مهدی کلانتری مدیرعامل مجمع نوشت افزار ایرانی اسلامی، در گفتوگو با خبرنگار مهر، با اشاره به چالشهای این صنعت گفت: بعضی از اقلام مواد اولیه صادراتی دچار کاهش شدهاند. از طرف دیگر، بسیاری از موارد داخلی هم تحت تأثیر نوسانات اقتصادی و کاهش ارزش دلار قرار میگیرند. این نوسانها موجب شده حتی تولید داخلی نیز با مشکلاتی از جمله تحریم داخلی مواجه شود. بیثباتی بازار و تغییرات روزانه در قیمتها وضعیت تولید را دچار اختلال کرده است. بهطوریکه تولیدکنندگان هر روز با چالشهای جدید مواجه هستند؛ مثلاً در طول یک سال ممکن است تنها چند ماه فروش بالا داشته باشند و سایر ماهها از رونق اقتصادی محروم باشند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر، گردش مالی در حوزه اقتصادی، اغلب کوتاهمدت بوده و برخی اقلام خاص مانند خودکار و مداد یا محصولات مشابه که مصرف بالایی دارند، بیشتر در یک بازه زمانی مشخص مورد تقاضا قرار میگیرند. در شهریور، همواره بازار لوازمالتحریر گرمتر است و این باعث فشار روی تولیدکنندگان این حوزه میشود. کالاهایی که مصرف مستقیم مردمی دارند، مثل نوشتافزار، برای خانوادهها ضروری هستند و بار مالی سنگینی ایجاد میکنند. برای مثال، خانوادههای دارای دانشآموز مجبورند هزینه قابلتوجهی برای خرید لوازم مدرسه بپردازند که ممکن است آنها را از سایر هزینههای اختیاری مثل تفریح محروم کند.
مدیرعامل مجمع نوشتافزار ایرانی اسلامی خاطرنشان کرد: در همین حوزه، لازم است توجه بیشتری به توسعه صنعت لوازمالتحریر شود. این حوزه، صنعتی قدیمی است؛ اما با ظهور کارخانههای جدید، توانمندیهای قابل توجهی در تولید محصولات باکیفیت و صادراتی ایجاد شده است. با این حال، بخش بزرگی از تولید نوشتافزار همچنان در کارگاههای کوچک انجام میشود که اغلب تجهیزات قدیمی دارند و نوسازی نشدهاند. به همین دلیل این کارگاهها با دشواریهایی مواجهاند و نمیتوانند با تکنولوژیهای پیشرفته رقابت کنند.
متأسفانه حمایت کافی از اقتصاد کارگاههای کوچک صورت نمیگیرد
وی یادآور شد: متأسفانه حمایت کافی از اقتصاد کارگاههای کوچک صورت نمیگیرد. در حالی که کارخانههای بزرگتر امکانات بهتری دارند و حتی در شرایط سخت اقتصادی توان بیشتری برای رقابت دارند، کارگاههای کوچک برای بقا نیازمند توجه و سرمایهگذاری بیشتری هستند. این کارگاهها اغلب نقش مهمی در اشتغالزایی و تامین نیاز بازار دارند. از سوی دیگر، سیستم توزیع نیز بهبود پیدا نکرده و همچنان مشکلاتی در زنجیره عرضه این صنعت قابل مشاهده است.
کلانتری گفت: صنعت تولید لوازمالتحریر با چالشهای گوناگونی مواجه است که یکی از آنها گردش مالی سالیانه و نوسانات فروش است. مردم معمولاً در آغاز سال تحصیلی به خرید محصولات مختلف مانند لوازمالتحریر میپردازند، اما پس از استقبال اولیه، این تقاضا بهمرور کاهش مییابد. امروزه بسیاری از این محصولات در فروشگاههای بزرگ، هایپرمارکتها و مالها عرضه میشوند، اما نباید فراموش کرد که کتابفروشیهای کوچک نیز بخشی از این زنجیره توزیع بوده و نیازمند توجه و حمایت هستند.
وی افزود: یکی از نکات کلیدی در توسعه این صنعت، توجه به شبکه توزیع است. اگر زنجیره توزیع گسترده و قوی نباشد، نمیتواند پایدار بماند. حمایت از تولید داخلی و بهبود کیفیت محصولات ایرانی در این صنعت نیازمند برنامهریزی منسجم است تا محصولات محلی جایگزین واردات شوند. خوشبختانه، طی چند سال اخیر، شاهد افزایش سهم محصولات ایرانی در بازار بودهایم؛ مثلاً تولیدات داخلی در حوزههایی مانند دفتر و خودکار به حدود ۶۰ درصد از سهم بازار رسیده است.
مدیرعامل مجمع نوشت افزار ایرانی اسلامی گفت: مشکل اصلی اینجاست که ما در زمینه محتوا، چه از نظر طراحی و چه از نظر شخصیتپردازی مرتبط با فرهنگ ایرانی، بسیار عقبافتادهتر هستیم. برای مثال بسیاری از الگوها و شخصیتهایی که به بچهها معرفی میشوند، بیشتر خارجی هستند تا داخلی. این مسئله میتواند نقش مهمی در تربیت فکری و هویتی دانشآموزان ایفا کند. لازم است شخصیتها و طرحهای بومی با توجه به ارزشهای فرهنگی و تاریخی ما بیشتر تولید و ترویج شوند.
کشورهایی مانند عراق، افغانستان، روسیه و ترکیه بازارهای مستعدی برای محصولات ایرانی هستند
وی خاطرنشان کرد: در بحث صادرات نیز قابلیتهای زیادی وجود دارد که باید به آنها توجه شود. تولیدکنندگان کوچک برخی از اقلام میتوانند با حمایت دولت و تسهیل دسترسی به بازارهای بینالمللی، محصولات خود را صادر کنند. کشورهایی مانند عراق، افغانستان، روسیه و ترکیه بازارهای مستعدی برای محصولات ایرانی هستند. اما متأسفانه بسیاری از تولیدکنندگان کوچک به دلیل نبود فضای مناسب برای رقابت یا عدم حمایت ساختاری رها شدهاند و توانایی حضور در بازارهای خارجی را ندارند. درحالیکه با سرمایهگذاری و حمایت درست میتوان این فرصتها را به خوبی به کار برد.
کلانتری گفت: مشکل دیگر مربوط به تصمیمات مدیریتی است. حذف دفاتر تخصصی لوازمالتحریر و ادغام آنها با بخشهای دیگری مثل لوازم خانگی، تأثیر منفی بر صنعت گذاشته است. مسئولی که مدیریت کلی لوازم خانگی را بر عهده دارد، ممکن است تخصص کافی برای تصمیمگیری در حوزه لوازمالتحریر نداشته باشد. این امر باعث بیتوجهی بیشتر به صنایع کوچکی چون تولید لوازمالتحریر شده است.
وی افزود: حمایت از صنایع کوچک و تولیدکنندگان خانگی ضروری است، چراکه این بخشها توانایی ایجاد شغلهای پایدار و تأثیرگذاری اقتصادی بیشتری دارند. تمرکز بر آموزش، فرهنگسازی در مورد استفاده از تولیدات داخلی، سرمایهگذاری هدفمند بر روی محتواهای بومی، بازاریابی بینالمللی و ایجاد زیرساختهای مناسب برای صادرات از جمله مواردی هستند که میتوانند به رشد پایدار این صنعت کمک کنند. تجدیدنظر جدی در سیاستگذاریهای مربوطه نیز برای حل مشکلات ساختاری امری ضروری است.
مدیرعامل مجمع نوشت افزار ایرانی اسلامی گفت: کودکان از همان دوران مدرسه تا بزرگسالی همیشه در ارتباط با ابزارهای آموزشی هستند. این موضوع شبیه به اهمیت وسایلی مانند عروسک یا اسباببازی است که در دوران کودکی تأثیر زیادی بر رشد و تربیت دارند. کشور ژاپن، با داشتن بهترین برندهای لوازمالتحریر در سطح جهان، نشان داده که سیستم آموزشی قویای هم دارد. این توجه به جزئیات، بیشتر به دلیل اهمیتی است که برای آموزش و پرورش قائل هستند، نه صرفاً جنبه مالی محصولات آموزشی، چراکه هدف اصلی این است که دانشآموز وقتی به مدرسه میآید، یاد بگیرد و با تلاش مداوم، در آینده فردی موفق، پزشک، دانشمند یا متخصص برجستهای شود. اگر از این دیدگاه نگاه کنیم، متوجه میشویم ما نیز در کشورمان پیشرفت خوبی داشتهایم. ظرفیت فوقالعادهای داریم که بازار ملزومات آموزشی ایران را به طور کامل با تولیدات داخلی و طراحیهای ایرانی تأمین کنیم.
