پولیتیکو در گزارشی نوشت که دولت جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا برای شکستن بن‌بست هسته‌ای، پیشنهاد جدیدی به ایران ارائه خواهد کرد. این سایت به نقل از «دو فرد آگاه» نوشت که مقام های دولت بایدن هفته جاری پیشنهاد جدیدی به منظور آغاز گفت وگو با ایران ارائه می کنند.به گفته یکی از این افراد، بر اساس این پیشنهاد، از ایران خواسته می شود که برخی از فعالیت های هسته ای مانند کار روی سانتریفیوژهای پیشرفته و غنی سازی ۲۰ درصدی اورانیوم را متوقف کند و در ازای آن بخشی از تحریم های اقتصاد آمریکا برداشته خواهد شد.
از قبل این احتمال وجود داشت که ممکن است یک سناریو در حوزه برنامه هسته ای ایران از سوی دولت بایدن مورد پیگیری قرار گیرد و آن یک توافق موقت تعلیق و توقف برنامه تهاجمی هسته ای ایران به عنوان شرط بازگشت به برجام است.در این سناریو آمریکا با همکاری ٣کشور اروپایی از ایران خواهد خواست تمامی فعالیت های فراتر از تعهدات برجامی خود را متوقف یا تعلیق کند.
طبق این برنامه ایران می بایست به سطح پایین غنی سازی اورانیوم یعنی همان غنی سازی در سطح ٣،٦٧ یا ٤.٥درصد بازگشت کند؛فعالیت های غنی سازی در فردو را متوقف و فعالیت سانتریفیوژهای پیشرفته خود را در نطنز متوقف سازد.البته ایران مجوز این را خواهد داشت که ذخایر افزایش یافته اورانیوم خود در غلظت پایین را برای دور بعدی مذاکرات به عنوان اهرم مذاکراتی حفظ کند.
بایدن برای این مرحله موقت حاضر است این امتیازات را به ایران واگذار کند: حذف محدودیت سفر ایرانیان به آمریکا،همکاری با اروپا برای افزایش حجم تجارت بشردوستانه از طریق مکانیسم اینستکس و همچنین تضمین های بیشتر در این زمینه بر اساس مجوز عمومی ٨یعنی کانال سوئیس.این مجوز در فوریه٢٠٢٠توسط اوفک صادر شد که بایدن می تواند عدم قطعیت ها در این زمینه را کاهش دهد.در این دو مورد خاص بایدن هیچ نیازی به کاهش یا لغو تحریم های ثانویه آمریکا نخواهد داشت،بایدن برای تقویت انگیزه ایران جهت تداوم مذاکرات می تواند مکانیسم اینستکس را برسمیت بشناسد؛ برخی از محدودیت ها در مورد سفر مقامات ایران به آمریکا بخصوص محمد جواد ظریف کاهش دهد و معافیت های اجرایی صادر کند که محدودیت های دسترسی ایران به درآمدهایش را که در بانک های خارجی بویژه در چین،اروپا،هند،ژاپن،کره جنوبی و عراق بلوکه شده است،کاهش دهد.این پول ها باید در موارد غیر تحریمی مورد استفاده قرار گیرد؛
سه گزینه خوش بینانه یعنی صدور مجدد معافیت هایی برای خرید نفت و میعانات گازی و فراورده های پتروشیمی از ایران و بازگرداندن شرایط به می سال٢٠١٩.از این معافیت ها دو کشور خاص یعنی ژاپن و کره جنوبی می توانند بهره مند شوند.یونان و ایتالیا نیز می توانند به این فهرست اضافه شوند ولی بدلیل ریسک بازگشت تحریم ها احتمال ورود آنها به بازار انرژی ایران بسیار بعید به نظر می رسد؛تعلیق تحریم های ٨اکتبر در مورد ٢٢بانک ایرانی و در نهایت خروج بانک مرکزی ایران از دایره تروریسم طبق مصوبه سپتامبر٢٠١٩.این راهکار با توجه به پرهیز ایران از گفت و گو با آمریکا چه بطور مستقیم و چه در قالب٥+١از طریق اروپا به ایران داده می شود.با این حال مشخص نیست که آیا ایران حاضر است در قبال این امتیازات یکی از اهرم های خود یعنی غنی سازی ٢٠درصد را برای مذاکرات آتی از دست بدهد یا خیر؟
این احتمالا آخرین تلاش دولت بایدن برای احیای برجام قبل از انتخابات ریاست جمهوری در ایران است و در صورت ناکام ماندن آن مذاکرات به شهریورماه موکول خواهد شد.در همین حال پولیتیکو به نقل از افراد نزدیک به شخص بایدن می نویسد:بایدن هیچ عجله ای برای بازگشت به برجام از خود نشان نداده است چرا که حل مشکلات داخلی آمریکا از قبیل کرونا را مهم تر می داند؛ضمن اینکه تصور می کند با توجه به فشار داخلی فضای مانور محدودی در این زمینه در کنگره خواهد داشت.
