به گزارشی این نگرانیها درباره واکسن کرونای شرکت انگلیسی آسترازنکا در هنگامی ابراز میشود که این شرکت به دنبال کسب مجوز مصرف اضطراری واکسنش در آمریکا در هفتههای آینده است و تازه یک روز از انتشار دادههای مقدماتی کارآزمایی بالینی این واکسن در آمریکا نتایجی بهتر از حد انتظار داشت، نمیگذرد.
این واکسن که دانشگاه آکسفورد آن را تولید کرده است بر اساس دادههای منتشر شده این کارآزمایی بالینی بزرگ (که شرکتکنندگان از شیلی و پرو را هم شامل میشد) ۷۹ درصد در پیشگیری از بیماری علامتدار اثربخشی داشته و ۱۰۰ درصد باعث حفاظت در برابر اشکال شدید یا بحرانی بیماری و بستری شدن ناشی از آنها شده و بر خطر افزایش لخته شدن خون هم نیفزوده است.
اما «هیات پایش دادههای ایمنی» (DSMB) در «انستیتوی ملی آلرژی و بیماریهای عفونی آمریکا» (NIAID)، کمیتهای مستقل که کار نظارت بر کارآزمایی واکسن آسترازنکا را در آمریکا به عهده دارد، در بیانیهای « ابراز نگرانی کرده است که آسترازنکا ممکن است اطلاعاتی قدیمیشده از این کارآزمایی را در ارائه تصویری از واکسنش به کار برده و به این ترتیب نمایی ناکامل از دادههای مربوط به اثربخشی واکسن به دست داده باشد.»
NIAID که ریاست آن را کارشناس مشهور بیماریهای عفونی آمریکا دکتر آنتونی فاوچی به عهده دارد، بخشی از «موسسات ملی بهداشت آمریکا» (NIH) آمریکا است.
NIAID در بیانیهاش اعلام کرد: «ما این شرکت را ترغیب کردیم که دادههای اثربخشی واکسنش را با DSMB بازبینی کند و تضمین کند که دقیقترین و روزآمدترین دادههای اثربخشی در سریعترین زمان ممکن به اطلاع عموم برسد.» و افزود که DSMB هم نگرانیهایش را به آسترازنکا اطلاع داده است.
آسترازنکا هنوز در این باره اظهارنظری نکرده است.
NIAID همچنین اعلام کرد درباره تایید واکسن آسترازنکا در ایالات متحده و دستورالعملهای استفاده از آن، پس از بازبینی کامل دادهها بوسیله هیات کارشناسی مستقل تصمیمگیری خواهد شد.
واکسن آسترازنکا که سال پیش هنگام معرفی شدن به عنوان نقطه عطفی در مبارزه با پاندمی کووید-۱۹ ستوده شد، از آن هنگام با تردیدها درباره اثربخشی، میزان دوز مصرفی و عوارض جانبی احتمالی به مخمصه افتاده است.
چندین کشور اروپایی در اوائل ماه مصرف این واکسن را به علت گزارشها درباره ارتباط با آن یک اختلال خونی نادر در شمار بسیار کوچکی از افراد متوقف کردند.
آلمان و فرانسه پس از اعلام بیخطر بودن آن بوسیله آژانس دارویی اروپا تلقیح آن به افراد را از سر گرفتند، اما یک نظرسنجی عمومی در روز دوشنبه تردید اروپاییان درباره بیخطر بودن این واکسن را نشان میدهد.
فاوچی که مشاور ارشد پزشک جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا هم هست، روز دوشنبه گفت کارآزمایی این واکسن در آمریکا هیچ نشانهای از این عارضه نادر لخته شدن خون نشان نداده است.
پیش از بروز نگرانی درباره ایجاد لخته خون،کارآزماییهای مرحله سوم جداگانه این واکسن در کشورهای دیگر پرسشهای درباره میزان دوز مصرفی و کمبود دادههای اثربخشی در افراد سالمند برانگیخته بود.
آخرین دادهها که هنوز باید بوسیله پژوهشگران مستقل بازبینی شود، بر اساس ۱۴۱ مورد عفونت در میان ۳۲۴۴۹ مشارکتکننده است.
کارشناسان همچنین یادآور شدهاند که موفقیت آسترازنکا در به دست آوردن این دادههای قوی در پس زمینه انتشار گونهها یا واریانتهای واگیر ویروس در آمریکا و سایر کشورها به دست آمده است.
واکسن آسترازنکا که به طور گستردهای در خارج از آمریکا در حال استفاده است، با توجه به ارزانتر بودن و آسانتر بودن حملونقل آن نسبت به واکسنهای رقیب به عنوان ابزاری اساسی برای مبارزه با گسترش کووید-۱۹ در سراسر جهان در نظر گرفته میشود.
واکسن آسترازنکا در بیش از ۷۰ کشور جهان مجوز مشروط ورود به بازار یا مجوز مصرف اضطراری گرفته است. بسیاری از کشورها در حال حاضر برای پایان دادن به پاندمی کرونا به شدت به آن وابسته هستند و چندین نفر از رهبران دولتها برای تقویت اعتماد عمومی شخصا این واکسن را دریافت کردند از جمله مون جائه-این رئیسجمهور کره جنوبی که روز سهشنبه واکسن آسترازنکا تزریق کرد.