عضو اتاق بازرگانی ایران اظهار داشت: برنامه همکاری 25 ساله ایران و چین یک تفاهم‌نامه است که امکان دارد اجرا شود یا نشود. این توافق‌نامه را می‌توان اصلا اجرا نکرد یعنی دولت بعدی می‌تواند بگوید من این سند را قبول ندارم و اجرا نمی‌کنم چراکه اصلا به تصویب مجلس نرسیده و قانون نیست.
جمشید عدالتیان در گفت‌وگو با ایلنا در مورد برنامه 25 ساله ایران و چین اظهار کرد: قراردادی با چین منعقد نشده، تنها یک سند همکاری راهبردی است که در مورد جزییات و قرارداد باید بعدا بررسی شود. اگر کل 400 میلیارد دلاری که از آن یاد شده را سرمایه‌گذاری چین در ایران فرض کنیم، سالانه 18 تا 20 میلیارد دلار می‌شود که در اقتصاد ما رقم بزرگی نیست. درآمد ملی کشور حدود 450 میلیارد دلار است که 20 میلیارد دلار در آن رقم زیادی نیست.
وی افزود: نکته دوم این است که این یک تفاهم‌نامه است که امکان دارد اجرا شود یا نشود. این توافق‌نامه را می‌توان اصلا اجرا نکرد یعنی دولت بعدی می‌تواند بگوید من این سند را قبول ندارم و اجرا نمی‌کنم چراکه اصلا به تصویب مجلس نرسیده و قانون نیست.
این کارشناس اقتصاد سیاسی در مورد همکاری‌های نظامی پیش‌بینی شده در این سند همکاری گفت: مساله مهم در این سند همکاری نظامی است که تنها موضوعی است که باعث ایجاد وحشت رقبا می‌شود. هیچ کشوری به جز روسیه و چین به ما اسلحه نمی‌فروشد. صحبت از همکاری‌های‌های نظامی، رزمایش‌های مشترک و غیره در این سند، باعث وحشت کشورهای رقیب شده است.
وی اضافه کرد: از نظر اقتصادی حتی اگر بخواهند سالانه 20 میلیارد دلار در کشور سرمایه‌گذاری کنند هر قرارداد به نوبه خود باید مورد بررسی قرار بگیرد که می‌تواند به تصویب مجلس هم برسد. لذا برگزاری رفراندوم برای آن معنا ندارد.
عدالتیان در ادامه خاطرنشان کرد: این مساله بیشتر دست ایران را برای مذاکرات بعدی با دیگر کشورها باز کرده، از نظر من ایران نه تنها باید با چین کار کند بلکه با دنیا باید کار کند. آنها نمی‌خواهند کار کنند، ما با چین کار می‌کنیم، آنها هم به رقابت بیافتند. ان‌شاالله این همکاری را با کشورهای همسایه، اتحادیه اروپا و در بلندمدت با آمریکا داشته باشیم. با ترکیه هم چنین قراردادی برای همکاری 20 ساله بستیم ولی اجرایی نشد.
وی افزود: در آمریکا هم دیدیم که آقای اوباما توافق نامه را امضا کرد، آقای ترامپ نپذیرفت و آقای بایدن شرط و شروط گذاشت. توافق‌نامه ایران و چین هم می‌تواند اجرایی شود یا نشود چراکه به تصویب مجلس نرسیده است بنابراین توافق نامه چین مساله مهمی نیست که اینطور شلوغش کرده‌اند.
