علیرضا خمسه بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون در گفتوگو با خبرنگار برنا، اظهار داشت: سینما، تئاتر و تلویزیون آینه جامعه هستند و اگر یک جامعه در حال ترقی و رشد باشد آثاری سینما و تلویزیون هم چنین نمودی پیدا میکنند و اگر جامعه به سمت رخوت یا سکون برود باز هم هنر بازتابی از این وضعیت را به مخاطب ارائه میدهد.
خمسه تصریح کرد: اگر جامعه به سینما و تلویزیون انتقاد دارد که چرا آثارش به سمتی رفته که مثل گذشته در پرداختن به مسائل طنز و کمدی با کیفیت و دقت عمل نمیکند باید جامعه را هم در این بین مورد انتقاد قرار داد چرا که سینما و تلویزیون و به طور کل هنر آینه جامعه است و آنچه که در این عرصه میبینید از جامعه برآمده است.
این بازیگر درباره دلیل کم شدن معرفی و پرورش چهرههای مطرح در عرصه کمدی طی سالهای گذشته گفت: در وهله اول باید این مورد را بررسی کنیم که سیستم آموزش و پرورش ما چه چیزی را دنبال میکند، به تبع آن سیستم آموزش ما در عرصه هنر نیز میتواند جهتدهی شود. اگر سیستم ما رو به تعالی باشد حاصلش ظهور افرادی است که توانمند و قابل اتکا هستند و اگر اینگونه نباشد مثل کارخانهای که هیچ برنامهای برای تولید محصولی با کیفیت ندارد نباید از این سیستم آموزشی انتظار ظهور هنرمندی مهم و قابل قبولی داشته باشیم.
بازیگر مجموعه تلویزیونی «پایتخت» در ادامه اظهاراتش تأکید کرد: در زمینه هنرهای نمایشی آنچه که در این مورد مطرح است کمدی است و طنز مربوط به حوزه ادبیات میشود. مهمترین ویژگی کمدی در عرصه هنرهای نمایشی و طنز در ادبیات انتقاد است. اگر جامعهای در را به روی نقد ببندد قطعاً سیستم تولید طنز و اثر کمدی معیوب خواهد شد و با مشکلات بسیاری مواجه است. هدف کمدی تعالی و رشد است و به همین دلیل کمدی انگشت روی نقصانهای جامعه، خانواده و حتی افراد میگذارد؛ اگر کسی این اجازه را به هنرمند ندهد طبیعی است که تولیدات کمدی با ضعف و نقصان روبرو شوند.
خمسه در پاسخ به این پرسش که طی سالهای اخیر آیا اثری کمدی با رویکرد انتقادی ساخته شده یا خیر، تصریح کرد: نیازی به گفتن من نیست، به آثار کمدی در سالهای اخیر نگاه کنید، آیا میتوانید اثری طنز با رویکرد انتقادی پیدا کنید که به رشد و تعالی فکر میکند؟ کمدی به معنی خنداندن با هر حرکت جلف و مسخره نیست؛ ما به دلایل مختلف میخندیم؛ خنده خردمندانه، خنده از روی جهل یا خنده از روی بیماری. کمدی در واقع به دنبال نوع دگر خندیدن است و این گونه هنری را میتوان ایجادکننده خنده خردمندانه دانست.
او افزود: هنرمند در عرصه کمدی به نوعی به نیمه خالی لیوان میپردازد، حتی اگر 80 درصد لیوان پر باشد هنرمند برای خلق اثر کمدی به 20 درصد خالی نگاه میکند و آن را در اثرش به تصویر میکشد. در این بین احتمالاً جامعه به هنرمند انتقاد میکند که چرا این 20 درصد را فقط دیده است اما واقعیت این است که این نوع نگاه کار هنرمند در عرصه طنز و کمدی است.
این بازیگر درباره عملکرد هنرمندان عرصه طنز و کمدی در برابر محدودیتها اظهار داشت: برای تعریف این وضعیت به قصه مولانا اشاره میکنم. فردی نزد یک خالکوب میرود و از او میخواهد که یک شیر روی بدن او خالکوبی کند. وقتی طراحی دم شیر آغاز میشود، فرد فریاد میزند که درد دارد، نمیخواهد دم او را بکشی، کشیدن سر شیر آغاز میشود و فرد دوباره فریاد میزند که درد دارد و نمیخواهد سر آن را بکشی. فرد خالکوب در پایان با داد و فریادهای این شخص به ستوه آمده و گفت شیر بیدم و سر و اشکم کی دید / اینچنین شیری خدا خود نافرید.
خسمه در پایان اظهاراتش گفت: وضعیت کمدی و طنز در سینما و تلویزیون ما هم همینطور است، وقتی میخواهید اقتصاد را نقد کنید متولیان اقتصاد کشور ناراحت میشوند، وقتی میخواهید فرهنگ را نقد کنید متولیان فرهنگ ناراحت میشوند و دیگر مسائل هم به همین وضعیت هستند. به همین دلیل عرصه طنز و کمدی را امروز میتوان مثل همین قصه و شعر مولانا دید.