«مهدی چمران» روز جمعه در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا درباره نگرانی اصلاح‌طلبان از بررسی صلاحیت‌ها، گفت: در گذشته هم قویترین نیروهای اصلاح‌طلب چون محمدرضا عارف و اسحاق جهانگیری وارد میدان و رقابت انتخابات شده و تایید صلاحیت شدند. در این دوره هم همین افراد می توانند حضور داشته باشند.
عضو شورای ائتلاف نیروهای انقلاب افزود: اصولگرایان زیادی هم رد صلاحیت شدند. در انتخابات ریاست جمهوری گذشته هم علیرضا زاکانی و عزت‌الله ضرغامی ردصلاحیت شدند. در انتخابات مجلس یازدهم هم اصولگرایان تایید صلاحیت نشدند. بنابراین برداشت اصلاح‌طلبان درست نیست و کسی بدون دلیل رد صلاحیت نمی‌شود. به همین دلیل بحث ردصلاحیت اصلاح طلبان را بهانه می‌دانم. شخصیت‌های اصلاح‌طلب کارآمد، استخوان‌دار و مقبول مردم قاعدتاً مورد قبول شورای نگهبان هم واقع می شوند.
چمران پیش بینی فضای انتخابات ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ ریاست جمهوری را مشکل دانست و گفت: فضای انتخابات یا رقابت میان دو جریان اصلاح طلب و اصولگرا خواهد بود یا میان اصولگرایان، حتی ممکن است اصلاح‌طلبان نیز با هم رقابت کنند.
وی افزود: ممکن است دوقطبی و دودستگی خیلی مشخصی پیش نیاید و به چنددستگی و حتی میان جناح های مختلف منجر شود. از نظر من رقابت دو جناح هم مطلوب نیست، چون به دو قطبی و شکاف اجتماعی منجر می شود. از طرفی هم رقابتهای درون گروهی موجب کاهش و ریزش مشارکت می‌شود. وقتی رقابت‌ها درون‌گروهی شود مردم انگیزه خود را از دست می دهند. مضافا اینکه مشکلات اقتصادی موجب نوعی دوری‌گزینی از انتخابات شده است.
چمران ادامه داد: اگر چه به رقابت میان دو جریان اصلی سیاسی باور دارم اما ممکن است رقابت درون گروهی شود. به دلیل اینکه از میان گروه‌های مختلف هر دو جناح افراد زیادی برای نامزدی در ۱۴۰۰ دورخیز کنند و این افراد نتوانند در یک جریان واحد قرار گیرند و ممکن است میان آنها دسته‌بندی شکل گیرد.
این فعال اصولگرا یادآور شد: اگر طیف‌های درون هر دو جریان نهایتاً به نتیجه و گزینه واحد برسند قاعدتاً مشارکت افزایش پیدا خواهد کرد در غیر این صورت مشارکت کم و آرا تقسیم می‌شود.
همه دوست دارند در ۱۴۰۰ چهره جدید وارد میدان شود
چمران در واکنش به یادداشتی در یکی از روزنامه‌های اصولگرا مبنی بر اینکه بهتر است چهره‌های تکراری در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ نامزد نشوند، اظهار کرد: همه دوست دارند که چهره جدید وارد میدان شود ولی باید این را هم در نظر بگیریم که جایگاه ریاست جمهوری با شورای شهر یا نمایندگی مجلس فرق می‌کند. برای این که رییس جمهوری می‌خواهد ۴ الی ۸ سال سیاست داخلی و خارجی کشور را به دست بگیرد. در شرایط سخت و بحرانی که ما اکنون در جهان داریم اگر چهره ناشناخته‌ای نامزد شود مردم به او رای نمی دهند و این موضوع ایجاد مشکل و پارادوکس می‌کند. دوست داریم چهره های جدیدتر وارد میدان شوند ولی نه در این شرایط.
رییس سابق شورای شهر تهران، اظهار کرد: اما کسانی که واقعاً چهره هستند و مردم آنها را می‌شناسند ولی تاکنون نامزد ریاست جمهوری نشده‌اند اگر وارد عرصه انتخابات شوند می‌توانند با اقبال روبرو شوند. بنابراین باید در شرایط انتخابات قرار بگیریم و مشاهده کنیم که مردم چه خط مشی را می‌پسندند و دنبال می‌کنند در حال حاضر نمی‌شود تحلیل درستی از اینکه چه کسی وارد انتخابات می شود ارائه کرد.
چمران در مورد نامزدهای احتمالی جریان اصولگرا در انتخابات ۱۴۰۰ گفت: افرادی چون ابراهیم رییسی، محمدباقر قالیباف و محسن رضایی می‌توانند نامزد شوند چون برای نامزدی ریاست جمهوری از ظرفیت لازم برخوردارند. ولی نباید فراموش کرد رییسی به شدت در قوه قضاییه موفق است و شک دارم این جایگاه را برای کسب سمت ریاست جمهوری رها کند.
وی ادامه داد: قالیباف هم در حال حاضر رییس مجلس است به نظر می آید هنوز تصمیم به ورود نگرفته است. محسن رضایی شخصیت و چهره شناخته شده است که چند بار با ریاست جمهوری خیز برداشت ولی نمی‌دانم این دوره چه قصدی دارد. تا از خودشان نپرسم نمی‌توانم چیزی بگویم.
شناخت کم جامعه نسبت به فرمانده خاتم الانبیا
چمران درباره احتمال حمایت اصولگرایان از نامزدی «سعید محمد» رییس قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا در انتخابات ۱۴۰۰ گفت: نمی‌توان گفت که از او حمایت می‌شود یا خیر، ولی برداشت من این است که شناخت جامعه نسبت به او کم است و تا شناخت ایجاد شود زمان می‌برد. مردم شناخت عملیاتی می‌خواهند و اگر چهره‌های جوانی که توان و پشتوانه اجرایی و تجربه کاری دارند، وارد شوند ممکن است مورد حمایت جریان اصولگرا قرار گیرند و مردم هم به آنها توجه می‌کنند.
عضو جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی افزود: وقتی بحث جوانگرایی مطرح می‌شود منظور این نیست که یک جوان ۲۰ ساله وارد انتخابات ریاست‌جمهوری شود، حتی رییس جمهوری ۳۰ ساله هم شاید برای این سمت مناسب نباشد مگر اینکه یک نمونه عجیب، نخبه و خارق العاده‌ای پیدا شود، بنابراین نامزد جوان باید تجربیات خوب، بالا و ارزنده اجرایی داشته باشد.
سختی پیش‌بینی درباره جایگاه جریان سنتی اصولگرا در انتخابات ۱۴۰۰
چمران در پاسخ به اینکه امکان دارد طیف سنتی جریان اصولگرا چون انتخابات مجلس یازدهم در انتخابات ۱۴۰۰ در حاشیه قرار گیرند، عنوان کرد: پیش‌بینی درباره جایگاه جریان سنتی در انتخابات ۱۴۰۰ سخت است اما در هرحال به روشنی نمی‌توان جریان اصولگرا را به طیف‌های سنتی و غیر سنتی تقسیم کرد. اگر منظور از غیر سنتی، جوانان هستند که قاعدتاً جوانانی که با رای مردم در مجلس حضور دارند انقلابی محسوب می‌شوند و لایه های جوان همان تفکری هستند که شما اصولگرا می‌دانید. زیر ۴۵ سال را نمی‌شود زیاد از سنتی‌ها یا افراد سن بالا جدا کرد. حتی کرسی‌های مجلس به همه طیف‌ها اختصاص یافت.
این فعال اصولگرا با بیان اینکه میان جامعه روحانیت مبارز، حزب موتلفه اسلامی و جامعه اسلامی مهندسین از طرفی و گروه‌هایی چون نواصولگرایان، جبهه پایداری و طیف منسوب به رییس دولت دهم، از نظر دیدگاه تفاوت وجود دارد، گفت: در تقسیم کرسی‌های مجلس میزان آراء مردم تاثیرگذار بود. از طرفی جامعه روحانیت مبارز در انتخابات دخالت مستقیم نداشت فقط محوریت و جایگاه مشورتی داشت و قاعدتا باز هم مانند یک گروه سیاسی دخالت نخواهد کرد. از طرفی اعضای موتلفه چون مصطفی میرسلیم، زهره الهیان و مرحوم فاطمه رهبر در انتخابات اسفند ۹۸ از تهران رای آوردند و وارد مجلس شدند. از شهرهای دیگر هم تعدادی از اعضای این گروه‌ها وارد مجلس شدند.
چمران ادامه داد: مناسبات و شمار نیروهایی که از هر طیف رای آورد مشخص می‌کند که چه کسی در کجا و منصبی قرار گیرد و مسوول کدام رکن مجلس شود. آنجا پارلمان است و بر اساس رای اکثریت به منصب می‌رسند. حتما نمایندگان مجلس بر مبنای مصالح، اشخاص را انتخاب می‌کنند.
وی ادامه داد: اینکه افرادی که در مناصب قرار گرفتند سنتی یا جدید و انقلابی هستند یا سنشان بیشتر یا کمتر است ربطی به طیف‌بندی‌های درون جریان انقلابی ندارد. شاید نمایندگان مجلس صلاح ندانسته کسی را برای منصبی انتخاب کنند بنابراین با این گفته که سر طیف سنتی اصولگرا در مجلس بی کلاه مانده مخالفم.
روی خوش نشان ندادن مردم به نظامیان حرفه‌ای
چمران درباره ورود نظامیان به انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ گفت: دو نوع نظامی داریم، گروهی شغلشان نظامی‌گری است و نظامی حرفه‌ای هستند و گروه دیگر هم که در دوران دفاع مقدس حضور داشتند، رشد کردند و فرمانده شدند و در مقطعی صلاح دیدند از فضای نظامی‌گری خارج شده و به مردم و جامعه خدمت کنند. این طیف با کسانی که از ابتدا وارد شغل نظامی‌گری شدند فرق دارند و نباید آنها را یکی بدانیم.
این فعال سیاسی افزود: کسی زمان جنگ، دانشگاه یا تحصیل را رها کرده و به جبهه رفته و برای دفاع از کشور جنگیده و پس از آن وارد عرصه دیگری شده را نمی توان نظامی نامید. برداشت من این است کسی که نظامی حرفه‌ای است اگر بخواهد وارد مسائل سیاسی شود مردم زیاد روی خوشی به او نشان نمی‌دهند.
درباره سقف ۷۰سال برای نامزد ریاست جمهوری تردید دارم
چمران درباره تصویب کلیات طرح قانون انتخابات ریاست جمهوری و شرط سنی برای نامزدهای رییس جمهوری و دیگر بندهای آن، خاطرنشان کرد: به نظر من در نظر گرفتن شرط حداقل ۴۵ سال شرط خوبی است حتی اگر ۴۰ سال هم در نظر می‌گرفتند قابل قبول بود، ولی درباره سقف ۷۰ سال مقداری تردید دارم. شاید اگر شرط ۷۵ سال برای نامزدی مجلس را برای داوطلبان ریاست جمهوری در نظر می‌گرفتند بهتر بود.
این فعال اصولگرا افزود: دوستان فکر می‌کردند رییس جمهوری ۷۵ ساله شاید نتواند ۴ تا ۸ سال کشور را مدیریت کند و توان فیزیکی لازم برای اداره را نداشته باشد. البته گاهی دیده می‌شود که مردانی با ۷۵ سال به بالا در دوران پختگی، می‌توانند خوب کار و خدمت کنند.
وی اظهار کرد: در مجموع اشکالی در این طرح نمی‌بینم ولی کسی که رییس جمهوری می‌شود باید از نظر اعتقادات استحکام لازم را داشته باشد. ممکن است فقیه نباشد ولی باید درجه ای از شناخت دین و هماهنگی میان شناخت مذهبی و سیاسی را داشته باشد. البته تشخیص این موارد تخصصی و از اختیارات شورای نگهبان است.
نمی‌توان درباره رجل سیاسی سلیقه‌ای عمل کرد
چمران در باره حضور زنان به عنوان نامزد در انتخابات ریاست جمهوری، بیان کرد: تفسیر رجل سیاسی با شورای نگهبان است و آن نهاد باید در این رابطه اظهار نظر و تحلیل خود را ارائه کند که آیا منظور از رجل سیاسی، مرد است یا اینکه زنان هم جزو رجال سیاسی محسوب می‌شوند. نمی‌توان در این رابطه مطابق سلیقه شخصی عمل کرد، زیرا هرکسی سلیقه‌ای دارد.
وی افزود: عده‌ای ممکن است برای جلب نظر طبقه‌ای از زنان و گروه‌های فراوانی که در این زمینه فعال هستند، شعار دهند و بحث‌هایی در جامعه راه بیندازند و کسانی هم ممکن است به همین دلایل مخالفت کنند بنابراین نمی‌شود مبنای کار را بر این مباحث قرارداد. شورای نگهبان باید در این زمینه نظر قطعی خود را اعلام کند.
خیلی از این نمایندگان تاکنون تجربه مجلس را نداشته‌اند
چمران، رویکرد و عملکرد مجلس یازدهم را در این ۶ ماه مثبت ارزیابی کرد و گفت: مجلس تلاش و سعی فراوان می‌کند که بتواند کارها را پیش ببرد. همچنین خیلی از این نمایندگان تاکنون تجربه مجلس را نداشته‌اند. طرح‌های زیادی در هیات‌رییسه وصول شده که هنوز فرصت کافی برای نهایی کردن به دست نیاورده‌اند. پیشنهادهای زیادی شده که خیلی از آنها خوب است. کار تقنین سخت و مشکلات کشور زیاد است چون نمایندگان می‌خواهند زود به نتیجه برسند، نیاز به همراهی و همکاری دیگر نهادها و قوا دارند.
رییس سابق شورای شهر تهران ادامه داد: نباید انتظار خارق‌العاده داشته باشیم که مجلس بلافاصله بتواند سر و سامان بگیرد چون مجلس به تنهایی قادر به این کار نیست. مجلس قانون می گذارد و نظارت می‌کند ولی بدون همکاری دولت نمی‌شود کاری کرد و خیلی جاها هم اگر بشود خیلی سخت و پیچیده است. اگر همکاری و هماهنگی مجلس و دولت بیشتر باشد، نمود کار آنها بیشتر می‌شود ولی اگر این تقابل ادامه داشته باشد راندمان هر دو قوه کاهش می‌یابد، کارها زمان بیشتری می‌برد و نتایج کمتری عاید مردم خواهد شد.
چمران در باره پیروزی جو بایدن و تاثیر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بر نتیجه انتخابات ۱۴۰۰ عنوان کرد: پیروزی دموکرات‌ها یا جمهوری‌خواهان در ماهیت اصلی سیاست این کشور مقابل کشورمان تفاوتی ایجاد نمی‌کند. در آمریکا سیاست‌ها به شکل مستقل اتخاذ نمی‌شود بلکه یک لابی گردن‌کلفت و قدرتمند سیاست‌ها را برای آنها ترسیم می‌کند که در این موضوع لابی صهیونیست از همه قوی‌تر است. شاید روسای جمهوری آمریکا در ظاهر تفاوت‌هایی داشته باشند ولی در واقع سیاست‌ها هیچ تفاوتی با هم ندارند.
وی گفت: جریانی در کشور پیروزی بایدن را فرصت می‌داند و می‌خواهد برای بهره گرفتن از این موضوع در انتخابات، چهره دوستانه ای از آمریکا نشان دهند. اما منطق ما این است که آمریکا باید در سیاست خود در قبال ایران تغییرات اساسی دهد.
