مسمومیت غذایی زمانی رخ میدهد که افراد به مصرف مواد غذایی مانده و فاسد شده که حاوی میکروب است، اقدام میکنند؛ در واقع زمانی که افراد مواد غذایی آلوده به باکتریها، ویروسها و انگلهای مختلف را مصرف میکنند، به مسمومیت غذایی مبتلا میشوند.
گرچه بسیاری از مسمومیتهای غذایی پس از مدتی از بین میرود، اما این بدان معناست که فرد باید مدتی از مراجعه به مدرسه یا محیط کار اجتناب کند. از این رو، اهمیت بسیاری دارد که افراد نسبت به علائم مسمومیت غذایی و شناسایی به موقع آن هوشیار باشند.
برآورد میشود تنها در انگلستان سالانه ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر دچار مسمومیت غذایی میشوند. این مشکل به طور رایج زمانی رخ میدهد که فرد از غذاهای خام استفاده کرده یا فرآیند گرم کردن غذا و ذخیره آن را به درستی انجام نداده است؛ همچنین مواد غذایی تاریخ مصرف گذشته و نیز غذاهایی که برای مدت طولانی خارج از یخچال نگهداری شده است میتواند مسمومیت غذایی در فرد ایجاد کند.
در عین حال، ممکن است مواد غذایی سالم و تازه باشند، اما اگر فردی که غذا را طبخ میکند دستان خود را نشوید (به ویژه پس از اجابت مزاج) و یا دچار بیماری باشد میتواند به راحتی باعث ایجاد مسمومیت غذایی در مصرف کنندگان غذا شود.
مسمومیت غذایی همچنین میتواند ناشی از نوشیدن آب آلوده به فضولات انسانی و حیوانی باشد. در مناطق روستایی و مکانهایی که مردم به آب آشامیدنی تصفیه شده دسترسی ندارند، آلوده شدن منابع آبی مانند چاهها به فضولات انسانی یا نزدیکی چاه توالت به چاه آب و نشت مواد آلوده به آن، میتواند موجب مسمومیت در افراد شود.
رایجترین علائم مسمومیت غذایی شامل موارد ذیل میشود:
۱- احساس ناخوشی و بیماری، به ویژه حالت تهوع
۲- اسهال
۳- استفراغ
۴- دل پیچه و دل درد
۵- تب و افزایش درجه حرارت بدن به بیش از ۳۸ درجه سانتی گراد
۶- حال عمومی نامساعد، مثلاً احساس خستگی و یا درد و رنج، و لرز
از زمانی که فرد مواد غذایی آلوده را مصرف کرده تا شروع علائم مسمومیت غذایی به نوع باکتری یا ویروسی ارتباط دارد که این بیماری را به وجود میآورد. با این حال، به طور معمول ۱۲ تا ۳۶ ساعت پس از مصرف مواد غذایی آلوده، علائم مسمومیت بروز میکند.
همچنین بسته به عاملی که باعث مسمومیت غذایی شده، از چند روز تا چند هفته ممکن است فرد درگیر بیماری باشد. در مواردی که با استراحت حال فرد بهبود نیافت، مراجعه به پزشک ضروری است. پزشکان میتوانند با داروهای مختلف و نیز در برخی موارد با شستشوی معده به بهبودی حال فرد کمک کنند.