اگر زینک بدنتان کم باشد، بسیاری از واکنش‌های بدنتان به طور مؤثر انجام نشده و تأثیرش را خواهید دید.
آیا ممکن است زینک بدنتان کم باشد؟ زینک یا همان "روی" یک ماده معدنی است که نقش‌های بسیار زیادی در بدن دارد و از این طریق بر خیلی از جنبه‌های سلامتی‌تان اثر می‌گذارد. اگر زینک بدنتان کم باشد، بسیاری از واکنش‌های بدنتان به طور مؤثر انجام نشده و تأثیرش را خواهید دید.
. ترمیم زخم
. تکثیر سلولی
. رشد و تکامل حین بارداری و کودکی
. سلامت سیستم ایمنی
. سنتز پروتئین
. باروری
. توانایی بویایی و چشایی
اگر از جهت ویتامین‌ها و املاح کمبودهایی در بدنتان داشته باشید، با مشکلاتی در سلامتی فیزیکی یا روانی‌تان روبرو خواهید شد.
علائم معمول کمبود زینک شامل افسردگی، خارش پوست، راش‌های پوستی، کُندی در ترمیم زخم، کاهش حس چشایی و بویایی، مه مغزی، کاهش وزن، ناباروری، درد عضلانی، سردرد و اسهال می‌شود. اگر سطح زینک بدنتان کم باشد، ممکن است همه‌ی این علائم یا تنها چند مورد از آن‌ها را داشته باشید
توصیه‌ها فعلی این است که مردها باید روزانه ۱۱ میلی‌گرم و زن‌ها ۸ میلی‌گرم زینک مصرف کنند، اما همه‌ی افراد به این اندازه دریافت نمی‌کنند.
مطالعات نشان می‌دهند برخی از افراد بیشتر در معرض کمبود زینک بوده و ممکن است به مقدار بیشتری غذاهای سرشار از زینک نیاز داشته باشند و در بعضی موارد ممکن است مصرف مکمل لازم باشد. ضمناً شما هر روز باید زینک مصرف کنید زیرا بدنتان نمی‌تواند زینک را به راحتی ذخیره کند.
اگر شما از نظر فیزیکی خیلی فعال باشید یا تمرینات شدید یا طولانی‌مدت انجام بدهید، ممکن است به زینک بیشتری در تغذیه‌تان احتیاج داشته باشید. در یک مطالعه، محققان دریافتند وقتی ورزشکاران مرد، دریافت زینک‌شان کاهش یافت، توانایی قلب و عروق‌شان نیز افت کرد. بنابراین این افراد نمی‌توانستند تمرینات خود را تا مدت زمانی که لازم بود ادامه دهند و تحمل کنند. همچنین تحقیقات نشان می‌دهد ورزشکاران استقامتی بیشتر در معرض کمبود زینک هستند.
محققان باور دارند عدم مصرف زینک کافی، سبب کاهش آنزیمی به نام کربنیک انهیدراز می‌شود که به دفع کربن دی‌اکسید از بدن از طریق ریه‌ها کمک می‌کند. وقتی این اتفاق سریعاً روی نمی‌دهد، استقامت ورزشی کاهش می‌یابد. ضمناً برخی مطالعات نشان می‌دهند عدم مصرف زینک کافی، قدرت عضله را نیز کاهش می‌دهد.
اگر شما دچار بیماری یا عارضه‌ای در بدنتان باشید، ممکن است بدنتان به زینک بیشتری نسبت به یک فرد سالم نیاز داشته باشد. مثلاً برخی از بیماری‌ها باعث می‌شوند بدن سخت‌تر بتواند زینک را از طریق سیستم گوارش خود جذب نماید. این عوارض و بیماری‌ها شامل بیماری التهابی روده، سندرم روده کوتاه و اسهال مزمن به هر دلیلی می‌شوند.
همچنین افراد مبتلا به بیماری مزمن کبد، بیماری کلیوی، دیابت، سرطان و بیماری سلول‌های داسی شکل، بیشتر از بقیه در معرض کمبود زینک قرار دارند. اگر شما هم در این دسته‌ها هستید، با پزشکتان در این مورد که آیا به مصرف مکمل زینک نیاز دارید یا نه صحبت کنید.
پژوهش‌ها نشان می‌دهند ریسک کمبود زینک با افزایش سن بیشتر می‌شود. مطالعه‌ای دریافت کمبود زینک در بین افراد بالای ۷۵ سال شایع‌تر است. چرا؟ افراد سالمند بیشتر احتمال دارد دچار بیماری‌ها و عوارضی شوند که آن‌ها را در معرض کمبود زینک قرار می‌دهند؛ اما مشکلات جذب نیز می‌توانند مطرح باشند. مثلاً، افراد سالمند زینک را به خوبی جذب نمی‌کنند. یکی از نگرانی‌ها این است که پایین بودن سطح روی در افراد سالمند ممکن است احتمال عفونت را افزایش دهد. کمبود زینک، یک نگرانی جدی حتی در افراد سالمند سالم است. مطالعه‌ای نشان داده حدود ۴۰ درصد از افراد ۶۰ سال و بالاتر، زینک کافی از رژیم غذایی خود دریافت نمی‌کنند.
داروها نیز می‌توانند بر وضعیت زینک در بدن اثر بگذارند. اگر شما به خاطر فشارخون بالای‌تان یا یک عارضه قلبی داروی ادرارآور مصرف کنید، زینک بیشتری از طریق ادرارتان از دست می‌دهید و ممکن است دچار کمبود روی شوید. همچنین، داروهایی که ترشح اسید معده را سرکوب می‌کنند، مثلاً داروهای ریفلاکس اسید معده به مری، میزان زینک جذب شده توسط روده‌ها را کاهش می‌دهند. دیگر داروهایی که مقدار زینک بدن را کاهش می‌دهند شامل آسپرین و کورتیکواستروئیدها می‌شوند.
یک ماده معدنی نیز می‌تواند بر جذب ماده معدنی دیگر اثر بگذارد. اگر شما مکمل کلسیم یا مس مصرف کنید، ممکن است جذب زینک بدنتان محدود شود زیرا این مکمل‌ها بر سر گیرنده‌های یکسانی در روده رقابت می‌کنند.
رژیم‌های غذایی گیاهی امتیازاتی دارند اما اگر شما گیاهخوار باشید، بیشتر مستعد کمبود زینک خواهید بود. زینک به وفور در غذاهای دریایی، گوشت گوساله، مرغ و بوقلمون و لبنیات وجود دارد. شما می‌توانید زینک را از منابع غذایی گیاهی نیز دریافت کنید، اما کمی سخت‌تر. این منابع شامل بادام، پسته، غلات کامل و غذاهای غنی شده با روی مانند غلات صبحانه می‌شوند.
منابع گیاهی حاوی زینک یک ایراد دارند. فیبر موجود در غذاهای گیاهی حاوی فیتات است که جذب زینک را کاهش می‌دهند، بنابراین اگر شما تابع رژیم غذایی گیاهی باشید، مجبورید مقدار بیشتری از غذاهای زینک دار بخورید. حبوبات را پیش از مصرف خوب بخیسانید تا از میزان فیتات آن‌ها کاسته شده و مقدار رویی که بدن شما از این منابع دریافت می‌کند بیشتر شود.
علائم معمول کمبود زینک شامل افسردگی، خارش پوست، راش‌های پوستی، کُندی در ترمیم زخم، کاهش حس چشایی و بویایی، مه مغزی، کاهش وزن، ناباروری، درد عضلانی، سردرد و اسهال می‌شود. اگر سطح زینک بدنتان کم باشد، ممکن است همه‌ی این علائم یا تنها چند مورد از آن‌ها را داشته باشید. همچنین ممکن است شما بدون اینکه هیچ علامت آشکاری داشته باشید، دچار کمبود زینک باشید.
پزشک می‌تواند با یک آزمایش خون، سطح این ماده معدنی را در بدنتان بررسی کند. هر چند این آزمایش چندان بیانگر کمبود زینک نمی‌تواند باشد. اما در برخی موارد یک تست پلاسما یا ادرار ممکن است مفید باشد. بیشتر پزشکان وضعیت زینک را به طور روتین بررسی نمی‌کنند، بنابراین اگر نسبت به کمبود زینک خود شک دارید باید با پزشک این موضوع را مطرح کنید.
دریافت روی کافی از طریق رژیم غذایی برای سلامت سیستم ایمنی، ترمیم زخم و باروری مهم است؛ اما تحقیقات نشان می‌دهد زینک می‌تواند ریسک تباهی لکه زرد ناشی از بالا رفتن سن را که یکی از علت‌های شایع از دست دادن بینایی در افراد سالمند است پایین بیاورد. بنابراین شما باید مطمئن شوید که زینک کافی از طریق مواد غذایی دریافت می‌کنید و اگر در گروه ریسک‌پذیر هستید یا علائم کمبود زینک را دارید، از پزشک خود بخواهید سطح زینک بدنتان را چک کند. ممکن است پزشک توصیه کند بیشتر از مواد غذایی سرشار از روی استفاده کنید یا مکمل آن را برایتان تجویز کند. به هر حال بهتر است برای حفظ سلامتی‌تان بیشتر از مواد غذایی سرشار از روی استفاده کنید.
