به گزارش خبرگزاری مهر، رئیس جمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی، «سند ملی میراث فرهنگی» که حاصل همافزایی دستگاههای علمی، فرهنگی و اجرایی کشور است، را ابلاغ کرد.
این سند در جلسه ۹۲۰ چهارم شهریور ۱۴۰۴ و بر اساس مصوبه جلسه ۵۳۶ شورای معین این شورا به تصویب رسیده است.
سند ملی میراث فرهنگی، سندی راهبردی است که با هدف تحکیم هویت ایرانیاسلامی، مردمیسازی حفاظت از میراث، افزایش سواد میراثی و ارتقای دیپلماسی فرهنگی تدوین شده و نقشه راه جدیدی برای صیانت، احیا و بهرهبرداری خردمندانه از سرمایههای تاریخی و تمدنی ایران به شمار میرود.
در مقدمه این سند آمده است:
میراث فرهنگی امروزه به مثابه مهمترین منبع فرهنگی در اختیار جوامع برای حال و آینده پیش رو؛ نقشی بیبدیل در توسعه اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی آنها دارد و بیشک؛ شناخت، صیانت و بهرهمندی از آن در دو قالب ملموس و ناملموس به عنوان یکی از اساسیترین ارکان تحکیم هویت، رشد خلاقیت و خودباوری، میتواند هر کشوری را به شناخت ارزشها، تاریخ و پیشرفت پایدار نزدیکتر سازد.
این میراث ارزشمند؛ مبین هویت و شخصیت فرهنگی جامعه و دربرگیرنده آثار و راه و رسم زندگی گذشتگان و نیاکان و بیانگر حرکت فرهنگی انسان در طول تاریخ است که در مسیر تعالی جامعه و تقویت پویایی هویتی و در حکم معرف هویت مردم و انعکاس و تبلور ارزشهای آنان از نسلی به نسلی دیگر منتقل و با شناسایی آن زمینه شناخت هویت و خط حرکت فرهنگی او فراهم میآید.
میراث فرهنگی کشور؛ به یک معنا به عنوان مفهومی کلان دربرگیرنده تمامی اقدامات و فرآیندهای شناسایی، شناخت، ثبت، مدیریت، حمایت، نگهداری، مرمت، احیا و معرفی میراث فرهنگی است که با عبور از نظام پردازش عقلانیت و حکمت معنوی و دینی ایرانی، تاریخ را برای امروز، در قالب عبرتها و فرصتها بازتولید میکند.
تاریخ چند هزار ساله ایران و میراث فرهنگی آن، با وجود فراز و فرودها و تغییر و تحولات بسیار، الگویی بسیار شایسته از زندگی اجتماعی و معنوی را در قالب گونههای مختلف میراث فرهنگی اعم از معماری، شهر سازی، ادبیات، هنر و حکمرانی به بشر ارائه میکند که علیرغم همه ادراکات و محصولات دوره معاصر، برای انسان، حائز اهمیت و راهگشاست.
میراث فرهنگی ایران به مثابه دستاورد فکری و فرهنگی نخبگان و خبرگان در طول هزارهها، هویتساز ملت ایران و گنجینهای از میراث بشری است که به عنوان دارایی مشترک بشریت با ایفا نقش و سهمی بیبدیل در شکلگیری تمدنهای جهانی و ایجاد جهشهای هنری، علمی، تمدنی در تاریخ؛ تأثیرات ماندگاری در همه حوزههای تمدنی از جمله علم، هنر، فلسفه، اقتصاد، نظامیگری و حکمرانی همه جهان بر جای نهاده است.
بخشهای وسیعی از این میراث با پدیدار شدن مرزهای جغرافیایی و سیاسی در سدههای اخیر، در خارج مرزهای کنونی ایران واقع شده و پاسداشت و انتقال آن به نسلهای آینده، نه تنها تکلیفی ملی، بلکه مسئولیتی بینالمللی و تاریخی برای جمهوری اسلامی ایران است.
میراث فرهنگی ایران، پلی میان حکمت و اشراق کهن و تجربههای معاصر است که با حکمرانی و مدیریت خردمندانه، هویت ما را استحکام و در پی آن، زمینه پیشرفت مادی و معنوی و ظهور تمدن نوین ایرانی- اسلامی را نوید خواهد داد.
در این راستا؛ طراحی و تصویب سند ملی میراث فرهنگی به عنوان گامی مهم در چارچوب راهبرد کلان ۲ نقشه مهندسی فرهنگی کشور و راهبردهای ملی ۱۰ با محوریت «بازشناسی، حفظ و ترویج مواریث تمدنی و سنن ملی و قومی و تقویت تعامل فرهنگهای قومی با محوریت فرهنگ اسلامی ایرانی و حفظ وحدت ملی» و اقدام ملی ۱۷ با تمرکز بر «حمایت از فعالیتهای فرهنگی، میراث فرهنگی و تولیدات هنری و ادبی اقوام ایرانی حول ارزشهای اسلامی - ایرانی بهویژه در مناطق مرزی مبتنی بر آمایش فرهنگی و سرزمینی» میتواند ترسیمکننده منظومه فکری ایرانی- اسلامی و بخشی از وضعیت مطلوب فرهنگی کشور در سایهسار اصول تعالیم پیامبران و بر اساس مبانی، ارزشهای دینی و ملی، اصول بنیادین فرهنگی کشور، رهنمودهای مقام معظم رهبری (مدظله العالی) و سایر اسناد فرادستی و همچنین مقتضیات ملی، منطقهای و جهانی باشد.
سند حاضر، به عنوان سندی برنامهای برای بهرهگیری از ظرفیت دستگاهها، نهادها و ارکان مختلف اجتماعی به منظور زمینهسازی برای شناخت عمومی و تخصصی جامعه و اقدامات زیربنایی برای حفاظت و بهکارگیری مؤثر ارزشها و توجه به اهمیت فرهنگی میراث فرهنگی تدوین شده است و قصد دارد نقش جمهوری اسلامی ایران را به عنوان حافظ میراث فرهنگی ایران و نیز گنجینههای مشترک جهانی؛ تثبیت و با تکیه و بهرهگیری از این سرمایه بیهمتا، زمینه را برای پیشرفت کشور و تعالی کلیت فرهنگ جهانی ترسیم کند.
