حسین عباسی‌نیا در گفت‌وگو با ایسنا، در رابطه با آیین چهارشنبه‌سوری در استان زنجان و بیان اینکه طبق تحقیقات وی تا ۱۰ یا ۱۵ سال گذشته در برخی از مناطق این آداب اجرا می‌شد، اظهار کرد: در استان زنجان هم مانند خیلی از مناطق دیگر شب چهارشنبه‌سوری را جشن می‌گرفتند و این جشن مخصوص آخرین چهارشنبه سال نبوده و همه چهارشنبه‌های اسفند ماه با مراسم خاصی جشن گرفته می‌شد.
وی افزود: زنجانی‌ها چهارشنبه‌های اسفند ماه را که هر کدام نام‌های خاصی نیز مانند؛ چهارشنبه جوان، کوله چهارشنبه (چهارشنبه کوتاه)، گودوخ چهارشنبه (چهارشنبه تازه زاییده شده) و ال‌آخیر چهارشنبه (آخرین چهارشنبه سال) جشن می‌گرفتند و در هرکدام مراسم خاصی مانند آویزان کردن سنگ از شاخه‌های درخت که تحمیل نوعی باروری به درخت است، برگزار می‌کردند.
این پژوهشگر زنجانی با اشاره به اینکه آتش در باور ایرانی‌های گذشته پاک‌کننده بود، تصریح کرد: در چهارشنبه آخر سال که چهارشنبه مهمی بود، زنجانی‌ها در بالای پشت‌بام خانه آتش روشن می‌کردند و از روی آن می‌پریدند تا پاک و مطهر شوند.
عباسی‌نیا با بیان اینکه در سفره‌ای که بعد از مراسم آتش روشن کردن پهن می‌شد، میوه هفت مغز (گردو، بادام، پسته، توت، فندوق و کشمش) قرار می‌دادند که باور داشتند این میوه‌ها به سال جدید برکت می‌دهد و غذاهایی مانند سبزی‌پلو و رشته‌پلو که باور داشتند حالت رویش و زایش دارد، در سرسفره قرار می‌دادند و جشن می‌گرفتند، ادامه داد: در صبح چهارشنبه نیز، زنجانی‌ها بر حسب عادتی که داشتند کنار رودخانه می‌رفتند و علاوه بر اینکه صبحانه می‌خوردند، با توجه به اعتقادشان مبنی بر اینکه آب پاک کننده و مطهر است روی سر و صورت خود آب می‌ریختند تا پاک شوند و برای کسانی که حضور نداشتند نیز از آب رودخانه می‌بردند.
نویسنده کتاب "فرهنگ و هنر در دارالخمسه" با اشاره به مراسم اضاقه شده به چهارشنبه‌سوری زنجانی‌ها، عنوان کرد: مراسم شال‌اندازی یکی از مراسم زنجانی‌ها بود که نوجوانان و جوانان شالی را از باجه(سوراخی که در سقف خانه‌های برای تهویه هوا وجود داشت) به داخل خانه آویزان می‌کردند و بزرگ خانواده بدون آنکه شخص موردنظر را بشناسد هدیه‌ای را به آن می‌بست ک فرد شال‌انداز بعد از بازکردن هدیه برای سال جدید خود تعبیری می‌کرد.
وی با اشاره به مراسم قاشق زنی که یک عده بر، در خانه فامیل یک قاشق و کاسه را به هم می‌زدند و هدیه‌ای را دریافت می‌کردند که از آن هدیه برای سال جدید خود تعبیر می‌کردند و در رابطه با کاسه این مراسم بر این باور بودند که برای سال جدید با برکت پر شود و قاشق نیز به عنوان یک ابزار حرکت دهند بود، خاطرنشان کرد: قفل گره‌گشا نیز از دیگر مراسم اضافه شده به چهارشنبه‌سوری بود و به این صورت بود که بانوانی که در مرحله ازدواج بودند قفلی را زیر پای می‌گذاشتند و به اولین کسی که عبور می‌کرد می‌گفتند قفل را باز کند که از شرایط آن شخص باز کننده قفل نیز برای ازدواج خود تعبیراتی انجام می‌دادند.
انتهای پیام
