تصمیمات هیجانی و گذرا میوه را ارزان نمی‌کند

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، در هفته‌های گذشته رهبر انقلاب با ابراز ناخرسندی از گرانی‌ها و مشکلات معیشتی مردم، بیان داشتند: «اجناس مانند میوه‌ها فراوان است اما قیمت‌ها بسیار بالا است که سود این قیمت بالا هم به جیب باغداران زحمتکش نمی‌رود، بلکه نصیب دلال‌ها و واسطه‌های سودجو می‌شود و ضرر آن به مردم می‌رسد.»

نوسانات شدید قیمتی در بازار میوه‌ و تره‌بار در حالی تبدیل به یکی از اتفاقات تکراری در فصول مختلف شده است که بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی سازمان فائو، ایران در طول سال‌های اخیر همواره رتبه هشتم تا دهم دنیا را در زمینه تولید میوه در اختیار داشته است و در خاورمیانه و شمال آفریقا، مقام اول را از این حیث به خود اختصاص داده است. با همه این اوصاف اما بازار میوه‌ و تره‌بار ایران به علت فقدان یک سازوکار نظارتی و سیستمی در بخش توزیع و پخش محصولات، سال‌هاست از معضلاتی همچون گران‌فروشی، احتکار و دلالی رنج می‌برد.

نوسانات شدید قیمتی در بازار میوه‌ و تره‌بار در حالی تبدیل به یکی از اتفاقات تکراری در فصول مختلف شده است که بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی سازمان فائو، ایران در طول سال‌های اخیر همواره رتبه هشتم تا دهم دنیا را در زمینه تولید میوه در اختیار داشته است و در خاورمیانه و شمال آفریقا، مقام اول را از این حیث به خود اختصاص داده است. با همه این اوصاف اما بازار میوه‌ و تره‌بار ایران به علت فقدان یک سازوکار نظارتی و سیستمی در بخش توزیع و پخش محصولات، سال‌هاست از معضلاتی همچون گران‌فروشی، احتکار و دلالی رنج می‌برد.

راهکارهای هیجانی و گذرا ، نسخه همیشگی مسئولان حوزه کشاورزی

این در حالی است که در طول سال‌های گذشته، مسئولان دولتی به جای انجام اصلاحات ساختاری منسجم در زمینه توزیع محصولات کشاورزی، هر از گاهی با اتخاذ تصمیمات هیجانی و نادرست، صرفاً التیام‌بخشی موقت به بازار را در دستورکار خود قرار داده‌اند. اخیراً نیز ستاد تنظیم بازار وابسته به وزارت صنعت، معدن و تجارت با ایجاد محدودیت برای صادرات سیب و پرتقال و آزادسازی واردات میوه در بازارچه‌های مرزی، بدون در نظر گرفتن تبعات بلندمدت اینگونه تصمیمات مقطعی، به نوعی بر روی ریل تصمیمات اشتباه گذشته حرکت کرده است.

محمد بازرگان، مشاور نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور با بیان اینکه دولتمردان در ۴ دهه گذشته از تعریف یک سیستم مناسب برای توزیع محصولات کشاورزی عاجز بودند، اظهار کرد: ساماندهی نظام توزیع میوه در گروی سامان دادن به حلقه‌های زنجیره توزیع است؛ تمام تولیدکنندگان و سلف‌خران و توزیع‌کنندگان میوه باید شناسایی شده و ساماندهی شوند. در تمام دنیا یک کد به محصول داده می‌شود و براساس این کد، مسیری که محصول از مزرعه تا رسیدن به دست مصرف‌کننده طی می‌کند، ثبت می‌شود.

نصب تابلو هوشمند و فاکتور۳برگی در میادین

سید رضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی در گفت‌وگو با خبرگزاری خبرآنلاین، با بیان اینکه مهم‌ترین مسأله در کنترل قیمت میوه، بحث اصلاح زنجیره توزیع و چابک‌سازی آن است، گفت: با ایجاد زیرساخت‌های هوشمند در میادین میوه و تره‌بار می‌توان گام‌های مؤثری در زمینه جلوگیری از گران‌فروشی میوه برداشت.

وی با تأکید بر اینکه لازم است در میادین با نصب تابلوهای اعلانات الکترونیکی، قیمت‌های لحظه‌ای میوه به صورت برخط و آنلاین اطلاع‌رسانی شود، ادامه داد: علاوه بر آن، باید معلوم شود هر نرخ اعلامی، مربوط به کدام غرفه‌دار است که از یک سو باعث شفافیت و  نظارت خواهد شد و از سوی دیگر برای خریداران، قدرت خرید بیشتری را فراهم خواهد کرد.

نورانی با بیان اینکه هر معامله‌ای در میادین و بازار عمده‌فروشی باید در یک فاکتور ۳ نسخه‌ای ثبت و مکتوب شود، بیان کرد: در این سازوکار، یک برگ از این فاکتور متعلق به عمده‌فروش و غرفه‌دار است و دو فاکتور دیگر نیز به خریدار و مغازه‌دار تعلق خواهد گرفت.

رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی با بیان اینکه از ۲ فاکتوری که نزد مغازه‌دار است، یک فاکتور باید به سازمان‌های نظارتی مثل تعزیرات که در محل میادین مستقر هستند ،تحویل داده شود، افزود: یک نسخه فاکتور هم باید در دست مغازه‌دار باقی بماند تا زمانی که گشت‌های تعزیرات به آن‌ها مراجعه می‌کنند، بتوانند با ارائه فاکتور معتبر پاسخگوی قیمت‌های اجناس خود باشند.   

قیمت سیب و پرتقال در میادین چقدر است؟

نورانی با اشاره به اینکه سیب و پرتقال به مقدار کافی و مازاد بر مصرف در انبارها و سردخانه‌ها موجود است و از این بابت نگرانی برای شب عید و ماه رمضان وجود ندارد، گفت: در بازار عمده فروشی، قیمت‌ها کاملاً متعادل و مناسب است اما متأسفانه بر بازار خرده‌فروشی و مغازه‌داران نظارت مناسبی وجود ندارد.

وی با اشاره به اینکه در بازار عمده‌فروشی، سیب قرمز بین ۷ تا۸ هزار تومان، سیب زرد بین ۷ تا ۱۱هزار تومان، پرتقال درجه یک بین ۱۰ تا ۱۱ هزار تومان و موز نیز ۲۵ هزار تومان قیمت‌گذاری شده است، گفت: کمبود میوه زمانی رخ می‌دهد که ذخیره‌سازی مناسب میوه برای زمان‌های بحرانی انجام نشده باشد.

خریداران خارجی میوه ایرانی را فراری ندهید

رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی با عنوان اینکه متأسفانه تصمیم‌گیری بابت ممنوعیت صادرات پرتقال و سیب به شکل یک‌شبه و عجولانه اتخاذ شد، ادامه داد: در این زمینه هیچ مشورتی با فعالان و تشکل‌های حوزه میوه صورت نگرفته است؛ پیدا کردن یک بازار فروش در کشورهای خارجی برای یک صادرکننده ایرانی کار راحتی نیست، بنابراین این تصمیمات مقطعی و غیرعقلانی به راحتی می‌تواند مشتریان خارجی را از خرید میوه ایرانی منصرف کند و تعداد مقاصد تجاری کشاورزی ایران را کاهش بدهد.

وی در پایان با بیان اینکه آزادسازی واردات میوه مخصوص مناطق مرزی و بازارچه‌های مرزی است، اضافه کرد: این تصمیم نزدیک به شب عید و خیلی دیر اتخاذ شد و حدود یک هفته طول می‌کشد تا مثلاً نارنگی از مرز پاکستان خریداری و در کشور توزیع شود.

به گزارش خبرآنلاین، طبق گزارش سالیانه سازمان جهانی غذا و کشاورزی  (فائو) که در جداول پایین قابل مشاهده است ایران در تولید میوه‌هایی همچون سیب و پرتقال، صاحب جایگاه‌ ارزشمندی در میان کشورهای جهان است اما با این وجود، آنچه که در این سالها رخ داده بیانگر آن است که «بی‌تدبیری در نظام توزیع محصولات»، «اتخاذ برخی تصمیمات یک‌شبه» و «سیاست‌گذاری‌های نادرست»، نه تنها موجب نابسامانی بازار داخل کشور شده بلکه به مرور زمان با فراری دادن مشتریان خارجی، فرصت‌های صادراتی میوه ایران را هم  از بین می‌برد.

۱۰ کشور برتر در زمینه تولید سیب و پرتقال بر اساس آمار فائو در سال ۲۰۱۹

۲۲۳۲۲۴