دانشمندان اروپایی مکانیزمی را شناسایی کردند که باعث می‌شود واکسن آسترازنکا در موارد نادر علاوه بر پیشگیری از ویروس کرونا باعث لخته شدن خون شود.
دو تیم از محققان پزشکی در نروژ و آلمان به طور مستقل دریافتند که این واکسن می‌تواند با ایجاد یک واکنش خود ایمنی باعث لخته شدن خون در مغز انسان‌ها شود. با این وجود پس از اینکه مشخص شد در چندین کشور اروپایی بیش از ۳۰ نفر به بیماری «ترومبوز سینوس وریدی مغزی» دچار شدند، تزریق این واکسن برای مدت کوتاهی متوقف شد. همچنین بیشتر افراد مبتلا زنان زیر ۵۵ سال بودند.
این موضوع باعث نگرانی بخش کوچکی از افرادی که از این واکسن استفاده کرده بودند شد اما سازمان نظارت بر محصولات دارویی اتحادیه اروپا پس از انجام بررسی‌های مربوطه اعلام کرد که مزایای آن بیشتر از خطرات احتمالی واکسن است و توصیه می‌شود واکسیناسیون دوباره از سر گرفته شود.
برخی کشورها مانند آلمان، فرانسه و ایتالیا واکسیناسیون با استفاده از واکسن آسترازنکا را از سر گرفتند و اخطار جدیدی مبنی بر اینکه این واکسن می‌تواند منجر به لخته شدن خون شما شود، اضافه کردند. همچنین مقام بهداشت و درمان فرانسه پس از ثبت سه مورد بیماری ترومبوز سینوس وریدی مغزی مربوط به واکسن، به دولت توصیه کرد که تزریق این واکسن را فقط برای افراد بالای ۵۵ سال انجام دهند.
سایر کشورها از جمله نروژ، سوئد و دانمارک اعلام کردند که شروع مجدد واکسیناسیون به تحقیقات بیشتری نیاز دارد. سه مورد بیماری ترومبوز سینوس وریدی مغزی در کشور نروژ ثبت شده که یکی از آن‌ها کشنده بوده است. این موضوع در حالی مشخص شده که این کشور حدود ۱۲۰ هزار نفر را با این واکسن واکسینه کرده بود. همچنین پس از مشاهده دو مورد از لخته شدن خون غیرمعمول در کشور فنلاند، استفاده از واکسن آسترازنکا در این کشور به حالت تعلیق درآمد.
«پال آندره هولم» استاد خون شناسی و پزشک ارشد بیمارستان «دانشگاه اسلو» که سرپرستی تحقیقات نروژ را بر عهده دارد، عنوان کرد که تیم او آنتی بادی ایجاد شده توسط واکسن را که باعث ایجاد برخی واکنش‌های جانبی شده، شناسایی کرده‌اند. او در این رابطه عنوان کرد: «هیچ چیز به جز واکسن نمی‌تواند توضیحی برای چنین پاسخ ایمنی را ارائه کند.»
همچنین تیمی از محققان آلمانی از جمله «آندریاس گریناچر» استاد داروی انتقال خون «کلینیک دانشگاه گریفسوالد» اعلام کرد که آن‌ها هم به همان نتیجه‌ای رسیدند که پروفسور هولم عنوان کرده است. در آلمان، با وجود ۱.۶ میلیون نفری که واکسن آسترازنکا ردیافت کرده‌اند ۱۳ مورد ابتلا به ترومبوز سینوس وریدی مغزی گزارش شده که دوازده بیمار زن بوده و سه نفر از آن‌ها فوت کرده‌اند.
محققان آلمانی که با همکاران خود در اتریش، ایرلند و انگلیس همکاری داشته‌اند، در بیانیه‌ای اعلام کردند بیمارانی که چهار روز پس از واکسیناسیون علائمی مانند سردرد، سرگیجه یا اختلال در بینایی از خود نشان دادند، می‌توانند با انجام سریع آزمایش خون، ابتلا به این بیماری را تشخیص دهند. البته «پروفسور گریناکر» اعلام کرد که با این وجود مردم نباید از واکسن ترسی داشته باشند. او در کنفرانس مطبوعاتی خود اعلام کرد:
تعداد بسیار کمی از افراد به این عارضه مبتلا می‌شوند. اما اگر این اتفاق بیفتد، ما اکنون می‌دانیم که چگونه بیماران را درمان کنیم.
به گفته او این بیماری در هر بیمارستان متوسطی پس از تشخیص سریع قابل درمان است. با این وجود دولت آلمان که به تصمیم خود برای از سرگیری استفاده از واکسن آسترازنکا پایبند بوده، در حال بررسی یافته‌های مربوط به این موضوع است.
دولت آلمان گفت در حال بررسی یافته ها است ، اما به تصمیم خود برای از سرگیری استفاده از واکسن AstraZeneca پایبند بود.
اما شرکت آسترازنکا با اشاره به بیانیه‌ای که در آن گفته بود تجزیه و تحلیل ده‌‌ها میلیون پرونده واکسیناسیون نشان نمی‌دهد که این وقایع بیشتر از حد انتظار در بین مردم رخ داده از اظهارنظر خودداری کرد. آن‌ها به عنوان یک اقدام پیشگیرانه، به تمام افرادی که پس از واکسیناسیون دچار سردرد مداوم می‌شوند یا محل واکسن آن‌ها پس از چند روز بیش از اندازه کبود می‌شود، توصیه می‌کنند که به پزشک مراجعه کنند.
یافته‌های ارائه شده توسط محققان هنوز در یک مجله علمی منتشر نشده است و در حال حاضر موسسه «پاول ارلیخ» آلمان در حال بررسی آن است.
