برترینها: فاکتورهای زیادی منجر به سر درد هم در زنان و هم در مردان میشود از جمله سابقهی خانوادگی و سن. اما در مورد زنان، سر درد با تغییرات هورمونهایشان ارتباط دارد. هورمون استروژن و پروژسترون نقش مهمی در تنظیم سیکل قاعدگی و بارداری دارند و میتوانند بر هورمونهای مرتبط با سر درد در مغز نیز اثر بگذارند.
یکنواخت بودن سطح استروژن میتواند سر درد را بهبود بدهد، اما پایین بودن این هورمون یا تغییرات آن میتواند سر دردها را بدتر کند. هرچند نوسانات هورمونی میتواند بر الگوهای سر درد اثر بگذارد، اما شما کاملا هم در کنترل هورمونهایتان نیستید. پزشک میتواند کمکتان کند از سر دردهای مرتبط با هورمون پیشگیری کرده یا آنها را درمان کنید.
طی قاعدگی
افت استروژن دقیقا پیش از پریود میتواند منجر به سر درد شود. بسیاری از زنانی که میگرن دارند، پیش از قاعدگی یا طی آن دچار سر درد میشوند. میگرنهای مرتبط با قاعدگی را به چند روش میتواند درمان کرد. درمانهایی که ثابت شده برای تسکین میگرن مفیدند اغلب در درمان میگرنهای قاعدگی نیز موثرند و شامل موارد زیر میشوند:
درمان پیشگیرانه
اگر در عرض یک ماه بارها دچار سر دردهای ناتوان کننده میشوید، پزشکتان ممکن است درمان پیشگیرانه با داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی یا تریپتانها را به شما توصیه کند. اگر سیکل قاعدگیتان منظم باشد، موثرترین شیوه این است که چند روز پیش از شروع پریود، مصرف دارو را شروع کرده و تا دو هفته بعد از شروع پریود ادامه دهید.
اگر در تمام طول قاعدگیتان سر درد دارید یا قاعدگیتان منظم نیست ممکن است پزشک توصیه کند هر روز از داورهای پیشگیری کننده استفاده کنید. داروهای روزانه شامل مهارکنندههای بتا، ضد انعقادها، مسدود کنندههای کانال کلسیم، داروهای ضد افسردگی و منیزیم میشوند. ضمنا پزشکتان میتواند تزریق ماهیانهی پپتید وابسته به ژن کالسی تونین را تجویز کند تا از سر دردهایتان پیشگیری شود، مخصوصا اگر سایر داروها برای شما موثر نبودهاند. پزشک، سایر عوارضی را که ممکن است دچارش باشید بررسی میکند تا تصمیم بگیرد کدام دارو برای شما از همه موثرتر است.
ایجاد تغییراتی در سبک زندگی مثلا کاهش استرس، حذف نکردن وعدههای غذایی و ورزش منظم نیز میتواند به کاهش دفعات، شدت و طول مدت میگرنتان کمک کند.
روشهای هورمونی پیشگیری از بارداری
شیوههای هورمونی پیشگیری از بارداری مانند چسبها یا قرصهای ضد بارداری، و یا واژینال رینگ میتوانند الگوهای سر درد را تغییر بدهند، مثلا آنها را بهتر یا بدتر کنند و یا گاهی اثری نداشته باشند.
در برخی از افراد، روش هورمونی پیشگیری از بارداری میتواند با به حداقل رساندن افت استروژن ناشی از سیکل قاعدگی به کاهش تکرار و شدت میگرنهای قاعدگی کمک کند. استفاده از روش هورمونی پیشگیری از بارداری برای جلوگیری از میگرنهای مرتبط با قاعدگی میتواند برای زنانی که از سایر روشها کمکی به آنها نکرده مفید باشد.
سایر خانمها ممکن است با استفاده از روش هورمونی پیشگیری از بارداری در ابتدا دچار میگرن شوند، اگر چنین اتفاقی برای شما افتاد با پزشکتان در میان بگذارید.
نکاتی برای استفاده از روشهای هورمونی پیشگیری از بارداری
طی بارداری
در اوایل بارداری سطح استروژن به سرعت بالا میرود و در طول بارداری بالا میماند. میگرن اغلب طی بارداری از بین میرود یا تخفیف پیدا میکند. اما معمولا در سر دردهای تنشی تفاوتی ایجاد نمیشود، زیرا این نوع سر دردها تحت تاثیر هورمونها نیستند. اگر دچار سر دردهای مزمن هستید پیش از باردار شدن از پزشکتان در مورد داروها و روشهای درمانی مفید طی بارداری سوال کنید. خیلی از داروهای سر درد ممکن است عوارض منفی بر جنین در حال رشد داشته باشند.
بعد از زایمان، سطح استروژن ناگهان افت میکند و این افت همراه با استرس و عادات نامنظم غذایی و کمبود خواب هم میشود، همهی اینها میتوانند دوباره سر دردها را ظاهر کنند. هر چند به دلیل شیردهیتان باید نسبت به داروهایی که مصرف میکنید حساس و محتاط باشید، اما نسبت به روزهای بارداریتان، انتخابهای بیشتری پیش رو دارید. پزشکتان میتواند به شما بگوید چه داروهایی برای شما به عنوان مادر شیرده مناسباند.
دوران پیش از یائسگی و یائسگی
در بسیاری از خانمهایی که دچار سر دردهای مرتبط با هورمون هستند، میگرن میتواند طی دوران پیش از یائسگی تشدید شود، زیرا سطح هورمونها به طور غیر یکنواخت، بالا و پایین میشود.
در برخی از خانمها ممکن است با توقف پریود، میگرن بهتر شود، اما سر دردهای تنشی معمولا بدتر میشوند. اگر سر درد شما بعد از یائسگی ادامه داشت پس به احتمال زیاد همچنان باید به مصرف داروها ادامه دهید.
گاهی از درمان جایگزینی هورمون برای تسکین علائم پیش از یائسگی و یائسگی استفاده میشود، این روش درمانی میتواند در برخی از خانمها، سر دردها را تشدید کند، در برخی دیگر ممکن است سر دردها را بهبود بدهد و یا در عدهای هیچ تغییری ایجاد نکند.
شما منحصر بفردید
بعضی از خانمها نسبت به اثرات هورمونها حساسترند. اگر سر دردهایتان فعالیتهای روزمرهتان را مختل کردهاند و تاثیر بدی بر زندگی شخصی و حرفهایتان گذاشتهاند با پزشکتان مشورت کنید و از او کمک بخواهید.
منبع: mayoclinic