صنعت دفاعی به عنوان یکی از نمادها و ارکان خودکفایی و خود اتکایی در شرایط تحریم به شمار میرود این صنعت توانسته از حدود چهار دهه تهدید تحریم فرصت خودکفایی فراهم کند. یکی از ارکان خودکفایی در صنایع دفاعی سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح است که علاوه بر تامین نیازمندی‌های نیروی دریایی ارتش و سپاه، از سرریز دانش و فناوری خود به بخشهای غیر نظامی هم خدمات رسانی می کند.
روز دوشنبه این هفته در گفت و گو با امیر دریادار رستگاری به بخش‌هایی از قابلیت‌ها و ظرفیت‌های متخصصان داخلی کشورمان در زمینه تامین تجهیزات و تسلیحات مورد نیاز نیروهای مسلح پرداختیم. در بخش دوم این گفت و گو امیر رستگاری وجوه دیگری از توانمندی‌های متخصصان دفاعی کشورمان را تشریح می‌کند.
قیمت شناورهای صادراتی ما کاملا رقابتی است
دریادار رستگاری درباره قابلیت‌های صادراتی سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع گفت: از ۲۷ مهرماه سال ۹۹ و بعد از اینکه تحریم‌های تسلیحاتی برداشته شد، چه در حوزه واردات و چه در حوزه صادرات مشکلی در زمینه تسلیحات نظامی نداریم.
وی با بیان اینکه امروز به بسیاری از کشورهای هم پیمان و دوست تسلیحات صادر می‌کنیم، اظهار کرد: در حوزه دریایی شناورهایی صادر کردیم که موشک‌های ساخت سازمان هوافضای وزارت دفاع روی آنها نصب شده است. موشک‌هایی که هم رادار گریز هستند، هم قدرت تخریب و دقت بسیار بالایی دارند و هم به سرعت آماده‌سازی می‌شوند.
رییس سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع با اشاره به تقاضای زیاد از این شناورها به دلیل قیمت رقابتی آن گفت: ما قیمت‌های خیلی بالایی نمی‌دهیم و همین خود جذابیت بسیار خوبی برای این کشورها ایجاد کرده است. علاوه بر این خدمات پس از فروش خوبی را ارائه می دهیم و چون همه زنجیره تامین قطعات در داخل کشور بومی شده و وابسته به جایی نیستیم لذا هیچ تاخیری در تامین نیازهای آنها نداریم.
دریادار رستگاری با اشاره به استفاده از تسلیحات ساخت ایران در مبارزه با داعش در عراق گفت: زمانی که کشورهای به اصطلاح هم‌پیمان عراق در جریان ظهور داعش خود را عقب کشیدند و به دنبال این بودند عراق به طور کامل تحت سیطره داعش قرار بگیرد، این تسلیحات ما بود که با فرماندهی سردار شهید سپهبد قاسم سلیمانی در خدمت بسیج مردمی و نیروهای مسلح عراق قرار گرفت و با همین تسلیحات جلوی موج حمله اولیه داعش گرفته شد.
وی ادامه داد: این تسلیحات ایرانی و فرماندهی سردار سلیمانی بود که پروژه‌ای که آنها برای ۳۰ سال برای منطقه پیش‌بینی کرده بودند را کمتر از سه یا چهار سال به طور کامل از بین برد و این تسلیحات ساخت جمهوری اسلامی امروز در میدان‌های نبرد به خوبی عمل می کند و در سوریه هم همینطور بود و امروزبا افتخار وارد حوزه صادرات هم شده‌ایم.
سامانه نقطه‌ای کمند چهار هزار گلوله را در سطح ۲۵ سانتی متری شلیک می‌کند
دریادار رستگاری در خصوص تجهیز شناورها به سامانه دفاع نقطه‌ای گفت: شناورهایی که قبلاً ساخته بودیم، مجهز به سامانه دفاع نقطه‌ای نبود. اخیرا سازمان صنایع دفاع وزارت دفاع موفق به طراحی و تولید سامانه دفاعی نقطه‌ای کمند شده است که قادر است ۴ هزار گلوله ۳۰ میلیمتری را در یک سطح حدوداً ۲۵ سانتی متر مربع شلیک کند که دقیقا دفاع نقطه‌ای است.
وی اضافه کرد: این سامانه هم مجهز به سامانه راداری ضد موشک‌های کروز دشمن است و هم مجهز به سامانه آپتیکی است. یعنی با دو سامانه به طور دقیق موشک ضد کروز کشتی را رصد می‌کند و به محض این که موشک به برد سلاح دفاع نقطه‌ای برسد فورا ۴ هزار گلوله ۳۰ میلیمتری به سمت آن شلیک می‌شود.
قابلیت‌های ناوشکن دنا؛ سامانه هدایت‌آتش همزمان با ۵ هدف درگیر می‌شود
رییس سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع در بخش دیگری از این گفت و گو درباره ویژگی‌های ناوشکن دنا گفت: ما در هر کلاس ناوشکنی که تولید می‌کنیم، بسیاری از سامانه‌ها را ارتقا می دهیم. در ناوشکن دنا هم این اتفاق رخ داده است.
وی اضافه کرد: سامانه هدایت آتش دنا یکی از جدیدترین سامانه‌های ساخت صنایع الکترونیک است که قادر است ۴۰ هدف را به طور کامل رهگیری کرده و با بیش از ۵ هدف به طور همزمان درگیر شود.
دریادار رستگاری خاطرنشان کرد: سامانه جنگ‌های الکترونیک بسیار پیشرفته‌ای در این ناوشکن نصب شده که باند طیف فرکانسی را افزایش دادیم و امروز این سامانه از پایین‌ترین باند تا بالاترین باند را می‌تواند رصد و محل انتشار آن را کاملا مشخص کند.
رییس سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع اظهار کرد: علاوه بر این در سامانه محرکه و رانش این ناوشکن سامانه رانش پروانه متغیر نصب شده است.
به گفته دریادار رستگاری در ناوشکن قبلی این سامانه را از خارج خریداری شده است در حالی که سامانه‌ای که امروز نصب شده کاملا ایرانی و بومی است و قابلیت مانور بسیار خوبی را به شناور می‌دهد.
وی ادامه داد: با تغییر زاویه پروانه می‌توانیم حرکت شناور را از جلو به عقب برگردانیم در حالی که در شناورهای قبلی باید به موتور ایست می دادیم و جهت شافت را عوض می کردیم و امروز با همان سرعتی که موتور حرکت می کند می‌تواند تغییر وضعیت دهد.
دیزل دریایی را بومی کردیم
رییس سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع یادآور شد: بخش دیزل را بومی سازی کردیم و امروز دیزل دریایی در مجموعه سازمان صنایع دریایی ساخت و نصب شده است. در حوزه ژنراتور از ژنراتورهای بومی استفاده می‌کنیم. در حوزه مخابرات سامانه امن مخابراتی یکپارچه بر این واحد نصب شده که قادر است در همه باندهای مختلف VHF، UHF، HF و ALF ارتباط مخابراتی داشته باشد.
دریادار رستگاری خاطرنشان کرد: سامانه مخابراتی که در این ناوشکن نصب شده، بسیار جدید و باقابلیت‌های ضد جمینگ است که توسط سازمان صنایع الکترونیکی ساخته شده است. در حوزه سونار باز جدیدترین و پیشرفته ترین محصول سازمان صنایع الکترونیک را روی آن نصب شده است. در حوزه اژدر موفق شدیم اژدهای بومی خودمان را بگذاریم. توپ ۷۶ که روی آن نصب شده از جدیدترین توپ‌های ساخت سازمان صنایع دفاع است که از نواخت تیر بسیار بالا و دقت خوبی برخوردار است.
رییس سامان صنایع دریایی وزارت دفاع افزود: همچنین جدیدترین سامانه نبرد را برای این ناوشکن پیش‌بینی کردیم که قادر است هم تسلیحاتی که روی خود ناوشکن است را کنترل کند و هم تسلیحات دیگر شناورها و یا سامانه‌های ساحلی را شناسایی کند.
به گفته این مقام نظامی کشورمان سامانه مدیریت نبرد قابلیت جنگ با پرنده‌ها و پهپادها را هم دارد. ما می‌توانیم به عنوان یک ناظر ثانی پهپاد را دورتر بفرستیم و دشمن را رصد کنیم.
ناوشکن دنا فراتر از افق ۳۰۰ کیلومتری را هدف قرار می‌دهد
وی با اشاره به این که در دریا بحثی به نام "افق دید" داریم گفت: این افق دید با توجه به ارتفاع رادارها و سنسورها بیشتر از ۴۰ کیلومتر نمی‌تواند باشد و باید از تجهیزات جانبی به عنوان ناظرثانی استفاده شود چرا که امروز موشک‌های ما بالای ۳۰۰ کیلومتر را مورد هدف قرار می‌دهند و برای این که بتوانیم دشمن را در آن فاصله ببینیم این قابلیت را در ناوشکن دنا ایجاد کردیم که فرافق را تا ۳۰۰ کیلو ببیند و موشک را به آن سمت شلیک کند.
دریادار رستگاری با اشاره به قابلیت‌های ایجاد شده در حوزه الکترونیک و رادارها اظهار کرد: جنگ دریایی قبل از هرچیز جنگ الکترومغناطیس است یعنی شما شناور دشمن را دیگر نمی‌بینید بلکه این سنسورها هستند که باهم می جنگند و هر نیرویی قادر باشد زودتر دشمن را تشخیص دهد و امواج الکترومغناطیس را درست و بهتر کنترل کند و از امواج الکترومغناطیس دشمن جلوگیری کند آن نیرو برنده است. بنابراین جنگ دریایی اول جنگ الکترومغناطیس، رادار، مخابرات و اوپتیک است.
وابستگی در جنگ الکترونیک یعنی شکست
وی یادآورشد: اگر در این حوزه وابسته باشید جنگ را باختید چون سطح فناوری به حدی رسیده که دشمن از هزاران کیلومتر دورتر با ارسال یک سیگنال سامانه‌ای که به شما فروخته را می تواند خاموش کند. علاوه بر این با وجود ماهواره‌ها به راحتی می‌توانید در هر نقطه هرکار الکترومغناطیسی بخواهید، انجام دهید و اگر وابسته باشید با کوچکترین اختلال الکترونیکی سامانه شما از کار می‌افتد.
وی خاطرنشان کرد: اگر امروز کشورهای دنیا از کشورهای ابرقدرت تسلیحات می‌خرند قطعا آنها می‌دانند که اگر این تسلیحات بخواهد علیه خودشان استفاده شود قادرند سامانه را زمین‌گیر کنند بنابراین برای این که شما بتوانید استقلال عملیاتی و تاکتیکی و راهبردی در نبرد داشته باشید باید تمامی سامانه‌های الکترونیک، میکروالکترونیک، دیجیتال و سایبر شما بومی باشد تا با اطمینان در یک صحنه نبرد قابلیت دوام داشته باشید.
ساخت انواع شبیه‌ساز در سازمان صنایع دریایی
ساخت انواع شبیه‌ساز سوال دیگری بود که دریادار رستگاری درباره آن توضیح داد و گفت: در سازمان صنایع دریایی برای شبیه سازها یک مجموعه صنعتی ایجاد کردیم و انواع شناورهایی که تولید می‌کنیم، سامانه شبیه ساز آن را هم تولید می‌کنیم که نفرات کاربر در آن سامانه‌ها تمرین می‌کنند. بنابراین دانش شبیه سازی هم در سازمان صنایع دریایی و هم دیگر سازمان‌های صنایع دفاع نهادینه شده است و در اختیار نیروی بهره‌بردار قرار می دهیم که آموزش ببینند.
وی در پاسخ به سوال دیگری در خصوص ساخت شناورهای نفتی و شناورهای مورد نیاز سازمان بنادر و دریانوردی در سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع گفت: در جلسه نهم شورای عالی صنایع دریایی به ریاست معاون اول رییس جمهوری، بحثی درباره ساخت شناورهای استیجاری مطرح شد که سازمان بنادر دریانوردی و همچنین شرکت ملی نفتکش در حوزه‌های ساحلی و فراساحلی استفاده می‌کردند.
۷۷ فروند شناور می سازیم
دریادار رستگاری افزود: در آن جلسه مصوب شد ۱۷۰ فروند شناور توسط چهار شرکت صنایع دریایی نیروهای مسلح وزارت دفاع، الوندان، ایزوایکو و صدرا ساخته شود. از این تعداد ۷۷ فروند سهم سازمان صنایع دریایی نیروهای مسلح شد و الان ما قراردادهای زیادی با سازمان بنادر و دریانوردی بستیم.
وی اضافه کرد: قرارداد ساخت ۴ فروند یدک کش ۴ هزار و چهارصد اسب بخار، دو فروند ۶ هزار اسب بخار و چهار فروند هزار و ۸۰۰ اسب بخار را امضا کردیم و کار شروع شده است. همچنین قرارداد ساخت دو فروند شناور جستجو و نجات را بستیم که فروند اولی بدنه آن تمام شده و در حال نصب تجهیزات آن هستیم. همچنین قرارداد ساخت دو فروند شناور پی اس پی منعقد شده است.
دریادار رستگاری گفت: قرارداد اولین شناور جستجو و نجات سارمادر حدود یک سال پیش نهایی شده که آن را در دستور کار داریم. برای سازمان شیلات تاکنون بیش از ۳۹ فروند شناور دریابانی کامپوزیت تندرو را ساخته و تحویل دادیم. الان هم در حال مذاکره برای ساخت شناورهای جدید هستیم.
رییس سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع افزود: امروز در ساخت شناورهای نظامی برای نیروهای دریایی و ساخت شناورهای غیرنظامی و شناورهای صادراتی ورود کردیم. در حوزه غیرنظامی شناور شیلات را تحویل دادیم و ساخت سازمان بنادر را هم آغاز کردیم و از سال ۱۴۰۲ تحویل سفارشات سازمان بنادر شروع خواهد شد.
وی در بخش دیگری از این گفت و گو با اشاره به تغییر رویکرد به دریا با پیگیری فرمانده معظم کل قوا در ۱۰ سال اخیر، گفت: امروز هم زیر ساخت‌های خوبی داریم و هم به لحاظ دانشی و نیروی انسانی نیازی به خارج از کشور نداریم و در مجموع قادر هستیم تمامی نیازهای صنعتی کشور را پاسخ دهیم.
نیازمند اعتماد سفارش دهندگان داخلی هستیم
دریادار رستگاری با بیان اینکه همه نیازهای دفاعی کشور در داخل ساخته می‌شود، گفت:ما در تامین نیازهای بخشهای غیرنظامی مثل شناورهای بزرگ و نفت‌کش‌های بزرگ، کشتی‌های باربری و فله بری بزرگ به هیچ عنوان ضعف تخصصی و صنعتی نداریم فقط نیازمند اعتماد به این مجموعه‌ها از سوی بهره‌برداران هستیم.
وی با اشاره به غفلت‌هایی که در گذشته در این حوزه شده، گفت: زمانی رییس کشتی سازی ایزوایکو که بزرگترین کشتی سازی در جنوب غرب آسیاست، یک مهندس کشاورزی بود که این غفلت است و همین باعث دلخوری بهره‌برداران از صنایع کشتی‌سازی شد ولی امروز صنعت کشتی‌سازی به بلوغ رسیده و قادر است تمامی نیازهای دریایی را بسازد.
رییس سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع با اشاره به برنامه‌ریزی و تدوین طرح تحول صنایع دریایی و اجرای ۱۷۰ فروند شناور توسط چهار صنعت کشتی‌سازی داخلی گفت: امروز این اعتماد ایجاد شده است برهمین اساس قرار است در بازه ۳ ساله ۴۴ فروند شناوربرای سازمان بنادر و ۳۰ فروند برای شرکت نفتکش بسازیم.
گلوگاهی در ساخت شناورها نداریم
دریادار رستگاری تصریح کرد: امروز هیچ نقطه گلوگاهی و فناوری کور و مبهم در این زمینه نمی‌بینیم و با مدیریت درست این صنعت قادر است به اندازه صنعت نفت برای ما بودجه بیاورد.
وی یادآورشد: تا افق ۲۰۳۰، یعنی تا ۹ سال دیگر ۳ هزار میلیارد دلار سرمایه در گردش صنعت دریایی جهان خواهد بود و ما هر چقدر در این زمینه بیشتر فعالیت کنیم می‌توانیم از این سه هزار میلیارد دلار سهم بیشتری داشته باشیم. در حال حاضر سهم ما زیر یک درصد است که خیلی کم است اما این توانایی وجود دارد و این قوه باید با یک مدیریت صحیح و یک اعتماد درست و یک الزام حاکمیتی به فعل دربیاید.
رییس سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع با بیان اینکه باید الزام شود که بهره‌برداران به صنایع داخلی اعتماد کرده و از خارج از کشور کشتی درخواست نکنند، گفت: اگر این الزام و مدیریت و دانش در کنار هم قرار بگیرد، صنعت دریایی کشور قادر است در ظرف کمتر از چند سال حتی به کشورهای خارج از منطقه صادرات داشته باشد.
وی با اشاره به قابلیت‌های صنعت کشتی سازی و مقایسه آن با کشورهای منطقه اظهار کرد: الان کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس همه کشتی می‌سازند در حالی است که واقعا کل پکیج طراحی آنها از خارج آمده است، تمامی سرطراحان و طراحان از خارج آمده‌اند، تمامی سوپروایزرها و مشاورین و ناظرها خارجی هستند حتی نیروی انسانی آنها خارجی است خیلی نیروی بومی ندارد ولی مدعی هستند که کشتی می‌سازند یا دیدیم که ماهواره را یکی دیگر فرستاد هوا اینها ادعا کردند که ما به فضا دست پیدا کردیم و چند روز جشن گرفتند.
ماهیگیری را یاد گرفتیم
وی گفت: ما امروز روی پای خودمان ایستاده‌ایم. ماهیگیری را یاد گرفتیم و دیگر با تحریم نمی‌توان دانش را از ایران گرفت چون دانش در مغز متخصصین ما نهادینه شده است.
رییس سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع در بخش پایانی این گفت و گو تحریم‌ها را یک سلاح مخرب عنوان کرد که خیلی‌ها در برابر آن زانو زدند، گفت: یکی از نعمت‌های جمهوری اسلامی روحیه خودباوری بوده که در کالبد ملت و نیروهای متخصص ما دمیده شده است و این باعث شد که این سلاح مخرب تحریم را که یک تهدید است به فرصت تبدیل کنیم و امروز توانستیم رو پای خودمان بایستیم.
وی گفت: اگر در زمان ناوشکن جماران به ما گیربکس می‌دادند ما به فکر ساخت گیربکس نمی‌افتادیم. ندادند ولی متوقف نشدیم که این مهم بود. اراده، همت و باور به خود باعث شد که این حباب را بشکنیم و امروز صنایع دفاعی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح صف‌شکن است.
ناوشکن جماران
دریادار رستگاری اضافه کرد: رهبر معظم انقلاب فرمودند که بروید به وزارت دفاع مراجعه کنید و نیازتان را به آنها بگویید چرا که این در وزارت دفاع تمرین شده است. امروز اراده، همت، امید، باور و تلاش شبانه‌روزی باعث شد که به این سطح از توانایی برسیم.
رییس سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع تصریح کرد: امروز حوزه‌ای نیست که نگران باشیم و آنچه را که ندهند مطمئن هستیم به آن دست پیدا می‌کنیم و امروز با این راهبرد تحریم شکسته و بسیاری از کشورهای دوست و هم پیمان از ما الگو گرفته‌اند و جالب این است که هم محصول از ما می‌خواهند هم انتقال فناوری. البته این کار را هم داریم انجام می‌دهیم و مشکلی در این زمینه نداریم.
دریادار رستگاری اظهار کرد: امروز پایه قدرت یکی از مولفه‌های اصلی آن علم و دانش است که در کشور ما این حوزه بومی شده است و امیدواریم که اقتصاد ما هم این مسیر را طی کند و اگر اقتصاد ما با این همه زیر ساخت و منابع این مسیر را طی کند می‌تواند یک ابر قدرت بزرگ شود.
