خبرگزاری مهر - گروه جامعه: با شیوع کرونا در اسفند ۹۷ و اعلام محدودیت ها که به مرور کم و زیاد شد، یکی از بخش هایی که نگرانی برای شیوع بیماری در میان آنها می رفت، گروه های هدف جامعه بهزیستی بود. معلولان، خانواده های تحت پوشش بهزیستی که از طبقه محروم و حاشیه نشین و روستاها هستند، کودکان بدون سرپرست که در مراکز نگهداری بهزیستی یا تحت پوشش بهزیستی نگهداری می شوند، کودکان کار و خیابان که رسیدگی به آنها بخش مهمی اش به عهده این سازمان است و… آن روزها مهدهای کودک هم زیر نظر بهزیستی بودند. مهدهایی که در تمام این مدت شیوع کرونا یکی از مراکزی بودند که شاید آسیب جبران ناپذیری خوردند. تعطیلات طولانی و بعد هم افت محسوس مخاطبان کودک خود که آنها را به این سمت سوق داد که درب مهدهای کودک را ببندند و آنهایی که باز ماندند برای جبران خسارت ها کارکنان خود را به حداقل برسانند و بر شهریه ها اضافه کنند. هر چند حالا این روزها مهدهای کودک قرار است سامان در جای دیگری بگیرند که در مجالی دیگر به شرایط این مراکز خواهیم پرداخت.
اما شرایط کرونا چگونه جامعه هدف بهزیستی را تحت تاثیر قرار داد و سازمان بهزیستی چه کرد؟ نهم اسفندماه سال ۹۷ بود که وحید قبادی دانا با بیان اینکه برای مقابله با ویروس کرونا و کنترل شیوع و بروز این ویروس سازمان بهزیستی اقدامات خود را از بهمن ماه آغاز کرد، گفت: این سازمان اولین دستورالعمل و بخشنامه برای مواجهه با کرونا را در تاریخ پنجم بهمن ماه تهیه و ارسال کرد. تمام تلاش ما این است که از شیوع و بروز این ویروس در سراسر کشور و خصوصاً مناطق پرخطر که در وضعیت قرمز و زرد هستند جلوگیری شود. همچنین از تاریخ دوم اسفندماه، کمیته پیشگیری از بیماریهای واگیردار در ستاد مرکزی و تمام ادارات کل سازمان بهزیستی تشکیل شده و روزانه جلساتی را تشکیل میدهد.
دستورالعمل پشت دستورالعمل برای مبارزه با کرونا در مراکز تحت پوشش بهزیستی
رئیس سازمان بهزیستی کشور افزود: دستورالعملهای ویژهای برای مبارزه با ویروس کرونا برای شیرخوارگاههای سراسر کشور و همچنین خانههای کودک و بیش از ۶۶۰ مرکز شبه خانواده در سراسر کشور اتخاذ شده است. این دستورالعملها همچنین برای بیش از ۱۵ هزار مهد کودک سراسر کشور تهیه و ارسال شده است.
به گفته قبادی دانا برای مراکز شبانهروزی نگهداری از سالمندان و افراد دارای معلولیت و معلولان ذهنی و جسمی و حرکتی و بیماران روانی مزمن که در بیش از هزار مرکز در سراسر کشور هستند، دستورالعملهایی تهیه و ابلاغ شده است.
رئیس سازمان بهزیستی کشور تاکید کرد: جهت اجرای دستورالعملهای ابلاغی برخی موارد مانند اختصاص اتاق قرنطینه و بیمار در مراکز نگهداری سالمندان و افراد دارای معلولیت، افراد بیمار دارای اعتیاد و … نیاز به بودجه خاصی نداشتیم. با این وجود لغو ملاقاتها با این افراد در این مراکز در دستورالعملها آمده است. همچنین از تاریخ دوم اسفند تمام مرخصیهای مدیران سازمان بهزیستی و همایشها و نشستها و… تا پایان اسفند لغو شده است.
وی با اشاره به اجرای دستورالعملها برای تهیه لوازم بهداشتی و مواد ضدعفونی کننده همچون ماسک و … توضیح داد: مبلغ ۱۴ میلیارد ریال برای مراکز شبانهروزی نگهداری سالمندان، بیماران روانی مزمن، معلولان جسمی و حرکتی و ذهنی اختصاص داده شده و با سرانه ۳۰ هزار تومان برای هر نفر به حساب مراکز واریز شده است.
رئیس سازمان بهزیستی کشور افزود: همچنین برای ۱۱۵۰ مرکز اقامتی معتادین، مراکز خانه امن، خانههای سلامت و کودکان خیابانی، مراکز شبه خانواده و نگهداری فرزندان هم مجموعاً ۱۴ میلیارد ریال اختصاص داده شده است که در هفته آتی واریز خواهد شد.
به گفته قبادی دانا در مجموع ۲۸ میلیارد ریال برای تهیه لوازم بهداشتی، مواد ضدعفونی کننده، ماسک و … جهت پیشگیری از شیوع کروناویروس به مراکز نگهداری بهزیستی در سراسر کشور تخصیص اعتبار داده شده است.
آن روزها اعلام شد سامانهای برای ثبت بیماران مشکوک به کرونا در مراکز شبانهروزی بهزیستی اختصاص داده شده است و تاکنون چند مورد مشکوک را در مراکز بهزیستی قم، فارس، خراسان رضوی و تهران داشتهایم. اعلام شد که موارد مشکوک در استانهای ذکر شده مورد بررسی قرار گرفتند و تاکنون هیچ مورد مثبتی برای تست کرونا در مراکز نگهداری شبانه روزی گزارش نشده است.
اسفند و فروردینی که با قرنطینه کامل برای مراکز بهزیستی گذشت
تا چند هفته کسانی که در این مراکز به نگهداری سالمندان، کودکان و معلولان و شیرخوارگان مشغول بودند تقریباً همراه گروه های هدف جامعه بهزیستی در این مراکز قرنطینه شدند. طبق بخشنامههای اولیه پس از شیوع ویروس کرونا هر گونه ملاقات از مراکز ممنوع و قرنطینه مراکز آغاز شد و توصیه شد از پرسنل ثابت استفاده کنند. هنوز کرونا جدید بود و نگرانی ها بسیار زیاد. اما به مرور که پروتکل های بهداشتی بیشتر مشخص شد آنها در دستور کار قرار گرفت.
اما بیشترین تمرکز سازمان بهزیستی شاید در این یک سال تامین اعتبار برای پرداخت کمک هزینه به خانواده های تحت سرپرستی به دلیل مشکلاتی که کرونا بر اقتصاد خانواده ها تحمیل کرده بود، تشویق خانواده ها به نگهداری از معلولان در منازل با دادن مشوق های مالی، تامین مواد بهداشتی لازم برای مراکز، تهیه واکسن آنفلوآنزا در زمانی که بیم این می رفت این بیماری با کرونا تداخل پیدا کند و حالا تامین واکسن کرونا برای گروه های هدفش قرار گرفت.
بیشترین تمرکز سازمان بهزیستی شاید در این یک سال تامین اعتبار برای پرداخت کمک هزینه به خانواده های تحت سرپرستی به دلیل مشکلاتی که کرونا بر اقتصاد خانواده ها تحمیل کرده بود، تشویق خانواده ها به نگهداری از معلولان در منازل با دادن مشوق های مالی، تامین مواد بهداشتی لازم برای مراکز، تهیه واکسن آنفلوآنزا در زمانی که بیم این می رفت این بیماری با کرونا تداخل پیدا کند و حالا تامین واکسن کرونا برای گروه های هدفش قرار گرفت
در همان اوایل اسفند سازمان بهزیستی به کمک بنیاد مستضعفان برای تهیه اقلام و وسایل بهداشتی به مددجویان بهزیستی کرد و مبلغ ۱۰ میلیارد تومان برای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا به حساب معلولان ضایعه نخاعی و همچنین معلولین شدید و خیلی شدید که در منزل نگهداری میشوند، واریز شد. در واقع برای هر نفر ۲۵۰ هزار تومان تخصیص داده شد که این مبلغ برای تهیه وسایل و مواد ضدعفونی و ماسک برای پیشگیری از ابتلای ویروس کرونا برای این افراد بود.
رئیس سازمان بهزیستی تأکید کرد: قبلاً هم برای مراکز نگهداری معلولان ذهنی، جسمی و حرکتی، بیماران روانی، مزمن و سالمندان مبلغی واریز شده بود.
۴۷ هزار نفر در مراکز نگهداری معلولان ذهنی، جسمی و حرکتی، بیماران روانی، مزمن و سالمندان نگهداری میشوند.
از سوی دیگر هنوز وارد سال ۹۸ نشده بودیم که اعلام شد برای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا در شیرخوارگاهها و مراکز نگهداری کودکان بیسرپرست و بدسرپرست در سراسر کشور مبالغی به حساب خیریههایی که متولی نگهداری این کودکان هستند، واریز شده تا برای تهیه اقلام و وسایل بهداشتی و مواد پیشگیرانه از ویروس کرونا هزینه کنند.
مشاوره رایگان برای افرادی که دچار اضطراب، استرس و اختلال شدهاند، نیز در نظر گرفته شد و سامانه تلفنی ۱۴۸۰ آماده ارائه مشاورههای روانشناسی توسط روانشناسان به مردم در سراسر کشور شد. البته بعدها دیگر اطلاعات روشنی از کارکرد این سامانه و عملکرد آن و استقبال مردم و… بیرون نیامد جز در تابستان سال ۹۹.
اقدامات بهزیستی برای بی خانمان ها از حرف تا عمل
اواخر اسفند ۹۷ قبادی دانا خبر دیگری داد و آن این بود که طرح پیشگیری و مراقبت از کرونا کلید خورد که باعث کاهش شیوع بیماری در افراد بی خانمان و کارتن خواب که عمدتاً به دلیل سوءتغذیه دچار کاهش سطح ایمنی در بدن هستند، میشود و همچنین خطر انتقال این ویروس به عامه مردم را نیز کاهش میدهد. این طرح با همکاری ستاد مبارزه با مواد مخدر اجرایی شد و ۹ میلیارد تومان برای طرح پیشگیری و مراقبت از کرونا به افراد کارتن خواب مصرف کننده مواد اختصاص یافت که ۴.۵ میلیارد تومان از سوی ستاد و ۴.۵ میلیارد تومان از سوی بهزیستی تخصیص یافت.
قرار شد غربالگری این افراد در محلها و پاتوقهایی که تجمع میکنند انجام شود و افرادی که دارای علامت هستند به اورژانس ارجاع و کارهای درمانی آنها آغاز شود.
اعلام شد ۲۴۵ تیم سیار و همچنین ۳۰ مجموعه و مرکز متحرک یا موبایل ون بهزیستی نسبت به اجرای این طرح اقدام میکنند.
این طرح نیز جزو طرح هایی بود که کمتر درباره آن اطلاع رسانی بعدی صورت گرفت و در این مدت کم نبودند کارتن خواب هایی که در سطح شهر مشاهده کردیم و جمع آوری معتادان نیز یکی از چالش های مهمی بود که میان دستگاه های متولی پاس کاری می شد.
تلاش بهزیستی برای تامین اعتبار پرداخت کمک معیشت به مددجویان
شاید بیشترین توان خود را بهزیستی در بیش از یک سال گذشته روی این موضوع گذاشت که بتواند در شرایط سخت اقتصادی و در شرایطی که شیوع بیماری کرونا باعث رکود و سخت تر شدن شرایط شده بود کمک هزینه معیشتی که شاید می توانست حداقل هایی را برای خانوارهایی که به شدت نیازمند و دچار معلولیت هستند تامین کند را فراهم کند و تا حدی در این زمینه موفق بود هر چند این کمک هزینه ها هم کفاف نمی داد. اما در کنار آن بهزیستی باید به روال روتین برنامه های خود هم می رسید از جمله رسیدگی به قانون حمایت از معلولان یا تلاش برای جا انداختن حکایت سالمند شدن کشور طی سال های آتی و نیاز به تامین زیرساخت ها برای روزگار سالمندی.
در هر صورت در فروردین ۹۸ با تخصیص بخش دیگری از بودجه قانون حمایت از افراد دارای معلولیت توسط سازمان برنامه و بودجه و همکاری سازمان هدفمندی یارانه ها مبلغ ۷۰۰ میلیارد ریال برای اجرای ماده ۲۷ قانون حمایت اختصاص داده شد. بر این اساس این مبلغ بر روی کارت بانکی ۱۹۱ هزار خانوار از جامعه هدف سازمان بهزیستی که افراد دارای معلولیت شدید و خیلی شدید هستند شارژ شد. این افراد در دهک درآمدی ۱، ۲ و ۳ هستند. این مبلغ به طور سه ماهه است که برای این افراد شارژ شده است و بر اساس بعد خانوار بین ۳۶۰ هزار تومان تا ۴۸۰ هزار تومان اختصاص پیدا کرده است که این مبلغ علاوه بر مستمری آنهاست. این به کسانی تعلق گرفته که دارای بیشترین شدت معلولیت و همچنین کمترین میزان درآمد را دارا هستند.
در اواخر فروردین بود که بهزیستی اقدامات انجام شده برای کرونا را شرح داد و اعلام شد که تا اکنون بیش از ۶۰ ابلاغیه و دستورالعمل برای مراکز مختلف سازمان بهزیستی ابلاغ شده است.
اعلام شد «از میان ۸۷۵ مرکز نگهداری سالمندان و معلولان ۲۵ مرکز در ۱۵ استان به ویروس آلوده شده اند که مراکز ۱۶ استان ما هنوز آلوده نشده اند. همچنین از ۴۹ هزار مددجویی که در مراکز شبانه روزی سالمندان و معلولان حضور دارند تاکنون ۲۷۶ نفر تست کرونایشان مثبت شده و از میان کل ۴۹ هزار نفر نگهداری شده در مراکز متأسفانه ۵۹ نفر نیز فوت کرده اند که البته این نرخ مرگ و میر در مقایسه با اسفند ۹۷ و اسفند ۹۸ یکسان و ۰.۷ درصد بوده است. در اسفند ۹۷ از میان ۴۰ هزار و ۹۲ نفر ۲۸۳ نفر فوت کرده اند که در اسفند ۹۸ نیز از میان ۴۸ هزار و ۸۳۸ نفر ۳۵۲ نفر به دلایل مختلف فوت کرده اند.»
همچنین اعلام شد: «با کمک بنیاد مستضعفان ۱۰ میلیارد تومان به این افراد اختصاص یافت و به هر فرد ۲۵۰ هزار تومان کمک کردیم همچنین بنیاد مستضعفان ۵ میلیارد تومان برای تهیه اقلام ضدعفونی و بهداشتی به کودکان کار و خیابان اختصاص داد که توسط ۳۵۰۰ نفر از پرسنل اورژانس اجتماعی ۵۷ هزار بسته مواد ضدعفونی همراه با آموزش به آنها ارائه شد. ۱۵ میلیارد تومان کمک هزینه معیشت برای ۷۵ هزار خانوار اختصاص داده شد.»
در خصوص اقداماتی که در مراکز شبه خانواده انجام شده نیز اعلام شد «۶۵۰ مرکز از ۱۰ هزار فرزند بهزیستی شبانه روزی نگهداری میکنند که در دو مرکز در دو استان مختلف آلودگی ناشی از ویروس کرونا مشاهده شده که این فرزندان تحت درمان قرار گرفتند و در حال حاضر مشکلی ندارند.»
دیگر خبرها این بود که طی چند روز آینده ۲۰ میلیارد تومان از سوی بنیاد مستضعفان برای کمک معیشت خانوادههای بهزیستی در مناطق محروم و حاشیهای اختصاص داده میشود که با این کمک مجموع کمک بنیاد مستضعفان به ۳۵ میلیارد تومان میرسد.
در هفته اول فروردین نیز ۷۰ میلیارد تومان از سوی سازمان برنامه و بودجه کمک هزینه معیشتی برای ۱۹۱ هزار خانوار دارای معلول شدید و خیلی شدید با سطح درآمدی دهک یک و دو و سه قرار گرفت. بر همین اساس بین ۳۶۰ تا ۴۸۰ تومان روی کارت آنها شارژ شد.
سامانه ۱۴۸۰ مشاوره تخصصی روانشناسی به تماس گیرندگان ارائه میدهد که از اول اسفند تا ۲۰ فروردین به ۱۵۲ هزار نفر مشاوره روانشناختی در ارتباط با مشکلات اضطراب، استرس ناشی از شیوع کرونا، مسائل خانوادگی و … ارائه شده است که خدمات کاملاً رایگان بوده است و در مجموع ۶۳ هزار ساعت مشاوره تلفنی انجام شده است.
مراکز شبانه روزی سازمان بهزیستی با کمترین ابتلا به کرونا
در اردیبهشت ۹۸ قبادی دانا گفت: کمتر از ۱.۵ درصد از کل مرکز شبانه روزی این سازمان آلوده به ویروس کرونا شدهاند.
در تیرماه رئیس سازمان بهزیستی کشور درباره وضع مراکز بهزیستی در ایام شیوع کرونا در کشور گفت: یکی از گروههای در معرض آسیب در بیماری کرونا سالمندان، افراد دارای معلولیت و بیماران خاص است و از همین رو توجه ما به مراکز نگهداری شبانهروزی دو چندان شد و ما از ۵ بهمن ماه اولین بخشنامه برای همه مراکز اعلام کردیم. گرچه بخشنامه وزارت بهداشت با تاخیر بود، اما شروع زودهنگام و ابلاغ بیش از ۸۰ دستورالعمل تخصصی به تفکیک مراکز مختلف صورت پذیرفت و مهدهای کودک و مراکز روزانه تعطیلی شد و طبق مصوبه ستاد ملی کرونا پس از بازگشایی پذیرش با محدودیت انجام شد.
وی ادامه داد: قرنطینه بیماران مشکوک را پیگیری کردیم. همچنین در ارتباط با مراکز سعی کردیم که اتاقهای ایزوله ایجاد شود و از پذیرش توانخواهان جدید پیشگیری کردیم همچنین ممنوعیت ملاقات نیز پیشبینی شد.
اولین آمار جدی فوتی های کرونا در بهزیستی در تیرماه ۹۹
رییس سازمان بهزیستی با اشاره به کل مبتلایان به بیماری کرونا در کشور تصریح کرد: در مراکز نگهداری شبانهروزی و دیگر مراکز بهزیستی هزار و ۳۳۳ نفر مبتلا به بیماری کرونا شناسایی شدند که از این تعداد ۴۵۶ نفر در حال درمان هستند و همچنین از ابتدای کرونا تاکنون ۱۳۳ نفر از این افراد جان خود را از دست دادهاند و اگر بخواهیم به نسبت فوتیهای کشور بررسی کنیم از حدود ۱۲ هزار و ۴۴۷ نفر که فوت شدهاند رقم ۱۳۳ نفر حدود یک درصد از کل فوتیها را تشکیل میدهد.
در مراکز نگهداری شبانهروزی و دیگر مراکز بهزیستی هزار و ۳۳۳ نفر مبتلا به بیماری کرونا شناسایی شدند که از این تعداد ۴۵۶ نفر در حال درمان هستند و همچنین از ابتدای کرونا تاکنون ۱۳۳ نفر از این افراد جان خود را از دست دادهاند و اگر بخواهیم به نسبت فوتیهای کشور بررسی کنیم از حدود ۱۲ هزار و ۴۴۷ نفر که فوت شدهاند رقم ۱۳۳ نفر حدود یک درصد از کل فوتیها را تشکیل میدهد
به گفته وی، تاکنون ۲۰ نفر از فرزندان بهزیستی به کرونا مبتلا شدهاند و تاکنون موارد فوتی در بین فرزندان بهزیستی نداشتیم و ۱۴ نفر در حال درمان هستند و ۶ نفر نیز که ابتلای قبلی داشتند و بهبود یافتهاند.
در شهریور بار دیگر ۳۰ میلیارد ریال دیگر اعتبار بهداشتی برای افراد تحت حمایت بهزیستی اختصاص پیدا کرد. در این میان بهزیستی به دنبال افزایش یارانه این سازمان برای افراد تحت پوشش بود.
به مهرماه رسیده بودیم. به نظر می رسید بهزیستی در کنترل بیماری درمراکز تحت پوشش خود خوب عمل کرده است اما نگرانی از شیوع آنفلوآنزا نگرانی جدید بود و عدم دسترسی به واکسن که بهزیتسی از توزیع رایگان واکسن آنفلوانزا میان ۸۰ هزارنفر از مددجویان بهزیستی خبر داد.
در بهمن ماه بود که نوبت چهارم کمک معیشت افراد دارای معلولیت واریز شد نیز واریز شد. پرداخت مبلغ ماهانه حق پرستاری به افراد دارای معلولیت ضایعه نخاعی نیز در دستور کار بود.
آخرین آمار کرونا در مراکز بهزیستی در اسفند ۹۹
در نهایت به اسفند ۹۹ رسیدیم و وحید قبادی دانا، در مراسم شروع واکسیناسیون کووید ۱۹ در مرکز نگهداری سالمندان و معلولین کهریزک با اشاره به اینکه حدود یکسال از ورود و شیوع ویروس کرونا در کشور میگذرد، گفت: در مراکز نگهداری سالمندان و معلولان حدود ۲۰ هزار مادریار، پدریار و مددیار فعالیتهایی را انجام دادند و از ۱۴ هزار سالمندی که نگهداری میشوند، ۳ هزار ۱۷۶ نفر به ویروس کرونا مبتلا شدند و ۲ هزار ۲۹۵ نفر بهبودی کامل یافتند و ۵۰۶ نفر تحت درمانند و ۳۷۵ نفر متأسفانه فوت شدند.
وی، میزان ابتلاء به کرونا در مراکز سالمندان را ۲۲ درصد عنوان کرد و افزود: ۲.۶ دهم درصد از این افراد فوت کردند.
قبادی دانا اظهار داشت: اگر آمار مراکز معلولان هم به این لیست اضافه شود، تعداد افراد تحت نظر به ۵۱ هزار نفر میرسد که در مجموع مراکز ۷ هزار مبتلا که در میان آنها وجود داشته و ۶ هزار نفر بهبود یافته و ۷۰۰ نفر تحت درمانند.
قبادی دانا ادامه داد: مجموع افرادی که در مراکز شبانه روزی تحت نظارت سازمان بهزیستی نگه داری میشوند و به همراه آمار فرزندان بی سرپرست و بدسرپرست، مجموعاً ۴۵۲ نفر ناشی از کرونا فوت کردهاند، که درصد ابتلای آنها به طور کلی ۱۴ درصد بوده و درصد فوت ۰.۸ درصد بوده است.
وی با اشاره به اینکه از ۳۰۵ مرکز سالمندان کشور، ۱۷۱ مرکز آلودگی داشته است خاطرنشان کرد: حدود ۴۴ درصد مراکز هیچگونه ابتلایی نداشتهاند.
رئیس سازمان بهزیستی گفت: از مجموع ۹۲۵ مرکز، ۳۸۲ مرکز آلوده شدند که رقم ۴۱ درصد را دارد و ۶۰ درصد از این مراکز کنترل شدهاند.
به گفته وی، در مهر و آبان ۸۰ هزار مددجو و پرسنل بهزیستی رایگان در مقابل آنفلوانزا واکسینه شدهاند و واکسیناسیون حدود ۱۴۰۰ نفر از سالمندان و افراد دارای معلولیت در آسایشگاه کهریزک با حضور وزیر بهداشت آغاز شد و ظرف دو روز این واکسیناسیون تکمیل میشود.
قبادی دانا تاکید کرد: برای سایر مراکز کشور هم ۲۰ هزار سهمیه در مرحله نخست اخذ کردهایم، که به ترتیب سالمندان، بیماران روانی مزمن، معلولین ذهنی و جسمی و حرکتی مزمن مقیم در مراکز واکسینه خواهند شد.
پرونده یکسال دست و پنجه نرم کردن با کرونا بسته شد و هنوز این بیماری از جهان رخت نبسته و سازمان بهزیستی همچنان سالی پر چالش را پیش رو دارد. عموم جامعه هدف این سازمان در اولویت دریافت واکسن کروناست و تلاش سازمان برای سال جدید احتمالاً بیشتر معطوف به تهیه این مهم خواهد بود.