دانشمندان به روشی نوین دست یافتهاند که زبالههای آشپزخانه را به مواد مهندسی پیشرفته تبدیل میکند. پژوهشگران موفق شدند روغن پختوپز مصرفشده را به نوعی پلاستیک قابل بازیافت تبدیل کنند که چسبندگی آن به قدری زیاد است که میتواند وزن یک خودرو را تحمل کند. این دستاورد نویدبخش آیندهای است که در آن زبالههای غیرخوراکی جایگزین سوختهای فسیلی برای تولید مواد پلیمری میشوند.
به گزارش لایوساینس، پژوهشگران دانشگاه کارولینای جنوبی با شکستن ساختار شیمیایی روغن سوخته و بازآرایی آن، موفق به تولید پلیمرهای پلیاستری شدند که شباهت زیادی به پلاستیکهای تجاری دارند اما بسیار چسبندهتر هستند. جالب است بدانید سالانه حدود ۳.۷ میلیارد گالن روغن پختوپز دور ریخته میشود که اکنون میتواند به مادهای ارزشمند تبدیل شود.
روغنها از زنجیرههای بلند اسیدهای چرب متصل به مولکولهای گلیسرول تشکیل شدهاند. دانشمندان با شکستن این پیوندها و ایجاد واکنشهای شیمیایی جدید، مادهای ساختند که از نظر انعطافپذیری شبیه به «پلیاتیلن با چگالی کم» (LDPE) است، اما برخلاف آن، به دلیل داشتن اتمهای اکسیژن، پیوندهای بسیار محکمی با سطوح مختلف برقرار میکند.
آزمایشهای عملی نشان داده است که قدرت چسبندگی این ماده فراتر از انتظار است. در یک آزمایش میدانی، محققان دو صفحه فولاد ضدزنگ را با استفاده از این چسب به هم متصل کردند. این اتصال به قدری محکم بود که توانستند با استفاده از آن، یک خودروی سدان چهار درب را در یک مسیر سربالایی بکسل کنند، بدون اینکه چسب جدا شود.
همچنین در آزمایشهای آزمایشگاهی، این چسب توانست وزنهای به سنگینی ۱۲۳ کیلوگرم را نگه دارد. مقایسه این نتایج با چسبهای تجاری موجود در بازار نشان داد که پلیمر جدید قدرتی برابر یا حتی بیشتر از نمونههای صنعتی فعلی دارد.
برخلاف پلاستیکهای سنتی که از نفت خام به دست میآیند و قرنها در طبیعت باقی میمانند، این ماده جدید کاملاً قابل بازیافت و زیستتخریبپذیر است. مولکولهای استر موجود در ساختار این چسب باعث میشوند که بتوان آن را به راحتی به اجزای سازندهاش تجزیه و دوباره به پلاستیک تبدیل کرد. آزمایشها نشان داد که حتی پس از چندینبار بازیافت، خواص مکانیکی و چسبندگی ماده تغییر چندانی نمیکند.
به دلیل ترکیب منحصربهفرد قدرت و انعطافپذیری، این چسب برای طیف وسیعی از صنایع از خودروسازی تا الکترونیک ایدهآل است. محققان معتقدند که این ماده میتواند جایگزین مناسبی برای چسبها و لمینتهای فعلی در بستهبندی، ساخت قطعات خودرو، تجهیزات پزشکی و گجتهای الکترونیکی باشد.
یافتههای این پژوهش در ژورنال American Chemical Society منتشر شده است.
