهوری باشد. البته با توجه به ساختارهای موجود در کشور ما و چگونگی شکل گیری برخی نهادهای نظامی پس از پیروزی انقلاب اسلامی تفاوت های معنی داری بین نظامی گری و افراد نظامی در ایران و سایر کشورها وجود دارد. خود من هرگز فکر نمی کردم که روزی در کسوت یک نظامی به کشورم خدمت کنم.

من قبل از انقلاب دانشجو بودم و با گروهی از دیگر جوانان انقلابی با رژیم شاه مبارزه می کردیم. بعد از انقلاب برای حفظ امنیت کشور و مقابله با ناامنی ها و گروه های تجزیه طلب و مقابله با تهاجم خارجی مجبور شدیم سلاح به دست بگیریم و مسئولیت های نظامی را بپذیریم. در حقیقت نظامی شدن ما بیش از آن که یک انتخاب باشد حاصل ضرورت های انقلاب بوده است.

نظامیانی از این سنخ قطعا با نظامیانی که با انتخاب خود این حرفه را برگزیده اند متفاوت هستند. البته من و همه افرادی که مشابه من توفیق پوشیدن این لباس مقدس را برای جانفشانی در راه دفاع از آرمانها و ارزشهای انقلاب اسلامی و کیان جمهوری اسلامی ایران پیدا کرده اند شکر گذار پروردگار متعال هستیم اما لازم دیدم که این توضیح را در فضای نامناسبی که برخی آگاهانه و گروهی نیز از سر ناآگاهی بر علیه کاندیداهای نظامی ایجاد کرده اند عرض کنم البته انتخاب نهایی را مردم خواهند کرد که بطور قطع بلوغ لازم برای تشخیص ویژگی های کاندیداها اعم از نظامی و غیر نظامی را دارند اما من معتقدم حرف هایی که در مورد اثرات حضور کاندیداهای با سوابق نظانی در عرصه انتخابات بیان می شود عمدتا مبنای درستی ندارد.

در کشوری که چارچوب های قانونی، حدود اختیارات رئیس قوه مجریه و سایر قوا را مشخص کرده و حقوق شهروندان نیز دقیقا تعریف و تبیین شده، چگونه یک فرد با سابقه نظامی می تواند ایجاد محدودیت کند و انقباض سیاسی،اجتماعی و فرهنگی بوجود آورد. ضمن آن که رییس جمهور در کشور ما عالی ترین مقام کشور نیست و با وجود ولی فقیه امکان شکل گیری استبداد و انقباض و... اساسا منتفی است.

البته حضور افراد باسابقه نظامی در انتخابات ریاست جمهوری در بسیاری از کشورها مرسوم و رایج است و اتفاقا داشتن سابقه نظامی به معنی حضور در عرصه های پرمخاطره و جنگ برای افراد امتیاز محسوب می شود، ولی متاسفانه در کشور ما برخی افراد و گروه ها تلاش می کنند افرادی را که در کسوت نظامی در جنگ حضور داشته و برای دفاع از کشور جانفشانی کرده اند با برچسب هایی چون خشونت گرا و معتقد به تفکر پادگانی و مستبد و... از میدان خارج کنند.

سوال_ شما نگران نیستید که با انتخاب یک رییس جمهور با سوابق نظامی آزادی های سیاسی، مدنی و اجتماعی محدود شود؟

مگر تا حالا رییس جمهوری با سابقه نظامی در کشور حاکم بوده که بشود چنین نتیجه ای گرفت؟ محدودسازی آزادی مدنی یعنی چه؟ مگر کسی در کشور می تواند آزادی های سیاسی را محدود کند؟ ما در ایران قانون شرایط اضطراری نداریم. همه کشورها این قانون را دارند. فرانسه در اعتراضات اخیر قانون شرایط اضطراری را وضع کرد. ما قانون شرایط اضطراری نداریم یعنی کسی نمی تواند شرایط حکومت نظامی در ایران برقرار کند و چنین چیزی محال است که یک فرد با سوابق نظامی آزادی های اجتماعی را محدود کند. این یک اتهام ناروا است.

البته من قبلا اشاره کردم که تضمینی وجود ندارد که هر نظامی که کارنامه موفقی در حوزه نظامی دارد در مدیریت کشور هم موفق باشد ولی ترساندن مردم از نظامیان با بهانه ایجاد محدودیت، جفاست. در مجموع من معتقدم چه گزینه نظامی چه غیرنظامی باید به سوالاتی که گفتم از قبیل نوع برنامه، تیم و زمانبندی برای حل مشکلات کشور پاسخ دهند.

سوال_ چشم انداز کشور را در سال ۱۴۰۰ چگونه می بینید؟

من ورود به سال ۱۴۰۰ را آغاز مرحله ای جدید برای توسعه همه جانبه کشور می دانم. ما در شرایطی هستیم که سیاست فشار حداکثری ترامپ شکست خورده و زیر ساخت های تولیدی و صادراتی جدیدی متناسب با نیازهای کشور ایجاد شده که حتما فرصت جدیدی برای ما است. با وجود همه محدودیت هایی که داشتیم، کرونا را به عنوان اصلی ترین دغدغه امروز مردم خوب مدیریت کردیم و با نهایی شدن تولید واکسن های ایرانی تا پایان تابستان ۱۴۰۰ همه افراد هدف واکسینه خواهند شد و از محدودیتهای ناشی از فراگیری کرونا کم کم خارج خواهیم شد.

با نزدیک شدن به ایام انتخابات ریاست جمهوری به صورت طبیعی نشاط سیاسی در کشور افزایش خواهد یافت که صرف نظراز نتیجه نهایی انتخابات یک رخداد مثبت تلقی می شود. تشکیل دولت جدید و تازه نفس هم حتما فضای کار و تلاش را در کشور افزایش می دهد.

خوشبختانه براساس نظرسنجی ها، روند مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری در مقایسه با انتخابات مجلس یازدهم نیز رو به افزایش است. در حوزه سیاست خارجی هم شاهد افول قدرت سیاسی و اقتصادی آمریکا چون نفوذ این کشور در منطق غرب آسیا هستیم. کشورهای شرور منطقه با تغییرات فرامنطقه ای که رخ داده در شرایط انفعال هستند. این ها همه برای کشور فرصت است. اگرچه تحریم های غیر قانونی در ابتدا مشکلاتی را در فروش نفت ایران ایجاد کرد اما با تلاش های شبانه روزی بخش های مختلف کشور در حال حاضر هم میزان فروش نفت خوب است و هم دسترسی به منابع مالی ما مناسب است.