از هفته گذشته که تیزر و بعد هم اولین قسمت سریال تازه مهران مدیری در شبکه نمایش خانگی منتشر شد، پخش صحنه‌هایی در «دراکولا» که در آن از حیوانات وحشی استفاده شده بود، فریاد اعتراض فعالان حقوق حیوانات را بلند کرد، چراکه همه حیوانات استفاده‌شده در این مجموعه متعلق به حیات وحش هستند و استفاده از آنها در یک سریال تلوزیونی می‌تواند به تشویق مردم به نگهداری از این حیوانات در منزل بینجامد.
به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، آن‌طور که از تیزر تبلیغاتی سریال دراکولا مشخص شده، ظاهرا در این مجموعه، از انواع جانوران وحشی از جمله ببر، عقاب، تمساح، زرافه، کرکس، لاما و ... استفاده شده است و در سکانسی از قسمت اول این سریال نیز توله ببری با حال نزار و لنگان صحنه می‌شود.
برخی کارشناسان حیات وحش معتقدند که علت لنگان بودن این توله ببر، آن است که این حیوان دچار نرمی استخوان شدید و به دنبال آن احساس درد در مفاصل ازجمله پاها شده و وجود این درد نیز به دلیل تلاش پرورش‌دهندگان آن برای دست‌آموز کردن توله ببر در جهت جدایی پیش از موعد آن از مادر و عدم تغذیه کافی از شیر مادر بوده است و اساسا این‌گونه حیوان‌آزاری‌ها در فرآیند پرورش حیوانات مورد استفاده در فیلم‌ها و سریال‌ها به وفور اتفاق می‌افتد.
البته در تیتراژ آغازین مجموعه «دراکولا» نوشته شده است که «حیوانات وحشی باید در زیستگاه طبیعی خود زندگی کنند. نگهداری از آنها در خانه به هیچ عنوان مورد قبول و تایید تیم سازنده این سریال نیست. حیواناتی که در این سریال می‌بینید صرفا به دلیل داستان، به صورت موقت با مراقبت‌های ویژه و فقط به مدت سه روز در لوکیشن فیلمبرداری حضور داشته‌اند و پس از پایان فیلمبرداری به زیستگاه اصلی‌شان بازگردانده شده‌اند.»
این در حالی است که صحبت‌های شهاب‌الدین منتظمی، مدیرکل دفتر مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست از آن حکایت دارد که این حیوانات نه تنها به زیستگاهی طبیعی بازگردانده نشده‌اند، بلکه اساسا متعلق به یکی از مراکز نگهداری از حیات وحش بوده‌اند و بعد از پایان فیلمبرداری نیز به همین مرکز منتقل شده‌اند.
منتظمی در این‌باره به خبرنگار اجتماعی رکنا گفت: مجوز استفاده از حیوانات در سریال اخیر آقای مدیری از سوی اداره کل محیط زیست استان تهران صادر شده است و همه این حیوانات شناخته‌شده هستند و از یکی از مراکزی که دارای مجوز محیط زیست بوده، تامین شده‌اند.
وی افزود: اصولا مجوزهای این‌گونه موارد را دفتر ستادی ارزیابی می کند، اما از سوی استان‌ها صادر می‌شود. در این مورد هم اداره کل استانی جزئیات را از ما استعلام کرده و همکاران ما توصیه‌های لازم درباره استفاده از این حیوانات را به عوامل مجموعه ارائه داده‌اند.
با وجود این که نگهداری از هر گونه حیوان وحشی در منزل غیرقانونی است و اساسا این‌گونه حیوانات توسط قاچاقچیان حیات وحش خرید و فروش می‌شوند، صدور مجوز از سوی سازمان حفاظت محیط زیست برای استفاده از آنها در منزل شخصیت‌های سریال دراکولا با وجود حیوان‌آزاری‌هایی که در فرآیند دست‌آموز کردن این حیوانات رخ داده، مورد اعتراض فعالان حقوق حیوانات قرار گرفته است.
مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست اما در پاسخ به این اعتراضات گفت: همکاران ما حتما با نگاه خاصی مجوزهای لازم را برای این سریال را صادر کرده‌اند و در تمام فرآیند استفاده از این حیوانات نیز در صحنه فیلمبرداری حضور داشته‌اند.
وی افزود: البته ما توقع داریم وقتی از حیات وحش برای ساخت یک سریال استفاده می‌شود، هیچ‌گونه نکته منفی در این خصوص به مخاطب مخابره نشود و ماهیت و مصداق حیوان‌آزاری در این سریال وجود نداشته باشد.
منتظمی در ادامه تاکید کرد: در تیتراژ این سریال نیز تصریح شده است که مجوزهای قانونی مربوط به استفاده از این حیوانات اخذ شده و ما از روابط عمومی این مجموعه درخواست کرده‌ایم که این مساله را در بیانیه‌ای رسمی اعلام کنند تا شائبه‌ای در این زمینه ایجاد نشود.
اما با وجود این صحبت‌های مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست، بازهم بسیاری از فعالان حقوق حیوانات معتقدند که با توجه به این که استفاده از حیوانات در ساخت فیلم و سریال به نوعی به قاچاق حیات وحش دامن می‌زند و علاوه بر این، نمایش آنها منجر به ترویج استفاده از حیات وحش در منزل می‌شود، اساسا تنها سازمان دولتی متولی حیات وحش نباید هیچ‌گونه مجوزی برای نمایش حیوانات وحشی به این سریال می‌داد.
متنظمی اما در پاسخ به این انتقادها با بیان این که قطعا استفاده از حیوانات وحشی در سریال‌ها به قاچاق قطعا دامن نمی‌زند، تاکید کرد: همه می‌دانند که گونه هایی مثل ببر، شیر و پلنگ حیواناتی نیستند که کسی بتواند از آنها در منزل نگهداری کند و از این لحاظ، به نظر ما پخش تصاویر مربوط به نگهداری از این حیوانات در منزل، موجب ترویج نگهداری از آنها در محیط غیرانسانی نمی‌شود.
نکته دیگر این است که اساسا حیواناتی که در فیلم‌ها و سریال‌ها مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند، با روش‌هایی غیرانسانی دست‌آموز شده‌اند و در فرآیند تربیت این حیوانات به‌وفور موارد حیوان‌آزاری رخ داده است.
مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست ضمن تایید این موضوع در توجیه صدور مجوز برای استفاده از حیوانات وحشی در سریال «دراکولا» عنوان کرد: همه می‌دانند که قطعا نمی‌توان از حیوانی که دست آموز نشده و کاملا خصلت وحشی‌گری دارد، برای ساخت فیلم و سریال استفاده کرد.
وی در ادامه تاکید کرد: اگر هم حیوان‌آزاری رخ داده است، مربوط به پیش از ساخت این سریال بوده، چون همکارانی که مجوز این کار را صادر کرده‌اند، در حین فیلمبرداری نیز در صحنه حاضر بوده‌اند و اساسا تمام این فرآیند تحت نظارت همکاران ما بوده است.
منتظمی در ادامه صحبت‌هایش گفت: اگر نخواهیم از حیوانی که دست‌آموزشده در سریال استفاده کرد، باید به صورت کلی دور استفاده از حیوان در فیلم و سریال را خط بکشیم، این در حالی است که در بسیاری از فیلم و سریال‌های خارجی، از حیوانات استفاده می‌شود و این کار در جهان اتفاقی مرسوم است.
مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست تاکید کرد: برای ما مهم است حالا که در این سریال از حیوانات استفاده شده است، این پیام به مخاطب منتقل شود که حیوانات نباید مورد آزار واقع شوند و اساسا این مفهوم در طول سریال وجود داشته باشد که نباید حیوان وحشی در منزل نگهداری شوند.
اما با وجود تمام این صحبت‌های متنظمی، تا اینجا که فقط یک قسمت از سریال «دراکولا» در پلتفورم‌های اینترنتی شبکه نمایش خانگی منتشر شده است، هنوز مخاطب شاهد متنقل شدن چنین پیام‌هایی در این مجموعه نبوده و آنچه بیش از همه نمود پیدا کرده، استفاده ابزاری از حیوانات در تیزر و قسمت اول این سریال بوده است.
خبرنگار: محمدحسین خودکار
