خرید شب عید جزو رفتارهای تثبیت شده بین افراد جامعه است.
به گزارش رکنا، با نزدیک شدن به عید نوروز و تمایل افراد به خرید های قبل از عید، خوب است تا به بررسی ابعاد روانی اجتماعی این موضوع بپردازیم.
برخی افراد به داشتن زندگی راحت در کنار ابزار و وسائل جدید تمایل زیادی دارند. کالاهای جدید ویژگی‌ها و کارآیی زیادی دارند و گزینه ها و امکانات آنها به روز شده است از این رو جذابیت اشیا باعث می شود که افراد به طرف مصرف گرایی و خرید گرایش پیدا کنند.
تمایل به خریدن کالاهای روز و جدیدترین ابزارها یکی از معضلاتی است که در جامعه و نظام سرمایه داری نوین به چشم می خورد. وجود تبلیغات فریبنده و گسترده میل به خرید و مصرف گرایی را در افراد افزایش می دهد. از این رو وقتی میل به مصرف بالا می رود بحث تجمل گرایی پیش می آید و آن دسته از افرادی که توانایی مالی و اقتصادی شان با نیازهایی که احساس می کنند همخوانی ندارد به تدریج به انواع آسیب های اجتماعی دامن می زنند و در زمره بزهکاران و خلافکاران حرفه ای قرار می گیرند.
بحث مصرف یک امر اقتصادی نیست و منظور اصلی مصرف از ماهیت اقتصادی خود خارج شده است . در حقیقت مصرف و تولید بیشتر راهی برای پاسخ به نیازهای افراد نیستند. تولید در نظام سرمایه داری برای پاسخ به نیازهای مردم صورت نمی گیرد هدف از تولید کسب سودآوری است.هر چه مصرف افراد بیشتر باشد تولید گسترش مازادی پیدا می کند و از سوی دیگر سود و درآمد بیشتری نصیب تولید کنندگان می شود. بنابراین هدف تولید کننده هدفی اجتماعی نبوده و به نیازهای مصرف کنندگان پاسخ نمی دهد.
دکتر امیر رستگار خالد جامعه‌شناس و مدرس دانشگاه در این خصوص می گوید: تولید ابزاری برای کسب درآمد به شمار می رود وقتی صحبت به میان می آید که مصرف از ماهیت اقتصادی خود دور شده است یعنی اینکه جامعه شاهد آن است که مصرف بر اساس نیاز صورت نمی گیرد.در قدم اول ممکن است نیازها رفع شود اما تولید و مصرف همچنان ادامه خواهد داشت و مصرف بیش از حد برخی افراد باعث پدید آمدن تجملات و چشم و هم چشمی می شود.برخی افراد مدام دنبال خرید کالاهای جدید و به روز هستند که یکی از عمده ترین دلایل این مسئله گسترش تکنولوژی محسوب می شود.
برخی افراد به داشتن زندگی راحت در کنار ابزار و وسائل جدید تمایل زیادی دارند . کالاهای جدید ویژگی‌ها و کارآیی زیادی دارند و گزینه ها و امکانات آنها به روز شده است از این رو جذابیت اشیا باعث می شود که افراد به طرف مصرف گرایی و خرید گرایش پیدا کنند.
این جامعه شناس در ادامه می‌افزاید: بحث میل و تمایل به خرید و مصرف در افراد بسیار حائز اهمیت است میل به مصرف چند عامل مهم را ایجاد می‌کند عامل اول که باید مدنظر قرار گیرد تبلیغات تولید کنندگان است. البته بمباران تبلیغاتی گسترده به تنهایی میل به مصرف را در افراد ایجاد نمی‌کند و عامل تبلیغات نقش تکمیلی و تقویتی دارد. از عوامل اصلی دیگر که میل به مصرف را در افراد ایجاد می‌کند ایجاد منزلت است. مصرف عاملی برای ایجاد تمایل به پایگاه و احترام اجتماعی به شمار می‌رود.برخی افراد از طریق مصرف بیشتر و خرید کالاهای جدید که دارای تنوع است قصد دارند منزلت اجتماعی برای خود ایجاد کنند.
دکتر ایرج وثوق روانپزشک و مدرس دانشگاه در خصوص افرادی که تمایل به خرید بیش از حد دارند می گوید: به طور کلی افرادی که در شرایط نرمال و عادی به سر می برند و به لحاظ بهداشت روانی جزو افراد سالم محسوب می شوند یک سری معیارها در زندگی فردی و اجتماعی دارند.زندگی افراد سالم بر مدار عقل است و رفتارهای عاقلانه و منطقی از خود نشان می دهند.افراد سالم به لحاظ روانی تناسبی بین هزینه ها و درآمدشان برقرار می کنند اما برخی افراد بدون توجه به میزان درآمد و هزینه هایشان مصرف می کنند که باعث به وجود آمدن پیامدهای منفی در زندگی می شود.برخی افراد بیش از حد درگیر خرید می شوند و گاهی اوقات هزینه هایی را در نظر می گیرند که جزو نیازهای اولیه و اساسی زندگی نیست و بدون توجه به درآمد بذل و بخشش می کنند و بدون توجه به آینده هزینه یک ماه را در یک روز خرج می کنند این گروه از افراد دچار مشکلات خلقی هستند.
این مدرس دانشگاه بیان می کند: در برخی افراد که تمایل بیش از حد به خرید دارند اختلالات خلقی و افسردگی های دو قطبی دیده می‌شود.در این افراد علائم ولخرجی وجود دارد و هزینه هایی را در نظر می گیرند که هیچ تناسبی با درآمدشان ندارد.عده ای از افراد نیز پس از آنکه زندگی فردی عادی دارند ، یکباره دچار تغییرات رفتاری می شوند این رفتار ناشی از یک تغییر خلقی است.اما عده ای دیگر نسبت به خرید وسواس دارند و حتما باید پولشان را در یک روز خرج کنند که این ویژگی ها در اختلالات کنترل تکانه ای دسته بندی می شود؛ افرادی که به خرید کردن عادت داشته و مدام درگیری ذهنی دارند و تا خرید های لازم را انجام ندهند آرام نمی گیرند.
کسانی هستند که از طریق مصرف و خرید هویت خود را شکل می‌دهند و این مسئله بازتاب هویتی آنها می‌شود که نمود بیرونی پیدا می کند. آنها تمایل دارند با خرید کردن خود را به دیگران نشان دهند و عرض اندام کنند.گاهی نیز می بینیم مصرف برای عده ای از افراد به فراغت تبدیل شده است عده ای با این روش اوقات فراغت خود را پر می کنند. در قدم اول شاید قصد خرید نداشته باشند اما با رفتن به فروشگاه ها و مراکز خرید به تدریج جذب خرید کردن می شوند.
دکتر رستگار خالد جامعه شناس می گوید: برخی افراد که توانایی مالی دارند بدون محاسبه عقلی دست به خرید می زنند آنها جزو گروه توانگر جامعه هستند اما بخشی دیگر از مردم که محرومیت مطلق مالی دارند و حتی نیازهای اولیه خود را نمی توانند تامین کنند جزو گروه ضعیف هستند و میل به مصرف در این طبقات دیده نمی‌شود.اما در این میان طبقه متوسط جامعه دچار یک احساس محرومیت نسبی می شوند و مدام خود را با دیگران از نظر اجتماعی مقایسه می‌کنند.از یک سو برای هویتی که برای خود قائل هستند تلاش می‌کنند. و از سوی دیگر تمایل به خرید کالاهای جدید دارند در حالیکه توانایی مالی شان محدود است از این رو شکاف و فاصله ای بین ارزشهای مصرفی این گروه با نداشتن توانایی در خرید به وجود می آید که این امر زمینه ای می شود برای واکنش های انفعالی مانند سرخوردگی،نارضایتی و... همچنین این گروه از افراد نسبت به جامعه احساس بیگانگی می کنند.از این رو دست به اقدامات غیر قانونی و غیر متعارف می زنند.نداشتن توانایی برای تامین میل به مصرف زمینه را برای انواع آسیب های اجتماعی و جرائم مختلف پدید می آورد.
دکتر وثوق در پایان می افزاید: حس چشم و هم چشمی در افرادی که بیش از حد میل به خرید دارند پدید می آید و این احساس منفی به خاطر ضعف اعتماد به نفس آنها است وآنها تصور می کنند اگر شی یا کالای جدیدی را خریداری کنند و یا لباس یا کفش مارکی را بخرند که چند برابر درآمد ماهیانه شان است نشانه برتری و فضیلت شان است.
شخصیت این افراد با این ویژگی ها نشان می دهد که آنها دچار ضعف اعتماد به نفس هستند و در طول زندگی هیچ احترامی به خود نگذاشته اند و قصد دارند از طریق تفاخر و برتری برای خود جایگاهی را تعریف کنند. آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.
