خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- امیرمحمد اسماعیلی: افول قدرت ایالات‌متحده آمریکا برای دهه‌هاست که آغاز شده و نظریه‌های مختلف در خصوص آینده پس از افول آمریکا عنوان شده است. بسیاری از کارشناسان معتقدند که انتخابات اخیر ایالات‌متحده و اوضاع آشفته پس از آن، از وضعیت رو به افول آمریکا در بعد داخلی پرده برداشته است. فارغ از اینکه چه کسی رئیس‌جمهور ایالات‌متحده شود، دولت آمریکا همواره تلاش کرده تا به نوعی این افول را به تأخیر بیندازد و مانع از ظهور نظمی جدید در عرصه بین‌الملل شود. به منظور بررسی ابعاد مختلف روند افول ایالت متحده، با «اندرو کوریبکو» به گفتگو نشستیم.
اندرو کوریبکو، نویسنده، تحلیلگر سیاسی، روزنامه‌نگار و از اعضای هیئت‌علمی موسسه مطالعات استراتژیک و آینده‌پژوهی در دانشگاه دوستی روسیه است. حوزه‌های پژوهشی او سیاست خارجی و ژئوپلیتیک روسیه، استراتژی ایالات‌متحده در اوراسیا، تاکتیک‌های تغییر رژیم، انقلاب‌های رنگی و جنگ‌های نامتعارف است. کتاب او «جنگ‌های ترکیبی؛ رویکرد غیرمستقیم انطباقی برای تغییر رژیم» به تفصیل اوضاع سوریه و اوکراین را مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد و از الگوی جدیدی از جنگ استراتژیک توسط ایالات‌متحده پرده برمی‌دارد. مشروح مصاحبه به شرح زیر است:
*کارشناسان روابط بین‌الملل معتقدند که قدرت هژمونیک ایالات‌متحده از آغاز قرن بیست و یک در حال افول بوده است. نظر شما چیست؟
قدرت ایالات‌متحده در حال افول نسبی است، اما افول نهایی آن نامعین است. اگرچه ترامپ تمام تلاش خود را برای بازگرداندن هژمونی تک قطبی آمریکا انجام داد و مسلماً از این نظر، به پیشرفت‌هایی نیز رسید، اما فرآیندهای تغییر الگو که در نتیجه تلاش‌های ناهماهنگ جهان برای مهار همه‌گیری کرونا آغاز شد (من از آن به عنوان جنگ جهانی سوم نام می‌برم) موفقیت‌های قبلی وی را خنثی کرد.
چین از زمان آغاز بحران کرونا تا حد زیادی توانسته بهبود یابد و اکنون موتور بهبود اقتصاد جهانی باشد؛ موضوعی که این کشور را برخلاف گذشته، در جایگاه هدایتگر شکل‌گیری امور آینده قرار می‌دهد. نتیجه حاصل از آن این است که برتری ایالات‌متحده در حال افول است، اما انتظار می‌رود که این کشور به رقابت برای رهبری جهان ادامه دهد و موقعیت برتر خود را مسالمت‌آمیز تسلیم نخواهد کرد.
*به نظر شما انتخابات اخیر آمریکا و اوضاع آشفته ناشی از آن، چه تصویری از ایالات‌متحده به نمایش گذاشت؟
انتخابات تنش‌زای ایالات‌متحده، موضوعی در حوزه سیاست داخلی است که سال‌ها در جریان بوده و باید به این واقعیت توجه داشت که نگرانی‌ها در مورد سیستم رأی‌گیری الکترونیکی آمریکا از مدت‌ها قبل وجود داشته و فقط در ماه گذشته بروز نکرده است. با این‌حال، این انتخابات، پیامدهای جهانی آشکاری دارد؛ چرا که مشخص می‌کند که چه کسی ابرقدرت تک قطبی در حال افول و استراتژی‌هایش برای بازیابی سلطه جهانی را هدایت می‌کند.
در نهایت، برای بقیه مردم خیلی مهم نیست که این ترامپ یا بایدن باشد که ایالات‌متحده را هدایت می‌کند؛ چرا که این کشور هنوز هم با این هدف جلو خواهد رفت. البته ازآنجایی‌که شیوه‌های رهبری آن‌ها یکسان نیست، روش‌هایشان مختلف خواهد بود و آن‌ها روش‌های خاص خود برای مقابله با چالش‌های مختلف دارند.
*به نظر شما جهان پس از افول قدرت هژمونیک آمریکا چگونه خواهد بود؟ آیا می‌توان از یک نظام بین‌الملل چندقطبی سخن به میان آورد؟
بسیاری از ناظران، از جمله خود من، قبلاً تصور می‌کردند که چند قطبی پس از تک قطبی ظهور می‌کند، اما اکنون به نظر می‌رسد که نظام بین‌المللی بیشتر با دوقطبی بین ایالات‌متحده و چین توصیف می‌شود؛ برخلاف آن چیزی که در زمان جنگ سرد وجود داشت، چرا که امروزه قدرت‌های در حال ظهوری وجود دارند.
این بدان معناست که اگرچه دوقطبی احتمالاً حداقل در دهه آینده موضوع بحث خواهد بود اما این یک «دوقطبی کامل» نیست، بلکه تحت تأثیر فرایندهای چندقطبی دو دهه گذشته است. همچنین روند چند مرکزیتی وجود دارد که در آن بازیگران غیردولتی مانند شرکت‌های فراملی و به‌ویژه برخی از فناوری‌های خاص مانند گوگل و فیس‌بوک از بسیاری جهات از بسیاری دولت‌ها تأثیرگذارتر هستند.
