تاکسی هوایی در تهران چیست؟ این سوالی است که بسیاری ا مردم می پرسند. آیا امکان تاکسی بر روی هوا واقعا وجود دارد؟
برای پاسخ به چیستی تاکسی هوایی باید گفت که تاکسی هوایی با آنچه که در ذهن ها تجلی پیدا کرده کمی متفاوت است؛ تاکسی هوایی استفاده از هواپیماهای کوچک ۵ تا ۱۲ نفره است؛ هواپیماهایی که میتوانند مسافران محدود را در مسافت کوتاه جابجا کنند.
این هواپیماهای فوق سبک که برخی از آنها وارداتی هستند و برخی دیگر در شرکتهای دانشبنیان داخلی تولید میشوند میتوانند مسافران محدود را در مسافتهای کوتاه جا به جا کنند.
فناوری ساخت هواپیماهای چند نفره فوق سبک موضوع چندان پیچیدهای نیست و در بسیاری از شرکتهای داخلی تولید میشود؛ در حال حاضر ۱۸ شرکت دانش بنیان درگیر پروژه تاکسیهای هوایی هستند و احتمالاً تا ۳۶ شرکت دانش بنیان بعد از اولین پرواز با یکدیگر در این حوزه مشارکت کنند.
اما موضوع مهمی که باید به آن توجه داشته باشیم این است که برای توسعه تاکسی هوایی اخذ مجوزها و استاندارد های قانونی اهمیت بسزایی دارد.
همانطور که گفته شد تاکسی هوایی رویایی بود که دانشمندان ایرانی به دنبال دستیابی به آن برای تحقق سفر با هواپیماهای سبک بودند؛ اما پرواز تاکسیهای هوایی از دیرباز با دو مشکل رو به رو بود که یکی مربوط به اخذ مجوزها و دیگری مربوط به نحوه استفاده از فرودگاهها میشد و خوشبختانه پس از بررسیهای متعدد سرانجام نحوه استفاده از فرودگاهها برای این نوع تاکسیها تدوین شد.
موضوع تاکسیهای هوایی ریشه در برنامهای تحت عنوان برنامه توسعه هوانوردی عمومی و ایجاد سیستم حمل و نقل هوایی هواپیماهای کوچک کشور دارد و سال گذشته این برنامه توسط شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران آغاز شد و یکی از راهبردهای توسعه این برنامه، توسعه شبکه پروازی با هدف افزایش درآمد فرودگاهها تهیه و تدوین شد و اشتغال زایی فراوان، تأثیرگذاری در صنایع مختلف، حفظ جان افراد در تصادفات جادهای، صادرات محصولات کشاورزی در مدت زمان کم بدون تأثیر در کیفیت و ارزش آنها و … از مزیتهای استفاده از تاکسیهای هوایی و پروازهای غیربرنامه ای دربستی هستند.
اما نکته حائز اهمیت این است که مسیر تاکسیهای هوایی باید از سایر هواپیماها جدا باشد و از مسیرهای روان برای تاکسیهای هوایی استفاده کرد و برای استفاده بهتر از این تاکسیها باید مسیری جداگانه در نظر گرفته شود موضوعی که مسئولان امر گفتهاند در آذرماه آماده خواهد بود.
شاید یکی دیگر از مهمترین موضوعاتی که درباره تاکسیهای هوایی اهمیت داشته باشد زمان به پرواز درآمدنش باشد که البته برای آن هم فکری شده است؛ منوچهر منطقی، دبیر ستاد توسعه فناوری فضایی و حمل و نقل پیشرفته در این باره گفت: اولین پرواز تاکسی هوایی در بهمن از فرودگاه مهرآباد خواهد بود.
دبیر ستاد توسعه فناوریهای فضایی و حملونقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری با اشاره به زمان اولین پرواز تاکسی هوایی در آسمان ایران گفت: تا یک الی دوماه دیگر تمام آزمایشهای پروازها انجام و قوانین و مقررات مورد بررسی قرار میگیرند تا در بهمن ماه شاهد اولین پرواز تاکسی هوایی باشیم البته قرار بود تستها تا مهرماه انجام شود که مباحث مالی و شیوع کرونا کمی این موضوع را به تعویق انداخت.
همچنین به گفته وزیر راه و شهرسازی در فرودگاه شهرستان لامرد استفاده از تاکسی هوایی آغاز شده و در شهر خرم آباد هم فعالیتها کلید خورده است، هر فرودگاهی در شهرهای کوچک و متوسط این ظرفیت را داشته باشند، میتوانند از این پروژه استفاده کنند.
توسعه تاکسیهای هوایی و سفری آسان به وسلیه آنها نیازمند بهره بردن از تمام ظرفیتهای کشور است؛ درحال حاضر تمام استانها و فرودگاهایشان ظرفیت کامل برای استفاده از هواپیماهای کوچک را دارند و فرودگاههایی که بلا استفاده مانده اند در این طرح موثر خواهند بود و حالا باید منتظر ماند و دید تا چه زمانی استفاده از تاکسیهای هوایی در سراسر کشور بدون هیچ مشکل و دغدغهای اجرایی خواهد شد.
سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرد که تنها مرجع صدور مجوز فعالیتهای هوانوردی از جمله تاکسی هوایی بوده و تاکنون برای هیچ شرکتی پروانه بهره برداری و ارائه این خدمات را صادر نکرده است.
سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرد: برخلاف مطالب مطرح شده در رسانه ها درباره مجوزهای فعالیت ایرتاکسی، تاکنون این سازمان برای هیچ شرکتی، پروانه بهره برداری و ارائه خدمات تاکسی هوایی به شکل اخص صادر نکرده و مطالب مطرح شده اشاره به فعالیت متعارف شرکتهای هواپیمایی موجود دارد.
گفتنی است تاکسی هوایی یک مدل کسب و کار و بازرگانی هوانوردی است که شرکتهای هواپیمایی میتوانند با این الگو و در قالب فرآیندهای پیش بینی شده ذیل قانون هواپیمایی کشوری ودستورالعمل های تخصصی مربوطه، به جابجایی مسافر و بار بپردازند.
در ادامه اطلاعیه سازمان هواپیمایی کشور آمده است: مدل بازرگانی شرکتهای هوایی به دو دسته برنامهریزی شده و غیربرنامهای تقسیم میشود. در مدل غیر برنامهای، الگوی چارتری و الگوی سفر بر مبنای تقاضای مسافر وجود دارد که فعالیت ایر تاکسی در این حوزه، یعنی مدل غیربرنامهای، مبتنی بر تقاضا است.
از همین رو، شرکتهای هواپیمایی دارای مجوز از سازمان در صورت داشتن مشتری و ناوگان متناسب با الگوی فعالیت ایرتاکسی (ناوگان با زیر ۱۹ صندلی) میتوانند به شیوه غیربرنامهای مبتنی بر تقاضا نیز به ارائه این خدمات بپردازند.
همچنین سازمان هواپیمایی کشوری در راستای تسهیل در راه اندازی و بهره برداری از هواپیماهای زیر ۱۹ نفر برای بخش خصوصی، اقدام به تشکیل کمیته هوانوردی عمومی کرده و با برگزاری جلسات مدون درحال تهیه شیوه نامه ها و زیرساختهای توسعه هوانوردی عمومی است. اما تاکنون تغییری در قوانین موضوعه قبل صورت نگرفته و صرفا در دست تحقیق است.
لازم به ذکر است سازمان هواپیمایی کشوری در صورت دریافت تقاضا از سوی سرمایهگذاران و فعالان این حوزه آماده است نسبت به بررسی شرایط و صدور مجوزهای مربوطه اقدام کند.