به گزارش همشهری آنلاین؛ «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه پیشین ایران که برای شرکت در گفتوگوهای فروم دوحه به قطر سفر کرده است، امروز در میز گردی با «تریتا پارسی» تحلیلگر و معاون رئیس اندیشکده کوئینسی در پاسخ به این سوالی درباره سیاستهای ایران در پی تحولات قابل توجه منطقه که عمدتا در نتیجه درگیریهای نظامی اخیر در آن به وقوع پیوسته، توضیح داد: «ما در منطقه فراز و نشیبهای زیادی داشتهایم. زمانی بود که ایران از سوی عراق مورد حمله قرار گرفت و همه او کمک میکردند و ایران در آستانه فروپاشی بود. زمانی که عراق به ایران حمله کرد، همه انتظار داشتند که ما یک هفتهای از بین برویم. به همین دلیل است که شورای امنیت ۷ روز صبر کرد تا اولین قطعنامه خود را پس از شکست آن صادر کند. ما دوران اوج داشتهایم و مسلما امروز یکی از آن روزها نیست. اما آیا وضع به همین شکل باقی خواهد ماند؟ فکر نمیکنم. ایران حدود ۷ هزاره است که سختیهای زیادی را پشت سر گذاشته است. به ما حمله شده است، تحت اشغال بودهایم اما هرگز از بین نرفتیم. هنوز پابرجا هستیم و خواهیم ماند.»
ظریف با اشاره به تجاوزگری آمریکا و رژیم صهیونیستی به ایران گفت: «فراموش نکنید که ۲ قدرت اتمی بدون هیچ دلیلی، هیچ توجیهی به ایران حمله کردند. همه میدانیم که آنها امیدوار بودند تا دوشنبه که اسرائیل به صداوسیما و شورای امنیت ملی ما حمله کرد، اثری از ما نخواهد بود. همه انتظار داشتند که در دقایق نخست جنگ که ما ۱۷ نفر از فرماندهان ارشد نظامیمان را از دست دادیم، قادر به مقاومت نخواهیم بود. اما ایران ثابت کرد-من نمیخواهم مباهات کنم، چراکه کشتن افراد چیزی نیست که بخواهیم به آن مباهات کنیم- اما ما ثابت کردیم که میتوانیم به اسرائیل آسیب جدی وارد کنیم. چرا از کشوری ضعیف صحبت میکنید؟ ما ثابت کردیم ایران تنها کشور منطقه است که-وقتی آمریکا میخواست به ما حمله کند، تمامی پایگاههای خود در منطقه را تخلیه کرد-این نشانه ضعف یا تحقیر نیست. آمریکا تمامی پایگاههای خود را تخلیه کرد و من واقعا متاسفم که پایگاهی که در قطر بود مورد حمله(عملیات بشارت فتح ایران در پاسخ به تجاوزگری آمریکا) قرار گرفت؛ امیدوار بودم که جای دیگری باشد. خوشحالم اکنون در دولت نیستم و میتوانم آزادانه صحبت کنم. به نظرم همه باید پیش از این که درباره ایرانِ ضعیف صحبت کنند، ابتدا این واقعه را هضم کنند که آمریکا پیش از حمله خود تمامی پایگاههایش را تخلیه کرد.»
وزیر امور خارجه پیشین ایران تاکید کرد: «ایران قوی است. ایران توانمندیهای(لازم) را دارد و این توانمندیها در ایران نهادینه شدهاند-وارداتی نیستند. امنیت ما وارداتی نیست، آن را خریداری نمیکنیم، توان هستهای ما وارداتی نیست تا آن را مانند برخی کشورها در شمال آفریقا تقدیم آمریکا کنیم.(تمامی اینها) متعلق به ماست. بنابراین بهتر است که همه آن را به رسمیت بشناسند، با آن کنار بیایند و همکاری با ایران را آغاز کنند. به نظرم اگر با این واقعیت کنار بیایند و از این احساس که "من برنامه هستهای ایران را منهدم کردم" دست بکشند. آرام باشید تا باهم همراه شویم.»
آمریکا با مشارکت مستقیم در تجاوزگری رژیم صهیونیستی به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی ایران که از ۲۳ خردادماه آغاز شد، تاسیسات اتمی ایران در فردو، اصفهان و نطنز را مورد هدف قرار داد. این حملات در میانه مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا با میانجیگری عمان درباره شیوه محدودسازی برنامه هستهای ایران و لغو تحریمهای آن انجام شد که تهران آن را «خیانت به دیپلماسی نامید».
ایران طی عملیاتهای جداگانه وعده صادق ۳ و بشارت فتح به تجاوزگری رژیم صهیونیستی و آمریکا پاسخ داد. پایگاه هوایی العدید آمریکا در قطر طی عملیات بشارت فتح هدف قرار گرفت.
او در پاسخ به این سوال تریتا پارسی که «آیا راهبرد ایران در نتیجه این تغییرات قابل توجه تغییر کرده است؟»، گفت: «نه. مشکل توافق هستهای که من آن را مذاکره کردم، این بود که راهبرد ایران را تغییر داد و ما از مقاومت به سمت مصالحه رفتیم؛ به همین دلیل است که در ایران با مخالفت زیادی روبهرو شد. هم ایران و هم آمریکا کاری را انجام دادند که اساسا برایشان معمول نبود. ما به مقاومت عادت داریم و آمریکاییها به تحمیل. بنابراین، ما و آمریکاییها با بیشترین مخالفت داخلی روبهرو شدیم، چراکه آنها نتوانستند توافق هستهای را تحمیل کنند و ما هم هر توافقی که به ما پیشنهاد شد را نپذیرفتیم. ما به راهبرد مقاومت بازگشتهایم که به آن عادت داریم و به خوبی از عهده آن برمیآییم. این بهترین راهبردی نیست که من میتوانم به ایران توصیه کنم اما راهبردی است که عملکرد بسیار خوبی در آن داریم. ما مقاومت کردهایم و میتوانیم مقاومت کنیم. »
ظریف در ادامه با اشاره به این که در رایزنیهای منطقهای درباره سوریه و غزه دیگر مانند قبل به ایران به عنوان یک مانع اشاره نمیشود، بیان کرد: «اکنون که در بحثها درباره تمامی این مناطق، ایران مانع نیست. اکنون ما مانع را همانی میبینیم که همیشه بوده است و خواهد بود و آن تجاوز اسرائیلی است. اکنون میدانیم که باید به چه چیزی رسیدگی کنیم. بیماری منطقه ما این است و این بیماری باید درمان شود. رژیمی که خود را بالاتر از قانون، بالاتر از قوانین بینالمللی و بالاتر از قوانین حقوق بشر میداند، رژیمی که حالا نقشه منتشر میکند که شامل کشورهای منطقه است-نقشههای اسرائیل بزرگ را دیدهاید؟(شامل) تمام سوریه، تمام اردن، نیمی از عراق و بخشهایی از عربستان سعودی است. مشکل همیشه این بوده است. خدا را شکر ما دیگر مشکل نیستیم. به مشکل اصلی نگاه کنید.»
در بخش دیگری از این جلسه «جاسم البدیوی» دبیرکل شورای همکاری کشورهای خلیج فارس در پاسخ به سوالی درباره موضع شورای همکاری خلیج فارس درباره نقش منطقهای ایران در واکنش به اظهارات ظریف درباره جنگ عراق و انتظاری که برخی کشورها درباره شکست ایران در نتیجه تجاوزگری آمریکا و رژیم صهیونیستی داشتند، گفت: «من به شما، به رهبری ایران و مردم ایران اطمینان میدهم که هیچ کسی در شورای همکاری خلیج فارس نمیخواهد ایران از بین برود.»
البدیوی با اشاره به تمایل کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به همکاری با ایران در راستای شکوفایی منطقهای با ادعاهایی علیه ایران گفت: «ما باید اقدامات درست در راستای اعتمادسازی را برای بهرهمندی از آنچه ما به عنوان کشورهای همکاری خلیج فارس از آن بهرهمند هستیم، انجام دهیم. ما باید به ایران نشان دهیم که ما چطور در ۷ یا ۸ دهه به نهمین اقتصاد جهان تبدیل شدیم. آقای ظریف میزان تولید ناخالص داخلی ۶ کشور شورای همکاری خلیج فارس در ۲۰۲۴ به میزان ۲.۴ تریلیون رسیده است و دلیل آن دولتهای خوب، مدیریت و رهبری عالی است که مطمئنم ایران هم از آن برخوردار است. این چیزی است که ما مایلیم آن را با ایران به اشتراک بگذاریم. اما برخی اقدامات جدی وجود دارد که مایلیم شاهد انجام شدن آن از سوی برادرانمان در ایران باشیم. ما خواستار (برچیده شدن) ایده صادر کردن انقلاب، همسایگی خوب، (متوقف شدن) برخی سیاستهای ایران که واقعا موجب تزلزل در ثبات منطقه میشود که نمونه آن حمایت از حوثیها(انصارالله یمن) است. باید به منظور سازمان ملل احترام گذاشته شود. همچنین خواستار اقداماتی در راستای گفتوگو و مذاکره و مداخله نکردن در امور شیعهها در کشورهای خلیج فارس یا دیگر کشورها هستیم. ما اقدامات درستی در رابطه با ایران انجام دادهایم که نمونه آن عادیسازی روابط عربستان سعودی با ایران در ۲۰۲۳ است.»
وزیر امور خارجه پیشین ایران در واکنش به این اظهارات البدیوی گفت: «ما باید خود را بخشی از این منطقه بدانیم که در آن زندگی میکنیم و نمیتوانیم آن را ترک کنیم. ما همسایگان خود را انتخاب نکردهایم. سفیر انگلیس در نیویورک در ۱۹۷۱ در شورای امنیت گفت که «جعبه پاندورا را باز نکنیم، چراکه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس از آنچه ۱۹۶۷ تا ۱۹۷۱ رخ داد خوششان نخواهد آمد. هیچ کسی درباره قلمرو آنها صحبتی نمیکند. کسی شکایت قلمرو خود را به دیوان بینالمللی دادگستری نمیبرد. بیایید درباره آن دوران صحبتی نکنیم. در دهه هفتاد در منطقه ما اتفاقی رخ داد که بیایید بحث آن را مطرح نکنیم، چراکه بسیاری از ایرانیها معتقدند با جدا شدن نوزدهمین استان ما در همان توافقی که جزایرمان را به ما بازگرداند، زیان دیدهاند.»
او افزود: «اگر میخواهیم از گذشته حرف بزنیم، شورای همکاری خلیج فارس حدود ۱۰۰ میلیارد دلار به ایران بدهکار است که آن را برای بمباران ما با تسلیحات شیمیایی به صدام حسین داده بود. شورای همکاری خلیج فارس به صدام حسین ۱۰۰ میلیارد دلار پول داد اما ما هر روز سراغ آنها نمیرویم تا بگوییم هزار میلون دلار خسارتی که صدام حسین مورد حمایت شما به بما وارد کرد پرداخت کنید. اما وقتی او به شما(کویت) حمله کرد و شبانه تمام کشورتا را گرفت، ما از شما حمایت کردیم. ما از شورای همکاری خلیج فارس حمایت کردیم. ما نگفتیم که حقشان است، در حالی که میتوانستیم، چراکه او اول به سراغ ما آمده بود.»
