واردات نهاده‌های دامی؛ تجارتی انحصاری و پر سود در دست عده‌ای خاص

فرارو- مشکل اصلی در واردات نهاده‌های دامی، وجود انحصار در این باره است، به‌طوری که این انحصار دلیل اصلی گرانی مرغ به شمار می‌رود، در همین رابطه طی خردادماه اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور در نامه‌ای به سرپرست وقت وزارت صنعت، معدن و تجارت خواستار ایجاد شفافیت، رفع تبعیض و انحصار در حوزه ثبت سفارش و واردات نهاده‌های دامی شدند.

به گزارش فرارو، مرکز پژوهش‌های مجلس نیز در گزارشی به مشکلات بازار نهاده‌های دامی پرداخت و تاکید کرد: تخصیص نیافتن ارز کافی به واردات خوراک و متنوع نبودن آن، در کنار افزایش شدید نرخ ارز و سنتی بودن نظام توزیع نهاده، واحد‌های مرغ داری را دچار چالش کرده است. با توجه به نقص در سهمیه بندی، الزام مرغدار به پرداخت نقدی با وجود تاخیر در تحویل خوراک، کم فروشی و رعایت نکردن سهمیه رسمی مرغدار از جمله مشکلات بازار نهاده‌های دامی است.

از سوی دیگر بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس نبود نظارت بر کیفیت خوراک، مشکلات و چالش‌های سامانه بازارگاه، نبود شفافیت و اعلام عمومی سهمیه افراد مختلف به منظور تحقق نظارت همگانی، انحصار در واردات نهاده‌های دامی و نبود تنوع کافی در آن‌ها و ضعف در خدمات بازرگانی از اساسی‌ترین مواردی هستند که به نااطمینانی در تامین به موقع خوراک منجر شده اند. این درحالیست، وجود چنین مشکلاتی است که باعث شده مرغ در بازار آزاد قیمتش حتی به ۴۰ هزار تومان نیز برسد، به نظر می‌رسد تا زمانیکه شفافیت در این بازار حکمفرما نشود، وضعیت درست نخواهد شد.

محمد علی کمالی مدیر عامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی در گفتگو با فرارو حوزه توزیع نهاده‌های دامی بسیار آشفته است، گفت: در حال حاضر حوزه کشاورزی کشور با یک نابه‌سامانی بزرگ روبرو شده است، در این رابطه بین وزارتخانه‌های صمت و کشاورزی یک اختلاف نظر اساسی وجود دارد و در این بین ما به عنوان تولیدکننده چوبش را می‌خوریم و در نهایت نیز مردم به عنوان مصرف کننده ضرر می‌کنند، در قضیه گرانی اخیر مرغ نیز به دلیل اینکه نهاده‌های دامی به دست مرغداران دیر رسید، باعث گرانی شد.

وی افزود: در توزیع نهاده‌های دامی علاوه بر اینکه مشکل عدم تحویل به موقع به مرغدار وجود دارد، برای تخصیص ارز آن نیز از سوی بانک مرکزی مشکلات زیادی است، به خصوص تا مهر ماه ارز به اندازه کافی برای واردات تخصیص داده نمی‌شد و همین عامل نیز موجبات آن را فراهم می‌آورد، این نهاده‌ها به موقع ترخیص نشوند، در این بین نیز ضرر اصلی را مرغدار می‌کند، مشکل بزرگتر نیز توزیع این نهاده‌های دامی است که این موضوع نیز مصبیت‌های زیادی را برای مرغداران به وجود آورده است.

کمالی با اشاره به اینکه در حال حاضر مرغدار برای گرفتن نهاده‌ها باید به سامانه بازارگاه مراجعه کند که این مسئله خود مشکلات بسیار زیادی را به بار آورده است، اظهار داشت: این سامانه باعث شده بین مرغداران یک مسایقه شکل بگیرد، برای ثبت نام در این سامانه و با توجه به امکاناتی که مرغداران بزرگ دارند، عملا مرغداران کوچک نمی‌توانند با آن‌ها رقابت کنند و در این زمینه بازنده هستند، زیرا که استفاده از این سامانه نیاز به زیر ساخت دارد، به طور مثال سرعت اینترنت در مناطق روستایی پایین است و کسانیکه قصد ثبت نام و گرفتن نهاده دامی را از روستا داشته باشند، عملا نمی‌توانند این کار را انجام دهند.

مدیر عامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی اضافه کرد: ما در اتحادیه روزانه بیش از ده‌ها تماس از سوی مرغداران داریم که نتوانسته اند در سامانه بازارگاه ثبت نام کنند به دلایل مختلف، به عنوان مثال شاید برخی از افراد توانایی این را نداشته باشند، که با این سامانه کار کنند، از سوی دیگر مرغدار اگر نهاده را می‌خواهد، باید پول نقد داشته باشد تا سهمیه خود را بگیرد، اما اگر حتی یک روز دیر کند، سهمیه خود را از دست می‌دهد و باید برود از بازار آزاد تهیه کند، بنابراین منابع خرید این نهاده‌ها برای مرغدار آن هم در فصل جوجه ریزی سنگین است و این مسئله‌ای است که متولیان امر به آن هیچ توجهی نکرده اند.

این مقام صنفی ادامه داد: برخی از مرغداران اسامی آن‌ها در این سامانه قرار ندارد و نمی‌توانند نهاده دریافت کنند، از سوی دیگر سامانه‌های دیگری نیز وجود دارد که در این زمینه بروکراسی اداری بسیار پیچیده‌ای را به وجود آورده که به واقع مرغداران را با مشکل روبرو ساخته و همانطور که عرض کردم، یک مسابقه به راه انداخته اند، عملا مرغدار با این سامانه‌ها از کار اصلی خود وا می‌ماند و نهاده را نیز نمی‌تواند در زمان مناسب دریافت کند، دولت نیز اعلام کرده که تنها نهاده با ارز ۴۲۰۰ تومانی را در سامانه بازارگاه توزیع می‌کند و این خود مسئله بسیار بزرگی شده است.

کمالی با بیان اینکه با وجود آمدن چنین سامانه‌های اتحادیه صنفی عملا از چرخه فعالیت خارج شده اند، گفت: بالاخره ما با اعضایی که داریم مدام در ارتباط هستیم و می‌توانیم از کانال خود خیلی راحت این نهاده‌های دامی را در بین مرغداران توزیع کنیم، اما الان ما نمی‌توانیم نهاده خودمان وارد کنیم و این مسئله بسیار کار ما را مشکل کرده است، مرغداران تنها باید به بازارگاه مراجعه کنند، برای دریافت نهاده، در غیر این صورت باید نیاز خود را از بازار آزاد تهیه کنند، باید این نظامی که الان وجود دارد، اصلاح شود، در غیر این صورت مشکلات مرغداران کماکان پابرجا خواهد بود و این کار تولید را با مسائل و مشکلات بسیار زیادی روبرو خواهد کرد.