به گزارش وب گردي خبرگزاري صدا وسيما؛ در ماههای سپتامبر و اکتبر، رصدکنندگان دو سیارک مجزا را مشاهده کردند که با فاصله زمانی یک ماه از یکدیگر به سیاره مشتری برخورد کردند. با اینکه این اولین بار نبود که رصدکنندگان چنین منظرهای را شکار کردند، رصد موفقیتآمیز یک برخورد رویدادی بسیار نادر است و میتواند چیزهای زیادی را درباره منظومه خورشیدی به ما یاد دهد. به علاوه، دانستن اینکه همین الان بخشی از کیهان در بزرگترین سیاره منظورمه خورشیدی منفجر شده، همیشه هیجان خاص خودش را دارد.
شانس دیدن یک برخورد روی مشتری، به لطف اندازه بزرگ این سیاره، از هر جای دیگر در منظومه شمسی بیشتر است. مشتری هم بزرگترین هدف است و هم بیشترین کشش گرانشی را بعد از خورشید دارد؛ اینها باعث میشوند تا نرخ برخورد آن در مقایسه با سیارات کوچکتر بالا رود.
بسیاری از این برخوردها توسط اخترشناسان آماتور رصد میشوند. حرفهایها معمولا نمیتوانند تلسکوپهای قدرتمند را برای زمانهای طولانی و لازم برای مشاهده این برخوردهای شانسی بهکار گیرند؛ نور حاصل از این برخوردها حتی در تلسکوپهای کوچک نیز دیده میشود.
با این حال، تازهترین برخورد توسط یک اخترشناس حرفهای کشف شد: کو آریماتسو (Ko Arimatsu) از دانشگاه کیوتوی ژاپن که اغلب یک تلسکوپ تنظیمشده روی مشتری دارد. او میگوید : وقتی این نور برخورد را در برنامه شناسایی خود دیدم، شگفتزده شدم. این کشفهای سریع نشان میدهد که من خوششانس بودم؛ یا نرخ برخورد بسیار بیشتر از چیزی است که پیش از این انتظار میرفت.
هوئسو اشاره میکند که آریماتسو توانست این رخداد را در دو طول موج متفاوت ببیند؛ این باعث میشود که دانشمندان اطلاعات بیشتری در مورد انرژی آزاد شده و جرم سیارک به دست آورند. جزییات این رصد از رصدهایی که معمولا افراد آماتور انجام میدهند بیشتر است.
اما رصدهای دیگر شانسیتر بودند. ماموریت جونوی ناسا، که از سال ۲۰۱۶ در مدار مشتری قرار دارد، به طور تصادفی، ۲۸ ساعت بعد از برخورد، از بالای محل آن عبور کرد و دوربین آن از فاصله ۲۰۰۰ کیلومتری ابرها، تصویری را از اتمسفر سیاره ثبت کرد.
هوئسو میگوید : در این تصویر هیچ ردی از برخورد را در اتمسفر مشاهده نمیکنیم. در نتیجه شیء مورد نظر به قدری کوچک بود که هر اثر آزاد شده در اتمسفر در عرض چند ساعت توسط بادها پخش و نامرئی شده است.
برخورد سپتامبر نیز یک برخورد استثنایی بود؛ اما نه فقط به خاطر زمان نزدیکش. این برخورد توسط اکثر منجمانی که مشتری را رصد میکردند دیده شد و نورانیترین شهاب مشاهده شده روی مشتری تا به امروز به شمار میآید.
برخورد ماه سپتامبر
هرچه اشیائی که دانشمندان سعی در رصد آنها دارند کوچکتر شوند، مشاهده آنها سختتر خواهد شد؛ این موضوع در مورد فواصل اشیاء نیز صادق است. پس وقتی صحبت از اشیائی با ابعاد چند ده متری در مدار مشتری میشود ــ که همیشه حداقل ۵۶۰ میلیون کیلومتر با زمین فاصله دارد ــ دانشمندان هیچ شانسی برای مشاهده مستقیم آنها ندارند.
آریماتسو میگوید: از آنجایی که رصد مستقیم اشیائی با ابعاد چند متر فراتر از کمربند سیارک اصلی غیر ممکن است، تعداد آنها مشخص نیست. مشتری یک «شناساگر» طبیعی برای این اشیاء کوچک است و نرخ وقوع و روشنایی برخوردها برای فهم اندازه و تراکم این اشیاء حیاتی است.
حتی گفتن این که چه تعداد از این اشیاء در دیدرس ما قرار دارند نیز دشوار است. هوئسو میگوید : ما واقعا نمیدانیم چند میلیون شیء با این ابعاد در منظومه شمسی وجود دارد، اما صحبت از دهها میلیون یا صدها میلیون شیء با این ابعاد است.
