با گذشت زمان، داروها غیرقابل مصرف میشوند، برخی از آنها تاثیرشان را از دست میدهند، در حالی که مصرف برخی دیگر برای سلامتی مضر است. به همین خاطر باید تاریخ مصرف داروها را جدی گرفت و هر چند مدت یکبار با بررسی آنها، داروهای تاریخ گذشته را دور ریخت و نگه نداشت.
همه میدانند داروها تاریخ مصرف دارند و نمیتوان برای همیشه آنها را نگه داشت، اما خیلی افراد در موقع استفاده، وسوسه میشوند و ترجیح میدهند این نکته مهم را فراموش کنند.
شرکتهای تولید دارو نیز فقط تا زمان اتمام تاریخ مصرف، تاثیر و سلامت داروهایشان را تضمین میکنند و بعد از آن تاریخ، خود دارو ممکن است عامل بیماری شود تا کمک به سلامتی.
واقعیت این است که گاهی ممکن است دارویی پیش از تمام شدن تاریخ مصرفش، فاسد یا غیرقابل استفاده شود. این امر وقتی اتفاق میافتد که داروها درست نگهداری نشوند.
کارشناسان توصیه میکنند که بهتر است همه داروهایی که بیرون از یخچال هستند را در اتاق خواب نگهداری کرد، چرا که اتاق خواب معمولا خنک و تاریک است.
حمام و دستشویی نامناسبترین جاها برای نگه داشتن داروها هستند، چرا که رطوبت بالای آنها باعث فاسد شدن داروها میشود.
باید در نظر داشت که تاریخ مصرف، فقط برای داروهایی است که در آنها باز نشده است و خلوص و اثرگذاری دارو تا پایان تاریخ مصرف به شرطی تضمین میشود که درِ دارو باز نشده باشد. به همین خاطر پس از این که در دارو باز شد، نمیتوان به مدت طولانی آن را نگه داشت.
در ارتباط با قرصها معمولا کمتر مشکلی ایجاد میشود، اما در مورد قطره چشم، اسپری بینی، شربت و پماد مسئله متفاوت میشود؛ چرا که این داروها مدت کمی پس از باز شدن درشان قابل استفاده هستند.
به طور خلاصه میتوان گفت در هر دارویی که آب وجود داشته باشد، مشکل میکروبی شدن و فساد آن نیز وجود دارد. پس شربتها و قطرههایی که درشان باز شده، دیگر تا زمان تاریخ مصرفشان قابل استفاده نیستند. اما از کجا میتوان فهمید که پس از باز کردن این داروها تا چه زمانی میتوان از آنها استفاده کرد؟
در پاسخ به این سوال باید یادآور شد که در راهنمای استفاده بسیاری از محصولات این نکته نیز درج شده که پس از باز کردن آن، تا چه زمانی میتوان از آن استفاده کرد.
همچنین میتوانید هنگام خرید دارو چنین اطلاعاتی را از داروخانه بپرسید. بهتر است برای فراموش نکردن تاریخ باز شدن دارو، تاریخ موردنظر را روی خود آن بنویسید.
بهتر است بدانید داروهای ترکیبی که خود داروخانهها درست میکنند، معمولا خیلی کمتر از دیگر داروها ماندگاری دارند. دلیل این امر هم این است که در این داروها، مواد نگهدارنده اضافه نمیشود؛ چرا که مثلا بیمار قادر به خوردن آنها نیست. اما همین داروها هم تاریخ مصرف معینی دارند که باید اطلاعات لازم را از سازنده آن گرفت.
در ادامه مطلب به مدت زمانی که برخی داروها پس از باز شدن درشان قابل استفاده هستند اشاره خواهد شد.
قطرههای چشم اکثرا حاوی مواد نگهدارنده هستند. با این وجود حداکثر چهار هفته پس از باز شدن درشان قابل استفادهاند. اما قطرههای چشم کوچکی که تنها برای یک بار استفاده درست شدهاند، مواد نگهدارنده ندارند. اگر پس از باز شدن این قطرهها از آنها استفاده نشود، باید دور ریخته شوند.
قطرهها، حتی قطرههایی که حاوی الکل هستند، باید ظرف یک ماه استفاده شوند. البته اطلاعات دقیقتر در مورد هر محصول را باید در دستورالعمل بسته خود قطره یافت.
ماندگاری این محصولات پس از باز شدن، کمتر از پمادهای بدون آب است. همچنین کرمهایی که حاوی چربی هستند، اگر در معرض اکسیژن هوا قرار گیرند فاسد میشوند.
این محصول نیز پس از باز شدن نباید بیش از سه ماه مورد استفاده قرار گیرد.
اسپریهایی که از طریق مخاط بینی جذب میشوند، تنها به مدت یک هفته قابل استفاده هستند و پس از آن، در هر صورت تاثیرگذاریشان از بین میرود و باید دور ریخته شوند.