گاهی چاره‌ای ندارند مجبورند تن بدهند به هر چیزی تا از شرایط و موقعیتی که به قول خودشان در آن گیر کرده‌اند رهایی یابند اما از چاله به چاهی می‌افتند که انتهایی ندارد. چاهی سیاه و پر از رنج. آنهایی که تن می‌دهند به قاچاقچیان برای آن که به خوشبختی برسند اما ته راه فقط ازدواج های اجباری، اعتیاد، تن فروشی و... در انتظار آنها ایستاده است. آنجاست که آرزوهای طلایی جایشان را به آرزوی مرگ می‌دهد تا کمتر خفت بکشند و روح قربانیان می‌میرد و می‌شوند مرده هایی که چشم به راه مرگ نشسته‌اند. گاهی آنها کشته می‌شوند و هیچ کس خبردار نمی‌شود چون آنها در این دنیا هیچ هویت و موجودیتی ندارند. حسین کمیلی، وکیل دادگستری تاکید کرد: قاچاق انسان با کلمه قاچاق مهاجر اشتباه می‌شود. قاچاق مهاجر همان افرادی هستند که به صورت غیرقانونی از مرز عبور می‌کنند. در قاچاق مهاجر افراد دارای اراده هستند. ولی کلمه‌ای به نام "قربانی" داریم که فقط برای افرادی به کار می‌روند که در فرآیند قاچاق انسان گیر می‌کنند. چون اراده دیگری ندارند. ممکن است آغاز با اراده این افراد باشد اما ادامه آن با اراده قربانیان نیست و حمایت از قربانیان به دلیل این است که اراده‌ای از خود ندارند.
وی در پاسخ به این سوال که چه عواملی باعث ایجاد قاچاق انسان می‌شود؟ گفت: کشورها به سه دسته تقسیم می‌شوند. کشورهای مبدا، مقصد و ترانزیت. بیشتر کشورهای مقصد کشورهای توسعه یافته هستند و کشورهای مبدا کشورهای در حال توسعه. ترانزیت شامل هر دو کشور می‌شود. مهم‌ترین عامل فقر است و بیکاری، عدم حاکمیت قانون و جذابیتی که کشورهای توسعه یافته برای اشخاصی دارند که در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند.
این وکیل دادگستری با اشاره به این که هیچ آماری وجود ندارد، افزود: قاچاق انسان بعد از قاچاق موادمخدر، اسلحه و دارو جزو تجارت پرسود دنیا محسوب می‌شود. برخی قاچاق انسان را برای برده داری نوین انجام می‌دهند. کار اجباری، فحشا، عروس سفارشی و...
حسین کمیلی تاکید کرد: یکی از موارد قاچاق انسان که بسیار تازه است، قاچاق برای رحم است. بحثی به نام رحم اجاره‌ای یا مادر جایگزین داریم. خانم هایی که توانایی بزرگ کردن جنین را در رحم ندارند، رحم شخص دیگری را اجاره می‌کنند. اجاره رحم در برخی از کشورها ممنوع، در برخی دیگر آزاد و بعضی از کشورها در شرایط خاص و با مقاصد غیرتجاری ایرادی ندارد. ایران جزو دسته سوم قرار دارد. در ایران طبق قانون باید چند سال از ازدواج گذشته باشد و عدم توانایی نگهداری جنین در رحم طبق نظر پزشک اثبات شود تا قراردادی امضا شود و جنبه تجاری نداشته باشد. یعنی خانمی که رحم خود را اجاره می‌دهد نباید پولی از این بابت دریافت کند. ولی دریافت پول برای تغذیه و... مشکلی ندارد. اجاره رحم نباید گرفته شود. در حای که درحال‌حاضر اجاره رحم به ۱۰۰میلیون هم رسیده که این بازار سیاه است. کشور هند جزو کشورهایی است که اجاره رحم ارزان و آزاد است. تعداد زیادی از اشخاص قاچاق به این کشورها برای این امر.
این وکیل دادگستری با اشاره به قاچاق انسان به جهت ازدواج اجباری گفت: در خبرهای ایران، هرمزگان، سیستان و بلوچستان و فکر کنم خوزستان بیشترین قاچاق وجود داشت و بیشترین قربانیان از این سه استان بودند. در حقیقت افراد از این سه استان به کشورهای دیگر قاچاق شده‌اند. بسیاری از موارد برای بحث فساد است. به بهانه هایی که مانند پیدا کردن کار و... قاچاق می‌شوند. وقتی به کشورهای ترانزیت مانند امارات وارد می‌شوند امکان رفتن به کشورهایی مانند کانادا و کشورهای اروپایی نیست و وارد بحث فحشا می‌شوند.
قاچاق انسان با نام عروس سفارشی
وی افزود: نمونه بارز این قاچاق در کشور تایلند است. خانم هایی به نام کاندید ازدواج آماده می‌کنند. در حقیقت عکس، مشخصات و شرایط این زنان را دارند و آقایان از کشورهای توسعه یافته این خانم‌ها را به عنوان گزینه ازدواج انتخاب می‌کنند. یک پدیده جدیدی در قاچاق است. قاچاق برای فحشا پدیده قدیمی است. قاچاقچیان از آقایان برای انتخاب گزینه شان پول‌های کلانی دریافت می‌کنند.
حسین کمیلی، وکیل دادگستری در تشریح روش قاچاقچیان گفت: قاچاق یک جرم سازمان یافته است. یعنی در قالب یک سازمان رخ می‌دهد. قاچاقچیان در نخستین و مهم‌ترین قدم قربانی را به خود وابسته می‌کنند. یکی از راههای وابسته کردن آنها، حبس کردن است. گرفتن تمام مدارک شناسایی و هویتی قربانی یا معتاد کردن آنها راههای بعدی است. آنهایی که پول ندارند برای تهیه موادمخدر خود مجبورند وابسته به قاچاقچیان باشند. اخذ تمام مدارک شناسایی، گرفتن فیلم‌های نامناسب و تهدید قربانیان بیشترین کاربرد را در قاچاقچیان دارد. آنها قربانیان را تهدید می‌کنند و می‌گویند: "اگر فرار کنید فیلم‌ها را برای خانواده و آشنایایتان می‌فرستیم! "
این وکیل دادگستری تاکید کرد: قاچاق سازمان یافته است و وجود فساد در دستگاه‌های اداری نوعی همکاری ممکن است بین قاچاقچی و پلیس آن کشور رخ دهد، حتی در کشورهای توسعه یافته و سیستماتیک. مهم‌ترین عامل آن عدم حاکمیت قانون است. بسیاری از قربانیان در کشورهای پیشرفته مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرند و این جرات را ندارند که به پلیس مراجعه کنند. چون از برگرداندن آنها به کشورشان ترس دارند. وقتی قربانیان مدارک ندارند نیز به عنوان افراد بی‌هویت در نظر گرفته می‌شوند. فساد و همکاری بین قاچاقچی و پلیس آن مناطق وجود دارد.
وی با اشاره به موارد قانونی قاچاق انسان، اظهار کرد: مهم‌ترین قانونی جهان قانون "حمایت از قربانیان قاچاق" است که در سال ۲۰۰۰ و کشور امریکا مصوب شد. این قانون به "PPP" معروف است یعنی پیشگیری، تعقیب و حمایت است. در حقیقت این قانون می‌گوید باید از قاچاق انسان ممانعت به عمل آید. اگر مانع نشدند، قاچاقچیان تعقیب و قربانیان حمایت شوند. این قانون مبنای بررسی‌های وزارت امور خارجه امریکاست که هر سال گزارش سالانه در مورد قاچاق انسان ارائه می‌کند و کشورها را به چند شاخص تقسیم کرده است. نخستین شاخص کشورهایی هستند که قوانین خود را شبیه قانون حمایت از قربانیان قاچاق در نظر می‌گیرند. کشورهای شاخص دوم در حال تصویب چنین مقدماتی هستند و کشورهای شاخص سوم هیچگونه اقداماتی در این زمینه انجام نمی‌دهند. اگر این شاخص‌ها را در نظر بگیریم قانون قاچاق انسان در ایران همیشه در رده سوم هستیم. یعنی پایین‌ترین رده.
این وکیل دادگستری در پاسخ به این سوال که ایران قانونی برای مبارزه با قاچاق انسان دارد؟ گفت: قانون مبارزه با قاچاق انسان داریم. اما مشکل این است که برای نگهداری یا کشف موادمخدر از یک میزانی بالاتر برسد، حکم اعدام در نظر گرفته شده است ولی در در قاچاق انسان حداکثر مجازات ۱۵سال حبس است. ضمن آن که هیچ حمایتی از قربانی انجام نمی‌شود. یعنی زنان و مردان (که تعدادشان کمتر است) نه تنها حمایت نمی‌شوند بلکه ممکن است مجازات شوند. این ترس از مجازات باعث عدم افشاگری قربانیان می‌شود. به عنوان مثال در پرونده کیوان امام که به چند خانم تجاوز کرده بود، به قربانیان اطمینان دادند که مجازات نمی‌شوند. این اطمینان خاطر باعث شد قربانیان زیادی برای شکایت مراجعه کنند. یعنی ترس از این بود که قربانی نیز مجازات می‌شود، وجود نداشت قربانیان زودتر اقدام قانونی می‌کردند و مطمئنا قربانیان این پرونده کمتر می‌شد. ایجاد مصونیت برای قربانیان باعث افشای فعالیت قاچاقچیان می‌شود.
حسین کمیلی در پاسخ به این سوال که قاچاقچیان چه شگردی برای خروج قربانیان از کشور مبدا دارند؟ تاکید کرد: ممکن است قربانیان در ابتدا به عنوان مهاجر به کشور دیگری قاچاق شوند و از آن راه وارد بحث قاچاق شوند اما گستره اصلی قاچاق انسان این است که از همان ابتدا در دام می‌افتند. خروج ممکن است قانونی یا غیرقانونی باشد. قربانیان با یک ویزا وارد کشور ترکیه می‌شوند و از آنجاست که فعالیت‌های فشارآمیز وجود دارد.
وی درپاسخ به این سوال که قربانیان چگونه از ترکیه به کشورهای دیگر قاچاق می‌شوند؟ گفت: بعد از آن که زنان ما وارد کشور ترکیه، امارات و... می‌شوند ممکن است مقدمات سفرشان برای کشورهای توسعه یافته فراهم شود. آن زمان که خیلی به سختگیری کنونی نبود جعل پاسپورت صورت می‌گرفت. با هویت خود وارد کشورهای توسعه یافته می‌شوند و از آنجا فعالیت‌ها ادامه می‌یابد. در ابتدای سفر تمام مدارک آنها گرفته شده و فروخته می‌شوند. در سیستان و بلوچستان ازدواج اجباری زیاد است که به مردان افغانستان و پاکستان داده می‌شوند.
این وکیل دادگستری در پاسخ به این سوال که آیا در قاچاق انسان، قاچاق اعضای بدن نیز وجود دارد؟ اظهار کرد: قاچاق اعضای بدن نیز زیرمجموعه قاچاق انسان است. وقتی قربانیان به ویژه در کودکان بعد از ورود به کشورهای ترانزیت یا مقصد، مدتی آنها را نگه می‌دارند و بعد شروع به درآورد اعضای بدنشان و فروختن آن اعضا می‌کند. حتی قاچاق خون و اعضا و جوارح بدن هم بسیار اتفاق می‌افتد.
وی با اشاره به این که خرید و فروش نیز در دایره قاچاق انسان قرار می‌گیرد، تاکید کرد: کودکان خرید و فروش می‌شوند برای قاچاق اعضای بدن. خرید و فروشی که صورت می‌گیرد به عنوان یک قاچاق محسوب می‌شود. هیچ کشوری هم نمی‌تواند مدعی شود که قاچاق در آن رخ نمی‌دهد. اما متاسفانه خط قرمزهایی وجود دارد که در ایران آماری ارائه نمی‌شود. شاید هم تحقیقات در این زمینه کم است. حتی خرید و فروش جوارح در ایران نیز جزو قاچاق انسان محسوب می‌شود. در حقیقت قاچاق انسان می‌تواند کشوری انجام شود یا بین‌المللی. وقتی یک فردی از روی فقر کلیه یا اعضای بدن خود را می‌فروشد، بحث قاچاق نیست. اما وقتی کودکی خرید و فروش تا اعضای بدن او فروخته شود قاچاق انسان محسوب می‌شود.
بیمارستان هایی که پیوند اعضا در آن صورت می‌گیرد خاص هستند و کنترل شده هستند، چگونه در این بیمارستان‌ها پیوندهای غیرقانونی صورت می‌گیرد؟ حسین کمیلی در پاسخ به این سوال گفت: در بیمارستان ممکن است نیت افراد مخفی بماند. اما مشکل این است که بسیاری از موارد در بیمارستان‌ها و تحت نظارت سازمان یا شخص خاصی انجام نمی‌شود. کاملا به صورت زیرزمینی و مخفیانه انجام می‌شود. اگر در بیمارستان انجام شود نیت افراد پنهان می‌ماند. این نیت با تهدید قاچاقچیان پنهان می‌ماند. اما بحث فروش اعضا و جوارح کودکان در بیمارستان‌ها انجام نمی‌شود چون بر بیمارستان‌ها نظارت وجود دارد.
وی در پاسخ به این سوال که پیوند اعضای بدن موضوعی نیست که در یک اتاق یا به صورت زیرزمینی انجام شود. چگونه این اتفاق رخ می‌دهد؟ اظهار کرد: اعضا برداشته می‌شود به افراد ارائه می‌شود. این جراحی‌های خاص خیلی رخ می‌دهد و به صورت خیلی زیرزمینی. در ۱۲سال تجربه وکالت متوجه شدم که موارد زیرزمینی با تخصص بیشتری انجام می‌شود.
قاچاق زنان برای نظامیان
این وکیل دادگستری با بیان این که جنگ نیز باعث افزایش قاچاق انسان می‌شود، افزود: به عنوان مثال عراق درگیر جنگ بود و قاچاق انسان در این موارد بیشتر در رابطه با بحث فحشا افزایش یافت. حمایت یا تشویق افراد نظامی یکسری زنان قاچاق می‌شوند تا وارد بحث فحشا می‌شوند. یعنی خدماتی به نظامیان ارائه کنند.
حسین کمیلی در پایان تاکید کرد: تمام امیدها به تغییر قانون است. تغییر قانون بسیار موثر است ولی به تنهایی نمی‌تواند کارایی داشته باشد. زمانی که مردم در فقر باشند قاچاق انسان به ویژه در مناطق پایین شهر به شدت رخ می‌دهد. دانشگاه تهران در منطقه عودلاجان تهران کلینیک حقوقی تاسیس کرد. خانمی به این کلینیک مراجعه کرد و گفت: "دختر من دو هفته است که گم شده و نیست! دوستانش گفته‌اند که رفته خارج." پرسیدیم: "در این دو هفته چه اقدامی انجام دادید؟" گفت: "هیچ کاری نکردم، گفتم برود خارج برای ما پول در بیاورد برای ما بفرستد." بنابراین مهم‌ترین دلیل قاچاق انسان فقر است و قربانیان برای جست‌وجوی کار به دام قاچاقچیان می‌افتند. قوانین باید عوض شود و قربانی نباید به دیده یک مجرم نگریسته شود.
